pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

UWM2011Studia Prawnoustrojowe 13223Przemys³aw PalkaUniwersytet Warmiñsko-MazurskiSprzedajne nadu¿ycie w³adzy koœcielnejw prawodawstwie kanonicznymPisa³ A.S. Krasiñski, ¿e „tak jak ka¿dy kraj dobrze urz¹dzony, musi mieæswoje prawa, pod których stra¿¹ rozwija siê, roœnie i kwitnie, tak koœció³,spo³ecznoœæ chrzeœcijañska [...] ma te¿ swoje prawa, które tem œwiêciej szanowanebyæ powinny, ¿e siê nie ograniczaj¹ ni krajem, ni narodowoœci¹ [...].Samo bowiem wrodzone cz³owiekowi uczucie sprawiedliwoœci i porz¹dku niezawszeby mu pewn¹ wytknê³o drogê, nie uchroni³oby go nawet od mimowolnychzboczeñ, nie wystarczy³oby do utrzymania w karbach, a jeszcze bardziejdo pohamowania chciwoœci ludzkiej, zbrodni i gwa³tów” 1 . Same prawa na nicby siê zda³y, gdyby nie by³o egzekucji tych praw ze strony nastêpców Aposto-³ów, którzy winni nie tylko czuwaæ nad ich zachowaniem, „ale œcis³e ichprzestrzeganie karami kanonicznemi obwarowaæ” 2 .Kardyna³ i sêdzia Trybuna³u Roty Rzymskiej Giovanni Battista De Luca(1614–1683) stwierdzi, ¿e „wymiar sprawiedliwoœci powsta³ ju¿ wtedy, gdyzosta³ stworzony cz³owiek i œwiat” 3 . Precyzuj¹c ow¹ wypowiedŸ, przyjdziedodaæ, ¿e ka¿de pogwa³cenie prawa Bo¿ego bêd¹ce grzechem przestêpstwemstanie siê wtedy, gdy bêdzie te¿ pogwa³ceniem prawa koœcielnego 4 . Prawokarania jest przeto uprawnieniem wrodzonym Koœcio³a, wynikaj¹cymz jego spo³ecznej natury i niezale¿nym od wszelkiej w³adzy œwieckiej 5 . Jest1 A.S. Krasiñski, Prawo kanoniczne krótko zebrane, Wilno 1861, s. 7–12.2 Ibidem, s. 17; I. Grabowski, Prawo kanoniczne, Warszawa 1948, s. 31.3 Cyt. za I. Malinowska-Kwiatkowska, Giovanni Battista de Luca o prawach i uczonychprawnikach siedemnastowiecznej Italii, [w:] Parlament, prawo, ludzie. Studia ofiarowane ProfesorowiJuliuszowi Bardachowi w szeœædziesiêciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 155.4 M. Myrcha, Prawo karne. Komentarz do Pi¹tej Ksiêgi Kodeksu Prawa Kanonicznego,t. II: Kara, cz. I: Przepisy ogólne, Warszawa 1960, s. 162.5 M. F¹ka, Nowe kanoniczne prawo karne, [w:] Duszpasterstwo w œwietle nowego kodeksuprawa kanonicznego, pod red. ks. J. Syryjczyka, Warszawa 1985, s. 238; J. Syryjczyk, Sankcjew Koœciele. Czêœæ ogólna. Komentarz, Warszawa 2008, s. 41 i n. J. Brzeziñski podkreœla³, ¿eKoœció³ nie opiera tej w³adzy „na nadaniu, na koncesji ze strony w³adzy pañstwowej, lecz