Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

82 Patxi Salaberri Zaratiegi
Ximon de Alviz (Lein tz Ga tzaga, 1515, Le. & C. & La., 31, 387. or.), Ximóna
(Aniz, Eu., Ilarr.), Ximón (Arr., Auza, Goi., Ira., It., Oi tz, Sal.), Ximón (eta Zimón;
biek lagun bera adierazten dute, Azp.), Ximón, Ximóna (Ea.), Ximón, Xímonà
(Lei.), Ximun Duhour (Larre, 2001: 133), Ximun Zubikoa (Iparraldeko
ber tsolaria, He., 2003-X-9,5), Ximun Haran (He., 2004-III-11,1), Ximun Oxarango
(Ma.-Le., He., 2004-XI-18, 4), Ximun Etcheverry (Aih., He., 2004-XII-30,
5). Lhandek (1926: 1041) Lapurdiko Ximun izena jaso tzen du eta fran tseseko
Simon-en kidetako ematen. Ukarren Chimonena e txea zegoen 1727an; Elgorriagan
Ximonenea dago orain (Iñigo, 1996: 494).
– Sinforosa → Xinpoxa: Xínpoxà (Goi.).
– Sobadin → Xobadin, Xobadina: Lhandek (1926: 1048) Xobadin
izena Séverine-ren baliokide tzat har tzen du. Xobadina ere bada (Barbier, 1987:
158, 162). Cf. Xabadin.
– Sofia → Xofia, Xofi: Xofía (El tz., Ig.), Xófi (Biarri tz).
– Sole → Xole: Xóle (Ara., Arrai tz, Arr., El., Lar., Urroz), Xólè (Goi.).
– Sonia → Xoni: Xóni (Zug.).
– Sorkun(de) → Xorkun: Xòrkún (Lei.).
– Telesforo → Telexforo: Telexfóro (Ari.).
– Teresa → Terexa, Tehexa, Teexa: Teréxa (Am., Eu., It., Oi tz; Imozkoa
ez da guztiz segurua), Teréxà (Goi.), Téexà (Lei.), Terexa (Amoro tzeko letra,
1970; E txamendi, 1988: 60; Irazusta, 1994: 25; Lizaso, 1998: 55), Teexa
(E txamendi, 1988: 78), Terexa Lekunberri (He., 2004-I-29, 1), Terexa Borda
(Ma.-Le., He., 2004-III-18, 4), Tehexa Aldun tzin (Sara, He., 2004-XI-11, 4).
Azpirozko 1726ko Ataragena oikonimoak Ataresa aldaeratik ateratako *Atarexa,
*Ataraxa duke oinarrian.
– Tomas, Tomasa, Tomasito → Tomax, Tomaxa, Tomaxito: Tomáx
(Am., Aniz, Ara., Auza, El., It., Lab., Lei.), Tomaxíto (Arr.), Tomáx, Tomáxa
(Ig.), Tomáxa (Lak., Unanu), Tomax Aldaro (Ormae txea, 1976: 208), Tomax
Pagodi (Loidi, 1968: 86), Tomaxa Elizalde, Tomax Barun, Tomax (Era., Peru.,
1996: 117, 184), Tomaxa (Hirigarai, 1998: 17), Tomax Urdaniz, Tomax Xapaterona
(Goi., Zubi. & Peru., 1998: 207-208), Tomaxa (Arano, ibid., 254). Pío Barojak
Tomaxa darabil liburu batean (Knörr, 2002: 617).
– Tristan → Trixtan: «Trixtan Elizagaraiko eta Mari Gilendegikoen
bosgarren horren ixtorio miresgarria!» (Karrika, 1990: 182).
– Ursula → Urxula: Úrxula (Luz.).
– Xarles → Xarlex: Xarlex Uhalde (Iholdi, He., 2005-III-24, 5).
– Zeledonia → Xeledoni: Xeledóni (Hondarribia; herri honetako toponimia
jaso tzen duen liburuaren aurkezpenean egileari, J. J. Furundarenari,
aditutako izena; irudi duenez berriemaile tzat izan zuen delako emazteki hori).
Knörr irakasleak dio (2002: 618) Pío Barojaren liburu batean ageri den Xele
forma Celedonia-tik atera dela.
– Zelestino, Zele → Zelextino, Xelextino, Xele: Zelextíno (Aniz,
Ari.), Xelextíno (El.), Xéle (El., Sak.er.), Xeléxtinò, Xélè (Goi.).