pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

Obowi¹zywanie aktu administracyjnego97W myœl art. 145a § 1 k.p.a., mo¿na ¿¹daæ wznowienia postêpowaniarównie¿ w przypadku, gdy Trybuna³ Konstytucyjny orzek³ o niezgodnoœciz Konstytucj¹, umow¹ miêdzynarodow¹ lub z ustaw¹ aktu normatywnego,na podstawie którego zosta³a wydana decyzja.Zarówno przy wznowieniu postêpowania, jak i stwierdzeniu niewa¿noœcidecyzji kodeks postêpowania administracyjnego przewiduje przes³anki negatywne,których zaistnienie powoduje, ¿e nie mo¿na stwierdziæ niewa¿noœcidecyzji lub wznowiæ postêpowania. Jest to przede wszystkim up³yw czasu:10 lat przy stwierdzeniu niewa¿noœci, 10 lub 5 przy wznowieniu postêpowania,a tak¿e sytuacja, gdy decyzja wywo³a³a nieodwracalne skutki prawneprzy stwierdzeniu niewa¿noœci, zaœ w przypadku wznowienia postêpowania– sytuacja, gdy w wyniku wznowienia postêpowania mog³aby zapaœæ wy³¹czniedecyzja odpowiadaj¹ca w swojej istocie dotychczasowej. W tych przypadkachnastêpuje konwalidacja decyzji i mimo ciê¿kich wad decyzje te nadalobowi¹zuj¹ i maj¹ przymiot trwa³oœci.Zauwa¿yæ nale¿y, ¿e w przypadku stwierdzenia niewa¿noœci decyzji dopuszczalnoœæwyeliminowania decyzji administracyjnej z obrotu prawnegodeterminowana jest charakterem skutków prawnych wywo³anych decyzj¹administracyjn¹. Poniewa¿ w œwietle obowi¹zuj¹cych przepisów ostatecznadecyzja administracyjna stwierdzaj¹ca niewa¿noœæ innej decyzji uchylawszelkie skutki prawne, jakie powsta³y od dnia dorêczenia lub og³oszeniadecyzji niewa¿nej, stwierdzenie niewa¿noœci mo¿e zostaæ orzeczone (stosowniedo art. 156 § 2 k.p.a.) jedynie wobec decyzji, która nie wywo³a³a nieodwracalnychskutków prawnych. Powy¿sze jest konsekwencj¹ przyjêtegoprzez ustawodawcê za³o¿enia, ¿e decyzje dotkniête wadami okreœlonymiw art. 156 § 1 k.p.a. nie s¹ aktami pozornymi i bezskutecznymi, lecz pozostaj¹cw obrocie prawnym, mog¹ wywo³ywaæ skutki prawne 19 . W przypadkunatomiast, gdy skutek decyzji nie mo¿e zostaæ odwrócony, nie mo¿na wyeliminowaæwadliwej decyzji z obrotu prawnego z moc¹ ex tunc. Zatem w ka¿-dym postêpowaniu w sprawie stwierdzenia niewa¿noœci nale¿y ustaliæ charakterskutków prawnych decyzji bêd¹cej przedmiotem postêpowania.Jednoczeœnie ustawodawca nie wskaza³ definicji nieodwracalnych skutkówprawnych, w zwi¹zku z czym w tym zakresie nale¿y siêgn¹æ do pogl¹dówwyra¿onych w orzecznictwie.W uchwale z dnia 28 maja 1992 r. S¹d Najwy¿szy sformu³owa³ dwiezasadnicze tezy 20 . Po pierwsze uzna³, ¿e pojêcie nieodwracalnych skutkówprawnych nale¿y rozpatrywaæ wy³¹cznie w sferze prawa obowi¹zuj¹cego, nienawi¹zuj¹c do sfery faktów. Po drugie stwierdzi³, ¿e decyzja wywo³a³a wtedy19 J. Borkowski, [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postêpowania administracyjnego.Komentarz, Warszawa 2002, s. 701.20 Uchwa³a SN – Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych z 28 maja 1992 r.,III AZP 4/92, OSP 1993, nr 5, s. 235.