Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

José Augusto Ventín Durán. Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oralPechado o trato, mestre e aprendís fóronse 1602 para unha chousa que habia cabo do eidoe que 1603 tiña abondosos arbres de froita pra tódolos 1604 tempos, i-ó chegaren alí o mestredíxolle ó 1605 mozo:–Vi’acá, ho, túmbate aquí 1606 á sóma desta ameixeira que ten moitas ameixas maduriñase así que caia 1607 algunha é soilo apañala e comela 1608 .Palabras non eran ditas cando se desprendeu unha ameixa e veulle caír mesmamente naboca, e vai o rapás e díxolle ó 1609 outro:–Mestre, veña aquí 1610 axiña bulirme con as queixadas pra eu comer esta denantes de mecaí-la 1611 [132] outra.O home arregalou uns ollos de a cuarta. Nunca tal vira! Ser nugalleiro era bo, maisaquilo xa pasaba moito das medidas, e sen mais 1612 requilorios púxose a andar senxiquera lle decer adeus.Moscoso, 13 de santos 1613 de 1938.[133]2.6.52. ¡Ujurujú! 1614Un fato de mozas novas foron ó 1615 muiño de noite e como o rio pasaba por moi lonxedo lugar, levaron a leña e os preparos pra faceren a bica mai-la cea e dormiren alí 1616 .Era nunha 1617 noite moi crara, co ceu moi estrelecido, mais o vento bruaba e a xiadafacia bate-los 1618 dentes co frio. Cando xa tiñan a ceia feita e a bica 1619 asada e seaprontaban pra comer ouviron ó 1620 pé da porta, do lado de fóra, un choriño esganizadode rapaciño pequerrecho, así 1621 como acabado de nacer. Asombránose; mais como erannovas, e mulleres, poido mais nelas 1622 a cursidade ca o medo, e armadas coa 1623tranqueta da porta, a palanca da cruceira e unhas pedras na man, foron ver o que seria, evai e acharon un neniño en porrancha, nacido de pouco, que berraba e esperneaba comoun escondregado. O sentimento maternal que sen o pensar ten tódalas 1624 donas, fíxoaster [134] piedade 1625 do achadiño que cicais unha nai desalmada abandoara de tan malamaneira e trouguérono 1626 pra dentro e envolvérono nuns 1627 farrapiños que cada unhadelas foi dando a eito 1628 ; aquentárono con agarimo e déronlle de comer do que tiñan, epara o adormentar acalentárano 1629 como se fose propio, mentres puñan comoninguén 1630 se vexa á 1631 desalmada que nunha 1632 noite daquelas se desprendia así 1633 dacarne da sua carne.Como xa era tarde e o muiño estaba ben aparellado, cada unha delas foise 1634 arrimandopara o seu cantiño, ó 1635 amor do lume e comezaban a pasar por unha modorra, candoouviron un rus-trus-trus por riba do tellado e así 1636 como o cantar de un galo:–¡Ujurujú! ¡Ujurujú! as mozas do muiño quentánome o cu! ¡E 1637 fixeron o bolo ecoménolo 1638 todo!Acordano co barullo, procurano o crio e non o acharon, e foi entón cando viron quetiñan acalentado unha pantasma.[135] Véigate o demo co rapacello, e que medo se papano no resto da noite!Moscoso, a 26 de santos de 1938. 1639Cadernos de Fraseoloxía Galega, Anexo 1, 2007. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Real Academia Galega. 391