pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

272 Wies³aw P³ywaczewskiNie mniejsze zas³ugi w obszarze ochrony zasobów przyrodniczych posiadaŒwiatowe Centrum Monitoringu Przyrody (World Conservation MonitoringCentra – WCMC). Centrum dzia³a od 1988 r., a jego siedziba znajdujesiê w Cambridge w Wielkiej Brytanii. WCMC jest niezale¿n¹ organizacj¹pozarz¹dow¹ wspieraj¹c¹ ró¿ne programy ochrony przyrody. Gromadzi i opracowujedane na temat unikatowych obszarów chronionych oraz zamieszkuj¹cychje cennych gatunków zwierz¹t.Z punktu widzenia dzia³alnoœci organizacji miêdzynarodowych, g³ówniepozarz¹dowych, szczególn¹ rolê odgrywa realizowany od 1972 r. ProgramŒrodowiskowy Narodów Zjednoczonych (United Nations EnvironmentalProgramme – UNEP). Jego g³ównym zadaniem jest wspieranie wy³¹cznietych globalnych inicjatyw gospodarczych, które uwzglêdniaj¹ wymogi œrodowiskanaturalnego. Funkcjê spajaj¹ca liczne przedsiêwziêcia zwi¹zanez ochron¹ chronionych gatunków zwierz¹t i roœlin pe³ni TRAFFIC (TheWildlife Trade Monitoring Network). Organizacja ta monitoruje wszelkie naruszeniaprawa dotycz¹ce ochrony dzikiej fauny i flory. Ruch ten, utworzonyw 1976 r., rozwin¹³ siê w globaln¹ sieæ zorientowan¹ na dostarczanie innowacyjnychi praktycznych rozwi¹zañ w zakresie ochrony dzikiej przyrodyw oparciu o najnowsze badania naukowe, na bie¿¹co wspó³pracuje te¿z IUCN oraz z Sekretariatem Konwencji CITES 14 . TRAFFIC dzia³a poprzezsieæ dziewiêciu programów regionalnych. Sieæ ta nale¿y do Koalicji PrzeciwkoHandlowi Dzik¹ Przyrod¹ (Coalition Against Wildlife Trfficking– CAWT). G³ównym celem koalicji jest przeciwdzia³anie zjawiskom zagra¿aj¹cymunikatowej przyrodzie. Do zjawisk tych przede wszystkim zaliczyænale¿y k³usownictwo oraz nielegalny handel chronionymi gatunkami roœlin14 Konwencja o miêdzynarodowym handlu dzikimi zwierzêtami i roœlinami gatunków zagro¿onychwyginiêciem (ang. Convention on International Trade in Endangered Species of WildFauna and Flora – CITES), tzw. konwencja waszyngtoñska, jest miêdzynarodow¹ inicjatyw¹maj¹c¹ na celu zapobie¿enie transgranicznemu handlowi ró¿nymi gatunkami roœlin i zwierz¹toraz wytworzonymi z nich produktami. Konwencja zosta³a podpisana 3 marca 1973 r.,a w ¿ycie wesz³a 1 lipca 1975 r. G³ównym jej celem jest kontrola, redukcja lub ca³kowitaeliminacja handlu okazami cennych gatunków, których liczba lub stan sugeruj¹, ¿e ich niekontrolowanepozyskiwanie z naturalnego œrodowiska by³oby szkodliwe dla przetrwania gatunków.Dziêki temu znacz¹co ograniczono handel rogami nosoro¿ców czy ciosami s³oni. Obecniestronami CITES jest 175 pañstw, w tym Polska. Konwencja waszyngtoñska regulujeprzemieszczenie przez granice pañstwowe ponad 34 tys. gatunków, z czego ponad 5100 tozwierzêta, zaœ ca³a reszta to roœliny. S¹ one wymienione w trzech za³¹cznikach do konwencji,ró¿ni¹cych siê rygorami ochronnymi (aktualne wersje za³¹czników mo¿na znaleŸæ na oficjalnejstronie Sekretariatu CITES). Zdecydowan¹ wiêkszoœæ gatunków (ponad 33 tys.) ujêto w Za³¹cznikuII, natomiast najmniej (ok. 170 taksonów) w Za³¹czniku III. W Unii Europejskiej przepisyCITES s¹ implementowane przez rozporz¹dzenie Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r.w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi oraz przezkilka powi¹zanych z nim rozporz¹dzeñ wykonawczych Komisji (WE). Polskim organem zarz¹dzaj¹cymCITES jest Minister Œrodowiska, a polskim organem naukowym CITES – PañstwowaRada Ochrony Przyrody. Na ten temat: W. P³ywaczewski, Nielegalny handel chronionymigatunkami dzikiej fauny i flory, „Przegl¹d Policyjny” 2010, nr 3(99), s. 40–42.