Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

José Augusto Ventín Durán. Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oral– É, é, meu amo, mais cando estaba na mesa vostede non lle dixo: ¡uxe! ¡uxe! 376 comoagora, e por iso tamén 377 non sabe se tiña as duas pernas como este.O amo topoulle sal á saída 378 e virou as costas pra acabar con aquilo de unha vez.Moscoso, 4 de nadal 379 de 1935.[23]2.6.15. Facelas, e sabelas facer 380Isto foi nos tempos das partidas calristas 381 –nome que serviu pra disfrazar moitasxudiadas.Unha compaña de tropa, mandado por un sarxento moi 382 enxel e inda mais larpeiropernoitou nunha 383 casa da montaña. Ceano bica e sardiñas do fume asadas, desas queten un ballón que apesta, e 384 bo foi o que topano, que nin tanto esperaban. Á lus 385 dolume relumaban na gancheira mestos camballos de longarizas e chourizos, de recentecurazón, con dourados refrexos metálicos 386 . O sarxento reviráballes 387 unhas olladelasmoi acotio 388 que ateigaban a boca de i-auga, mais non se afontaba a pedir algunha porcausa dos compañeiros e pra non faltar a diciprina. Ó acaba-la 389 cea como viñancansos da camiñata i-o lugar non lle inspirase coita, cada un foise 390 arranxando comopoido, e adormeceno como cepos. O tamborileiro, un mosquiña morta con maisgramática parda ca un crego boreante, foise 391 deitar, agarrado á 392 sua caixa, enriba deun canto ó 393 pé do lar.Así 394 que amañeceu, como ian 395 pra lonxe e por mal camiño, erguénose todos ecoidaron de porse a andar. Xa en orde de marcha, veuse 396 a pousadeira ó 397 pé deles ecomezou a [24] berrar toda alporizada:– Ladróns! Palanquíns. Roubástesme 398 os meus chouriciños... ¡ai! mala grade voscalque e que nunca un paso deades con saúde!... Era isto o que vos merecia polo 399 benque vos tratei, langráns?... Señor sarxento, isto non se fai; levánome o arranxiño damiña vida... Eu deivos 400 do que tiña, de moi boa gana... si de boa gana e elespáganmo así 401 tan porcamente... ¡Ai, ai! probe de min. Inde el rabee 402 o que me levao que é meu; inda el 403 estoupe como unha bomba de palenque... nunca el 404 vexa osseus!... Ai! meus chouriciños queridos... ai! Dios mio, quen eu metín 405 na miña casa...O sarxento amoscado por tanta praga mandou facer alto á tropa.– Mozos... mochilas ó chan!... dona 406 ... a cachear todo e se atopar algo seu aquí 407 , oque o tiver vaille 408 a custa-la 409 festa unha man de lapotes que nin despois de morto llehan de esquecer;... mais probe de vostede se nos afronta e praguexa en falso... Aquí 410estamos todos, i-eu o primeiro,...; ¡cachéeme! 411Resistiuse a mullerciña ó 412 cacheo mais a orde foi tan rexa que non tivo maisremedio. Cacheou un a un, corpos, roupas e bultos, e nin que os sumira o demo: oschourizos non apareceno. Non quedou emporiso desenganada porque rou- [25] barroubáranllos, mais alí 413 non estaban, e entón 414 púxose a carpir de tan boa gana que osarxento –por moralizar– só 415 lle deu unha labazada coa 416 man do rivés a corre-las 417moscas “pra outra vez non afrentar a honra da tropa”, e cada un ó 418 seu camiño.356 Cadernos de Fraseoloxía Galega, Anexo 1, 2007. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Real Academia Galega.