pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

Symbole pañstw wspó³czesnych347szej stylizacji swojego herbu nawi¹zuje do symboliki religijnej, gdy¿ na tarczyherbowej umieszczono patrona kraju – œw. Jerzego przebijaj¹cego w³óczni¹smoka. W tej konwencji pozostaje te¿ herb Izraela, którym jest menora– z³oty siedmioramienny œwiecznik. Od trzech tysiêcy lat, zgodnie z tradycj¹pentachonty, stanowi on symbol narodu ¿ydowskiego. Tak¿e w herbachpañstw islamskich, np. Algierii, Mauretanii, Malezji, Singapuru, Tunezji,Turcji i wielu innych, odnaleŸæ mo¿na symbolikê religijn¹ – pó³ksiê¿yci gwiazdê.Do wyj¹tkowo oryginalnych nale¿y herb pañstwowy Irlandii – harfaBriana Boru (pierwowzór znajduje siê w Trinity College w Dublinie). Tojedyne pañstwo, które posiada w swojej symbolice instrument muzyczny 19 .W herbach kilku pañstw (Bia³oruœ, Myanmar, Kosowo, Cypr, Kamerun,Madagaskar) centralnym elementem jest kontur granic.Wyzwolenie ludów afrykañskich wnios³o do heraldyki now¹ symbolikê,której osi¹ pozostaje tzw. tarcza Masajów, tworzona przez dwa przecinaj¹cesiê ³uki, a jej pierwowzorem by³y plemienne tarcze bojowe. Dotyczy to m.in.herbów Kenii, Tanzanii, Botswany.Herby pañstwowe czêsto wystêpuj¹ w wersjach bardziej uroczystych,pe³nych (tzw. herb wielki) b¹dŸ skromniejszych (herb œredni lub ma³y), przedstawiaj¹cychczasem sam¹ tarczê herbow¹. Dawne herby Polski w wersji uroczystejprzedstawiane by³y z insygniami orderów (Z³otego Runa lub œw. Stanis³awa),z p³aszczem heraldycznym i trzymaczami 20 . W wersji uproszczonejprzedstawiana by³a zazwyczaj sama tarcza herbowa zwieñczona koron¹. Podwójneherby posiadaj¹ obecnie m.in. Szwecja, Belgia, Wêgry, Dania, Holandia,Litwa, Gruzja i inne. W wielu krajach przyjêto jednak¿e uproszczonewersje herbów pañstwowych, ograniczaj¹ce siê do tarczy herbowej z god³emi tarcz¹.Po obaleniu systemu socjalistycznego szereg pañstw, które odzyska³yniepodleg³oœæ, powróci³o do dawnej symboliki narodowej. Nierzadko jednak¿eprzyjê³y one wierne kopie herbów pañstwowych z okresu monarchii, mimo i¿s¹ obecnie republikami. Paradoksalnie zatem korona umieszczona nad tarcz¹herbow¹, która jest oznak¹ monarchii, widnieje obecnie w herbach np. Bu³garii,Wêgier, Serbii, Rosji 21 .19 J. Andrychowska-Biegacz, D. Biegacz, Hymny, flagi, god³a. Unia Europejska, cz³onkowiei kandydaci, Rzeszów 2004, s. 60; A. Brožek, op. cit., s. 83.20 A. Znamierowski, Insygnia, symbole i herby polskie, Warszawa 2003, s. 125; tak¿eS. Russocki, S.K. Kuczyñski, J. Willaume, op. cit., s. 24 i n. Interesuj¹ce próby wyjaœnieniapochodzenia god³a polskiego znaleŸæ mo¿na w opracowaniach miêdzywojennych: S. Mikucki,W sprawie genezy or³a polskiego, „Wiadomoœci Numizmatyczno-Archeologiczne” 1928/1929,t. XII, s. 114–129; H. Polaczkówna, Geneza Or³a Piastowskiego, Poznañ 1930, passim.21 J. Wrona, Flagi i herby pañstw postradzieckich, [online] ,dostêp: 1.03.2011.