pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

404 Ryszard Sztychmilerwszelkiego rodzaju gwa³tu nieustannie zadawanego przys³uguj¹cemu ka¿dejosobie ludzkiej prawu do ¿ycia, tak przez poszczególne jednostki, jak przezsam¹ w³adzê. Prawo to przys³uguje istocie ludzkiej we wszystkich fazach jejrozwoju, od chwili poczêcia do naturalnej œmierci, i we wszelkich warunkach,a wiêc niezale¿nie od tego, czy jest zdrowa czy chora, w pe³ni sprawna czyupoœledzona, bogata czy biedna” 22 .Eutanazja czêsto jest przedstawiana jako wybawienie. Mówi siê o bezbolesnymzakoñczeniu ¿ycia osoby nieuleczalnie chorej (odczuwaj¹cej cierpienienie do zniesienia, którego nie mo¿na wyeliminowaæ) na jej w³asn¹ proœbê.Tymczasem praktyka (eutanazja od dziesiêcioleci jest praktykowana w Holandii,a od niedawna tak¿e w Belgii) ukazuje, ¿e nie odbywa siê to anibezboleœnie, ani dobrowolnie, eutanazja poza tym bywa przeprowadzana nietylko na œmiertelnie chorych. A ból chorego mo¿na by³o inaczej wyeliminowaæ.Nawet jednak gdybyœmy nie znali tych przypadków nadu¿yæ, nie mo¿namieæ w¹tpliwoœci, ¿e eutanazja jest moralnie niedopuszczalna. Godzi bowiemw najwiêksz¹ wartoœæ – ¿ycie ludzkie.Na gruncie katolicyzmu eutanazja jest szczególnie piêtnowana od lat 30.XX wieku przez Stolicê Apostolsk¹ oraz biskupów niemieckich. Dnia 5 maja1980 r. zosta³a jeszcze raz potêpiona w Deklaracji Kongregacji Nauki Wiary,choæ dopuszczono uzasadnione zaprzestanie leczenia: „Eutanazja oznaczaczynnoœæ lub jej zaniechanie, która ze swej natury lub w zamierzeniu dzia³aj¹cegopowoduje œmieræ w celu wyeliminowania wszelkiego cierpienia. Takwiêc eutanazja zawiera intencjê dzia³aj¹cego oraz stosowanie okreœlonychœrodków. Gdy zagra¿a œmieræ, której w ¿aden sposób nie da siê unikn¹æ przezzastosowanie dostêpnych œrodków, wolno w sumieniu podj¹æ zamiar niekorzystaniaz leczenia, które mo¿e przynieœæ tylko niepewne i bolesne przed³u-¿enie ¿ycia” 23 . Ta ostatnia postawa nie jest eutanazj¹, lecz rezygnacj¹z uporczywego leczenia.Papie¿ Jan Pawe³ II w encyklice Evangelium vitae stwierdza, ¿e to, comog³oby wydawaæ siê logiczne i humanitarne, po g³êbszej analizie okazujesiê absurdalne i nieludzkie. Papie¿ nazywa problem eutanazji jednym z najbardziejniepokoj¹cych objawów kultury œmierci, szerz¹cych siê w spo³eczeñstwachdobrobytu. Najwy¿szy autorytet Koœcio³a katolickiego stwierdza, ¿eeutanazja jest zbrodni¹, na któr¹ ludzka ustawa nie mo¿e przyzwalaæ 24 .Du¿e znaczenie w tej kwestii maj¹ s³owa by³ego Prymasa Polski, kard.Józefa Glempa, który powiedzia³: „¯ycie ludzkie jest w³asnoœci¹ Boga i tylko22 Jan Pawe³ II, Posynodalna adhortacja apostolska „Christifideles laici”..., nr 38.23 Kongregacja Nauki i Wiary, Deklaracja o eutanazji Iura et bona 5.V.1980, [w:] W trosceo ¿ycie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, Tarnów 1998, s. 333–339; DC 77:1980, s. 697–700;Encyklopedia Katolicka..., kol. 1345.24 Jan Pawe³ II, Encyklika „Evangelium vitae”. O wartoœci i nienaruszalnoœci ¿ycia ludzkiego,Kraków 1995.