Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

José Augusto Ventín Durán. Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oralEsta cantiga cantando.Estas cousas diz Mofina Mendes com o pote de azeite á cabeça, e andandoenlevada no baile cai-lhe, e dizPayo Vaz.Agora posso eu dizer,E jurar e apostar,Qu'es Mofina Mendes toda.Pessival.E s'ella baila na voda,Qu'esta ainda pro sonhar,E os patos por nacer,E o azeite por vender,E o noivo por achar,E a Mofina a bailarQue menos podia ser?Vai-se a Mofina, cantando.Mofina.Por mais que a dita m'engeite,Pastores, não me deis guerra;Que todo o humano deleite,Como o meu pote d'azeiteHa de dar comsigo em terra.Gil Vicente. Auto de Mofina Mendes, versos 449 a 492.En La Fontaine é 181 a conecida leiteira que brincando de ilusón 182 entorna o leite econ o leite os seus degoros de grandeza.No Brasil eu ouvín unha variante afín desta fábula que polos 183 elementos que aintegran –melazo de zucre e escravo negro –debe de ser dos séculos 184 XVII ouXVIII 185 que foi cando se introduciu alí 186 a cana do zucre.Un cego foi pedir esmola a un enxeño de zucre e déronlle 187 un pote de melazo.Andou co seu pote no brazo e arrimado ao seu cacheiro un bo anaco de camiño ealgo canso pousou o pote nun lugar doado e deulle corda á sua pantasia que taméncomezaba polos 188 pitos e foise estendendo por un pato de galiñas que venderia eco diñeiro que fixese na venda habia de mercar un escravo negro que se habia 189 dechamar Xohán 190 , pra lle servir de guia polos 191 camiños e cando non andase moidereitiño habíalle de zorregar unhas pauladas ben atiradas decéndolle: –Xohán praaquí ou Xohán pra alí 192 e mandaba o cacheiro aheito con canta forza 193 tiña.Nunha 194 das cacheiradas mallou en cheio no pote do melazo e alá se foi o escravopolo áere 195 como viñera.No fondo a nosa versón é 196 afín das eruditas e das populares que apontamos, edefrencia é apenas do mimetismo dos elementos e dos degoros de cada soñador; onoso, como bo labrego, arelaba unha xunta de bois pra o ceibar da pesada labourados agros, como o cego do Brasil queria un escravo que o guiase; a MofinaMendes un casamento; a leiteira do fabulista francés un fato de galiñas cos seuspitos a cantarlle o pio! pio!; a dona Truhana un casamento rico prós 197 fillos, queprovocase a envexa sos veciños; e ó 198 relixioso da Calimna a riqueza pra criar ofillo como un rei.¡Que doorose é isto de a realidade vir coa 199 sua man fria desfacer as pantasias quecria 200 o soño!Moscoso 28-3-1939José Augusto Ventín 201 .Estes contos non son tráxicos nen chocalleiros, son enxelmente anacos do vivir edo sentir cotidián 202 de unha raza que olla a vida e que esprica sen realismos ninidealismos estremados masturando pantasias 203 con realidades sen escorre-lo 204bulto diante da crueza de un símbolo 205 ou de un eixempro menos limpo sempreque el diga o que tivo na entenzón 206 de decer. Hai unha adiviñanza que ten moiboa apricazón aquí 207 : –É pequeniño como un garabullo e bota as orellas como asde un burro.350 Cadernos de Fraseoloxía Galega, Anexo 1, 2007. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Real Academia Galega.