pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

210 Piotr Majerwniesione przez miêdzywojennych funkcjonariuszy oraz bêd¹ce rezultatemdoœæ intensywnej pracy szkoleniowej. Nie mniejsz¹ zdobycz¹ by³o wypracowanieca³oœciowej koncepcji organów policyjnych, której ide¹ przewodni¹ by³apróba z³o¿enia zadañ zwi¹zanych z zapewnieniem bezpieczeñstwa i porz¹dkuzarówno na organy pañstwa – Pañstwowy Korpus Bezpieczeñstwa, samorz¹du– Stra¿y Samorz¹dowej, jak i spontanicznej inicjatywy obywatelskiej– Stra¿y Obywatelskich. Dwa pierwsze cz³ony tego systemu by³y w znacznymstopniu przygotowane do realizacji przypisanych im zadañ, w³aœciwych dlaka¿dej s³u¿by policyjnej, tj. dochodzenia i œcigania przestêpstw oraz zapewnienia³adu i porz¹dku publicznego. Mia³y uformowan¹ strukturê organizacyjn¹,zaprzysiê¿onych cz³onków jako przysz³ych funkcjonariuszy, a tak¿eniezbêdne narzêdzia, pocz¹wszy od projektów aktów normatywnych 49 .Zbudowany w omówionych wy¿ej strukturach aparat policyjny podj¹³dzia³alnoœæ – z formalnoprawnego punktu widzenia – 1 sierpnia 1944 r.,kiedy w Warszawie wybuch³o powstanie. Krajowa Rada Ministrów, organreprezentuj¹cy Rz¹d RP na UchodŸstwie, wyda³a wówczas dwa rozporz¹dzenia:dotycz¹ce rozwi¹zania Policji Pañstwowej 50 oraz przekazania jej powinnoœcinowym formacjom policyjnym 51 . Dzia³alnoœæ ta mia³a jednak charakterepizodyczny, o czym zdecydowa³y powojenne realia polityczne, a g³ównieprzejêcie w³adzy przez partiê komunistyczn¹. Zbudowa³a ona swój aparatpolicyjny, pozbawiony nie tylko znamion oryginalnoœci, ale operuj¹cy fa³szywymiznakami identyfikacyjnymi. Sk³adaj¹cy siê nañ aparat bezpieczeñstwapublicznego by³ bowiem faktycznie aparatem bezpieczeñstwa pañstwaw okreœlonej formule politycznej i ustrojowej, czyli mówi¹c wprost policj¹polityczn¹, natomiast Milicja Obywatelska (MO) wbrew nazwie w³asnej nieodwo³ywa³a siê do aktywnoœci obywatelskiej na rzecz dobra wspólnego, leczby³a organem pañstwowym, scentralizowanym, zhierarchizowanym, neguj¹cymzasadê apolitycznoœci i powi¹zanym wiêzami z aparatem bezpieczeñstwa.Okupacyjna koncepcja aparatu policyjnego okaza³a siê wiêc bytem papierowym,niezrealizowanym zamierzeniem. Szkoda tym wiêksza, ¿e jego ideaby³a niezmiernie interesuj¹ca z ustrojowego punktu widzenia, próbowano48 Latem 1939 r. Policja Pañstwowa liczy³a niewiele ponad 33 tys. funkcjonariuszy.49 Szersza próba przybli¿enia koncepcji „londyñskiej” w oparciu o literaturê przedmiotuzosta³a zamieszczona w pracy P. Majer, Milicja Obywatelska 1944–1957. Geneza, organizacja,dzia³alnoœæ, miejsce w aparacie w³adzy, Olsztyn 2004, s. 15–24.50 Rozporz¹dzenie Krajowej Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1944 r. o rozwi¹zaniu korpusuPolicji Pañstwowej i obowi¹zkach jego funkcjonariuszów przedrukowane w: RzeczpospolitaPolska czasu wojny. Dziennik Ustaw RP i Monitor Polski 1939–1945, red. A. K. Kunert, Warszawa1995; opublikowane tak¿e w: P. Majer, Ustawy polskiej policji (1791–1990). ród³az komentarzem, Szczytno 2007, s. 184–188.51 Rozporz¹dzenie Krajowej Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1944 r. o tymczasowej organizacjis³u¿by bezpieczeñstwa, w: ibidem.