pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

Politycznokryminalne aspekty stalkingu w Polsce327cej, z Konstytucji mo¿na wyprowadziæ obowi¹zek kryminalizacji zachowañgodz¹cych w dobra konstytucyjne, je¿eli nie istniej¹ inne sposoby zapewnieniaefektywnej ich ochrony 57 . Zaniechania okreœlonych dzia³añ wymaganychprzez Konstytucjê mo¿e byæ równie¿ oceniane pod k¹tem proporcji miêdzyuci¹¿liwoœci¹ dla jednostki wynik³¹ z bezczynnoœci prawodawcy a wag¹ dóbr,które chcia³ chroniæ, nie podejmuj¹c okreœlonej ingerencji, pomimo ¿e z ustawyzasadniczej wynika prima facie obowi¹zek podjêcia okreœlonych dzia-³añ 58 . Konstatuj¹c nale¿y wskazaæ na rangê dobra, które przez rozszerzeniezakresu kryminalizacji zachowañ kwalifikowanych jako stalking jest poddanejeszcze bardziej œcis³ej ochronie. Wolnoœæ, godnoœæ, nietykalnoœæ osobistajednostki, prawo do ¿ycia i prywatnoœci ka¿dego cz³owieka stanowi¹ dobra,którym Konstytucja RP nadaje status wartoœci gwarantowanych.Ocena przydatnoœci ingerencji pawnokarnej obejmuje nie tylko przydatnoœækryminalizacji danego zachowania, ale i przydatnoœæ danej sankcji karnej59 . Zasada koniecznoœci natomiast nakazuje okreœlenie zachowañ karalnychw mo¿liwie najwê¿szy sposób, a jednoczeœnie ustalenie sankcjikarnych na najni¿szym poziomie, przy którym mo¿na osi¹gn¹æ cele kary.Surowe kary nie spe³niaj¹ warunku koniecznoœci, gdy¿ te same efekty mo¿naosi¹gn¹æ za pomoc¹ kar ³agodniejszych. Z zasady koniecznoœci wynika zatemzasada subsydiarnoœci prawa karnego, która nakazuje traktowanie kryminalizacjijako ultima ratio 60 .Przestêpstwo stalkingu zagro¿one jest kar¹ pozbawienia wolnoœci do lat3. Wysokoœæ ustawowego zagro¿enia wydaje siê byæ odpowiednia dla podjêciatrafnej reakcji prawnokarnej, umo¿liwia zarówno wymierzenie kary pozbawieniawolnoœci w przypadkach niew¹tpliwie drastycznych nawet do 3 latpozbawienia wolnoœci, ale tak¿e zawieszenie jej wykonania. Przy zastosowaniuart. 58 § 3 k.k. s¹d bêdzie móg³ z regu³y wymierzyæ karê grzywnyi ograniczenia wolnoœci, zw³aszcza je¿eli orzeknie jednoczeœnie któryœ zeœrodków karnych przewidzianych w nowelizowanym równoczeœnie art. 41 § 1k.k. Przy tak skonstruowanej wysokoœci ustawowego zagro¿enia dopuszczalnejest warunkowe umorzenie postêpowania karnego, a tak¿e mediacja, je¿elirzecz jasna wyst¹pi¹ warunki do jej przeprowadzenia 61 .Stalking jest przestêpstwem, które wymaga natychmiastowej reakcji zestrony organów œcigania w zakresie ujêcia i odizolowania sprawcy oraz za-57 Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybuna³u Praw Cz³owieka brak prawnokarnejochrony danego prawa zagwarantowanego w EKPC mo¿e oznaczaæ naruszenie tego prawa. Zob.K. Wojtyczek, op. cit., s. 45.58 Ibidem, s. 46.59 Ibidem, s. 37. Por. M. Klinowski, Ustawa o przeciwdzia³aniu narkomanii a konstytucyjnazasada proporcjonalnoœci, „Prokuratura i Prawo” 2009, nr 2, s. 70.60 K. Wojtyczek, op. cit., s. 38.61 Rz¹dowy projekt... Uzasadnienie, s. 13–14. Por. A. Sakowicz, Opinia prawna o zmianieustawy Kodeks karny, „Biuro Analiz Sejmowych”, [online] , dostêp:29.01.2011.