pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

406 Ryszard Sztychmilerwej terapii«. Nie zamierza siê w ten sposób zadawaæ œmierci; przyjmuje siê,¿e w tym przypadku nie mo¿na jej przeszkodziæ. Decyzje powinny byæ podjêteprzez pacjenta, jeœli ma do tego kompetencje i jest do tego zdolny;w przeciwnym razie – przez osoby uprawnione, zawsze z poszanowaniemrozumnej woli i s³usznych interesów pacjenta” (KKK, nr 2278).Przykazanie: „Nie zabijaj” nie zakazuje leczenia i zmniejszania bólu choregotakimi œrodkami, które ubocznie mog¹ przyœpieszyæ jego œmieræ. „Stosowanieœrodków przeciwbólowych, by ul¿yæ cierpieniom umieraj¹cego, nawetza cenê skrócenia jego ¿ycia, mo¿e byæ moralnie zgodne z ludzk¹ godnoœci¹,je¿eli œmieræ nie jest zamierzona ani jako cel, ani jako œrodek, lecz jedynieprzewidywana i tolerowana jako nieunikniona. Opieka paliatywna stanowipierwszorzêdn¹ postaæ bezinteresownej mi³oœci. Z tego tytu³u powinna byæpopierana” (KKK, nr 2279).Zgodnie z nauczaniem Koœcio³a ka¿de dzia³anie lub zaniechanie dzia³ania,które samo w sobie lub w zamierzeniu zadaje œmieræ, by zlikwidowaæból, stanowi zabójstwo g³êboko sprzeczne z godnoœci¹ osoby ludzkiej i poszanowaniemBoga. Koœció³ uznaje natomiast za uprawnione zaprzestanie zabiegówmedycznych kosztownych, ryzykownych, nadzwyczajnych lub niewspó³miernychdo spodziewanych rezultatów. „Nikt ani nic nie mo¿e w ¿adensposób zezwoliæ na zadanie œmierci niewinnej istocie ludzkiej, bez wzglêduna to, czy chodzi o p³ód lub embrion, o dziecko, osobê doros³¹ czy starca,o osobê nieuleczalnie chor¹ czy znajduj¹c¹ siê w agonii. Ponadto nikomu niewolno prosiæ o tak¹ œmiercionoœn¹ czynnoœæ” 27 .Tak¿e obecny papie¿, Benedykt XVI, po raz kolejny stanowczo potêpi³wszelkie postaci bezpoœredniej eutanazji. Jeœli natomiast chodzi o terapiewyj¹tkowo ryzykowne czy takie, które mo¿na by ostro¿nie oceniæ jako „nadzwyczajne”,uciekanie siê do nich mo¿na bêdzie uznaæ za moralnie dopuszczalne,lecz fakultatywne. Oprócz tego nale¿y zawsze zapewniaæ ka¿dej osobieniezbêdne i nale¿ne leczenie, jak równie¿ wsparcie dla rodzin dotkniêtychchorob¹ jednego ze swoich cz³onków, zw³aszcza gdy choroba jest ciê¿kai nieuleczalna.Istnieje zasadnicza ró¿nica miêdzy biern¹ eutanazj¹ a uporczywym podtrzymywaniem¿ycia. Pozwala to na odró¿nienie eutanazji od przerwaniauporczywej terapii, która eutanazj¹ nie jest. Deklaracja Stolicy Apostolskiejo eutanazji jasno wskazuje, ¿e od dawna zarówno Koœció³, jak i etycy twierdz¹,i¿ nie ma obowi¹zku stosowania w leczeniu czy ratowaniu ¿ycia tzw.œrodków nadzwyczajnych. Co to oznacza w lekarskiej praktyce? „Gdy zagra¿aœmieræ, której w ¿aden sposób nie da siê unikn¹æ przez zastosowania dostêpnychœrodków, wolno w sumieniu podj¹æ zamiar niekorzystania z leczenia,które mo¿e przynieœæ tylko niepewne i bolesne przed³u¿enie ¿ycia, nie prze-27 Deklaracja Iura et Bona, Stolica Apostolska 1980.