Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

José Augusto Ventín Durán. Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oralbusca constante da riqueza que encerran as palabras, e a súa dimensión aristotélica facíallepensar que o que non gasta en coñecemento entra na categoría definida polo filósofogrego: Avaro é o que non gasta no que debe, nin o que debe, nin cando debe; pensaba como estemestre: Mercadores e industriais non deben ser admitidos na cidadanía, porque o seu xénero de vida éabxecto e contrario á virtude.Por iso pensaba e actuaba acorde ós principios aristotélicos. A súa fortuna e o seu podercreativo e empresarial dedicounos a favorecer ós seus, pagándolles a viaxe a Salvador deBaía e ofrecéndolles participar nos seus negocios ou contratándoos como empregados. Foia locomotora que tirou da emigración de Moscoso cara a Brasil. Foi tal a capacidade deconvocatoria e a comuñón que conseguiu entre o seu pobo e o Estado de Baía, que aíndahoxe en día se iza a bandeira brasileira nas festas patronais da vila, xa que tódolos seushabitantes deben algo a este Estado e a este conveciño.Como empresario, foi un adiantado do seu tempo, xa que cando en Brasil tardaríamoitísimos anos en poñerse en marcha o sistema de franquías, el, na década dos 20, creouun sistema moito máis social có norteamericano.Cando nas súas fábricas de café, macarróns ou panadarías observaba algún empregadohonrado e traballador, ofrecíalle unha cantidade de diñeiro para que montase o seu propiocomercio, coa condición de que vendese os seus produtos. Isto tamén o aplicaba comosistema de xubilación con aqueles traballadores que achegaran o seu esforzo e fidelidade ássúas empresas, dado que a seguridade social brasileira era inexistente.Pero non só neste aspecto se preocupou José Augusto Ventín Durán polos seus paisanose polos fillos destes paisanos emigrados: participou activamente na reorganización doprimeiro sistema baiano de seguridade social, a Real Sociedade Española de Beneficencia,organización sanitaria de referencia para galegos e nacionais, onde se practicaba a medicinamáis avanzada da súa época e que funcionaba como un sistema solidario, no que pagabamáis o que máis tiña, e o que carecía de recursos, non pagaba. Tamén foi moi coidadosodado o carácter competitivo da sociedade da súa época, en non facer distinción nadistribución de cuartos, nin na atención pola capacidade económica: tódolos que entrabanpola porta do Hospital eran iguais.Quizais fose a causa do que aprendera do pensador revolucionario Jean Jacques Rousseaua máis antiga de tódalas sociedades e a única natural é a familia, así como que se pode ser felizsempre, se se é feliz con todo; pero para iso é necesaria basicamente a saúde.Pero a súa preocupación non estaba dirixida só á saúde física; sobre todo interesábase polasaúde intelectual. Por facer comprender ós seus paisanos que para ser respectados eranecesario enche-la súa vida de palabras, de ideas e de valores. Neste aspecto da súa vida, asúa xenerosidade non coñeceu límites. Quizais seguindo o pensamento de Esquilo e senrecoñecerse como mestre, odio o sabio que é sabio para el mesmo. Por iso creou a Casa deGalicia, exemplo –aínda hoxe en día– de organización dedicada á divulgación cultural e óencontro entre brasileiros e galegos. Buscaba sempre os nexos que unían e fuxía do queenfrontaba. Hai que ter en conta que durante gran parte da súa estadía en Brasilaconteceron feitos fratricidas onde o home se enfrontou co home, xa que viviu as GuerrasMundiais e a Guerra Civil Española. Feitos nos que el sempre intentou ser un árbitro paraCadernos de Fraseoloxía Galega, Anexo 1, 2007. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Real Academia Galega.LXIII