pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

454 Bohdan ZdziennickiTrybuna³, badaj¹c konstytucyjnoœæ zaskar¿onej regulacji, musi – jak ka¿-dy s¹d – na pocz¹tku ustaliæ, czy ona jeszcze obowi¹zuje. Kontrola konstytucyjnoœciaktów normatywnych, nie licz¹c specjalnego trybu kontroli prewencyjnej,odnosi siê bowiem do aktów obowi¹zuj¹cych, gdy¿ skutkiemorzeczenia o niekonstytucyjnoœci jest utrata mocy obowi¹zuj¹cej zakwestionowanychrozwi¹zañ. Je¿eli Trybuna³ stwierdza, ¿e akt normatywny nie obowi¹zuje,postêpowanie staje siê bezpodmiotowe i nale¿y je umorzyæ z wyj¹tkiemsytuacji, o których mówi art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r.o Trybunale Konstytucyjnym. Sprawa „obowi¹zywania” nie jest czêsto ani prosta,ani jednoznaczna przy ró¿nych historycznych regulacjach zwi¹zanychz prawem prywatnym. Dochodzi tu do rozbie¿nych czêsto ustaleñ dokonanychprzez Trybuna³ Konstytucyjny, S¹d Najwy¿szy czy s¹dy powszechne. Koniecznejest wiêc bli¿sze wspó³dzia³anie wszystkich cz³onów w³adzy s¹downiczej.Trybuna³ Konstytucyjny, przystêpuj¹c do badania konstytucyjnoœci zakwestionowanychprzepisów, musi zdekodowaæ treœæ wynikaj¹cych z nichnorm i precyzyjnie ustaliæ ich funkcje w obowi¹zuj¹cym porz¹dku prawnym.Pomocne s¹ tu nie tylko pogl¹dy doktryny prawa, ale i ca³y dotychczasowydorobek orzecznictwa s¹dowego. Sta³e wspó³dzia³anie Trybuna³u Konstytucyjnegoz S¹dem Najwy¿szym i S¹dem Administracyjnym powinno zapobiegaærozbie¿noœciom w rozumieniu tych samych norm ustawowych.III.Wspó³dzia³anie Trybuna³u Konstytucyjnego z polskimi s¹dami zwi¹zanejest tak¿e z tym, ¿e – jak wiadomo – Trybuna³ nie realizuje swoich zadañsamodzielnie. Ograniczony zasad¹ skargowoœci czeka na aktywnoœæ PierwszegoPrezesa S¹du Najwy¿szego oraz Prezesa Naczelnego S¹du Administracyjnego,którzy obok innych uprawnionych podmiotów mog¹ wyst¹piæ zestosownymi wnioskami (art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji). Podstawow¹ jednakfunkcj¹ wspó³pracy w omawianym zakresie s¹ wskazane ju¿ wy¿ej pytaniaprawne kierowane przez s¹dy do Trybuna³u Konstytucyjnego co do zgodnoœciaktu normatywnego z Konstytucj¹, ratyfikowanymi umowamimiêdzynarodowymi lub ustaw¹, je¿eli od odpowiedzi na pytanie prawne zale-¿y rozstrzygniêcie sprawy tocz¹cej siê przed s¹dem (art. 193 Konstytucji).Iloœæ pytañ prawnych kierowanych przez s¹dy do Trybuna³u Konstytucyjnegoma wyraŸn¹ tendencjê wzrostow¹. Ostatnio liczba spraw, w którychzapad³y orzeczenia Trybuna³u Konstytucyjnego zainicjowane pytaniamiprawnymi, zrówna³a siê z liczb¹ spraw, w których zapad³y orzeczenia Trybuna³uKonstytucyjnego zainicjowane skargami konstytucyjnymi.Wymagania formalne dotycz¹ce pytañ prawnych zosta³y ujête w art. 32ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, gdzie w ust. 1