Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

268 Patxi Salaberri Zaratiegi
Mariato, Mariaxe; Txarin eta Ma r in t x e ; Txartin eta Martingo, Martinto; Txeru
eta Peruto, Peru txo; Txope eta Lopeko, Lope txo, e.a. Edozein modutan, hemen
baliabide bakoi tzaren eremu banaketaren arazoaren ai tzinean gaude berriro ere,
hasierako kon tsonante baten ordainez edo izenaren lehen bokalaren ai tzinean
ezar tzen den t x - dun aldaerak gehienetan mendebaldekoak ohi baitira.
8.7.1. Izenik ohikoenen aldaera hipokoristikoak
Maiztasunari dagokionez, badira izen ba tzuk besteak baino usuago eta
ardurago azal tzen direnak, eta, horren ondorioz, besteek baino hipokoristiko
aldaera gehiago dituztenak. Izen horiek Katalin(a), Joana - Juana eta batez ere
Mari(a) dira emakumeenetan eta Fernando (Ernando, Ferrando, Errando),
Garze(a) (Garzi(a), Garzo), Joan(e) (Juan, Joanes, Juanes, Joanis, Juanis, Manes),
Lope, Marti (Martie, Martin), Migel (Mikel(e, a), Mikeo), Betri (Pedro, Pei, Peidro,
Peir(e), Peitro, Pelo, Pello, Per(e, o), Peru, Petri, Petro, Petru) gizonenetan.
Hona hemen horren erakuskaria:
Betri, Pedro, Pei, Peidro, Peir(e), Peitro, Pelo, Pello, Per(e, o), Peru,
Petri, Petro, Petru: Betixa, Betrittoa, Betrixea, Betti, Bettiri, B e t x i , Pedrilon,
Pedroko, Pedrokote, Pedroño, Pedrottoa, Pedro txo, Pedruelo, Pedru txo, Pedru txon,
Pedruxa, Peidron, Peien, Peiret, Peireto, Peiron – Peirona, Peironi – Peroni, Peirot,
Peirotin, Peiroton, Pei(t)to, Peitroko, Pele, Pelen, Pelento, Pelle, Pello – Pillo,
Pelloko, Pelloño, Peloko, Pelot, Pereko, Pereskin, Pereton, Periket, Periko, Perikon,
Periko txo, Perillo, Peri tx – Perix, Peri txis, Peri txo, Perixko – Perisko, Perixto, Perizu,
Perona, Peronela, Peroni, Peronin – Peronina, Perot, Peroto, Pero txo(a),
Pero txto, Peroxko – Perosko; Peruka, Perukin, Peruko, Perukot, Perus, Peruski -
Peruske, Peruskito, Peruski txo, Perusko, Peruste, Perute, Peruto, Peru tx – Peru txa
– Perux, Peru txo – Peru txu, Peruxe, Petriko – Petiriko, Petrisko, Petritoa, Pe t r i t x o,
Petrixa, Petrixea, Petronina, Petro tx – Petrox, Petruske, Petruxka, Pettiri, Pe t x ir i ,
Txeru, Txeruko, Txerun, Txerute…
Fernando, Ernando, Ferrando, Errando: Ernanddo, Ernandoko, Ernandoxe,
Erñando, Errando txa, Errandoxe, Feñan, Fernanddo, Fernandiko, Ferrandeko,
Ferrandiko, Ferrandito, Ferranko, Ferran txo, Txerran – Txarran…
Garze(a), Garzi(a), Garzo: Gar txea, Ga r t x i a , Gar txiko, Ga r t x i o, Gartxo,
G a r t x on , G a r t x ot , Garzando, Garzaton, Garzet, Garziato, Garziaton, Garzilot,
Garziolet, Garziot, Garziuela, Garzolet, Garzon...
Jeanne, Joana, Joane, Juan(a), Joanes – Juanes – Joanis – Juanis -
Manes: Fanex, Fanix, Ganesko, Ganex, Ganix, Guanix, Joanato, Joa n a t x o, Joandegi,
Joando – Juando, Joaneko – Juaneko, Joanesgo – Juanesgo, Joanesko – Juanes-