pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

Eutanazja w nauczaniu i prawie Koœcio³a katolickiego oraz w prawie polskim405On ma prawo nim dysponowaæ. Cz³owiek nie ma w³adzy nad ¿yciem. Eutanazjana ¿yczenie chorego jest po prostu u³atwieniem samobójstwa”.Koœció³ katolicki sprzeciwia siê eutanazji. Pi¹te przykazanie Bo¿e zakazujejej. Jest ona zawsze niedopuszczalna. Pozbawienia cz³owieka ¿ycia nieusprawiedliwia nawet pragnienie zmniejszenia jego cierpienia wywo³anegoprzez chorobê lub staroœæ. Sprzeciw wobec zabijania chorego jest obecnyw dokumentach Koœcio³a od dziesiêcioleci. Przypomina o tym jasno i w wielumiejscach Katechizm Koœcio³a Katolickiego 25 . Zdrowi nie powinni zabijaæ ludzichorych i upoœledzonych, lecz maj¹ im pomagaæ: „Osoby, których sprawnoœæ¿yciowa jest ograniczona lub os³abiona, domagaj¹ siê szczególnego szacunku.Chorzy lub upoœledzeni powinni byæ wspierani, by mogli prowadziæ,w takiej mierze, w jakiej to mo¿liwe, normalne ¿ycie” (KKK, nr 2276).„Eutanazja bezpoœrednia, niezale¿nie od motywów i œrodków, polega napo³o¿eniu kresu ¿yciu osób upoœledzonych, chorych lub umieraj¹cych. Jestona moralnie niedopuszczalna. [...]. Dzia³anie lub zaniechanie dzia³ania, któresamo w sobie lub w zamierzeniu zadaje œmieræ, by zlikwidowaæ ból, stanowizabójstwo g³êboko sprzeczne z godnoœci¹ osoby ludzkiej i z poszanowaniemBoga ¿ywego, jej Stwórcy” (KKK, nr 2277). „Eutanazja zamierzona,niezale¿nie od jej form i motywów jest zabójstwem. Jest g³êboko sprzecznaz godnoœci¹ osoby ludzkiej i z poszanowaniem Boga ¿ywego, jej Stwórcy”(KKK, nr 2324).Szczególn¹ trosk¹ powinni byæ otoczeni ludzie konaj¹cy, którzy koñcz¹swoje ziemskie ¿ycie, aby przejœæ do wiecznoœci. Okres ziemskiego ¿ycia jestczasem przygotowywania siê do wiecznoœci. Tylko Bóg wie, ile czasu potrzebana to przygotowanie siê. On wiêc decyduje, kiedy ma nast¹piæ œmieræ cz³owieka.Poniewa¿ my tego nie znamy, dlatego nie wolno nam zadawaæ nikomuœmierci ani jej celowo przyœpieszaæ. Poniewa¿ moment œmierci ma decyduj¹cywp³yw na wiecznoœæ cz³owieka, dlatego trzeba konaj¹cym pomóc siê przygotowaæna spotkanie z Panem (KKK, nr 2299) 26 .Katechizm Koœcio³a poucza, ¿e zwyk³ych œrodków medycznych nie nale¿yodmawiaæ cz³owiekowi nawet wtedy, kiedy jego œmieræ jest pewna: „Nawetjeœli œmieræ jest uwa¿ana za nieuchronn¹, zwyk³e zabiegi przys³uguj¹ce osobiechorej nie mog¹ byæ w sposób uprawniony przerywane” (KKK, nr 2279).Inaczej sprawa wygl¹da ze stosowaniem przez lekarzy œrodków nadzwyczajnychw celu przed³u¿ania ¿ycia pacjenta. Katechizm poucza, ¿e ich stosowanienie zawsze jest obowi¹zkiem moralnym: „Zaprzestanie zabiegów medycznychkosztownych, ryzykownych, nadzwyczajnych lub niewspó³miernych dospodziewanych rezultatów mo¿e byæ uprawnione. Jest to odmowa »uporczy-25 Katechizm Koœcio³a Katolickiego, Pallottinum 1994 (dalej: KKK).26 E. Kübler-Ross, Rozmowy o œmierci i umieraniu, t³um. I. Dole¿al-Nowicka, Poznañ1998; S. Leone, Œmiertelnie chory, t³um. M. Ziêba, Kraków 2000; R. Spaeman, Œmieræ – samobójstwo– eutanazja, t³um. J. Merecki, „Ethos” 1999, nr 47, s. 107–114.