Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

72 Patxi Salaberri Zaratiegi
1982: 117; Landart, 1978: 81; E txarren, 1985: 183; Larzabal, 1991: 93; Minaberri,
1998: 19), Gaxuxa Arrabit (Lasa, He., 2004-III-11, 5), Gaxuxa Peyroutet
(Behauze, He., 2004-XII-30, 7). An tsuberroren arrebetako bat ere Gaxuxa
zen, nahiz eta paperetan Marie Louise ekarria izan, Xarrittonek dioenez
(Saint-Pierre, 1998, X). Knörrek erraten du (2002b: 143) Gaxuxa l o r t z e k o
Gracieuse-ren *Garaziusa anaptisidun aldaera izan behar zuela tartean, eta
ustekari honen lagungarritako, Zuberoako herri literaturako Graziusa aipatzen
du.
– Gertrudis → Ketruxa: Ketrúxa (Ea.).
– Grazian (Gratien) → Geraxan, Geaxan, Gehexan, Graxien,
Gaxien, Gaxen, Gaxan: Gexán (Garazi), Gaxán, Geaxán (Luz.), Geaxán, Gehexán
(NB), Gexán Alfaro (Urepele), Gachien (Barbier, 1926: 34), «Graxien Setoain,
Luzaide-Arnegi Bitorianoenekoa» (Larre, 2001: 133. Luzaiden –hemen
sortua eta bizitua baita– Grazján erraten diote), «Graxien Heguy Or tzaiz Iroxgaraikoa»
(ibid., 308), Geexan (ibid., 94), Gehexan (E txarren, 1985: 169), Gachen
(Heleta, He., 2004-VII-22), Graxien Bordarrampe (Iholdi, He., 2004-XI-11, 5),
Graxana Perissans (Donoztiri, He., 2004-XII-2, 5), Graxana Etchelet (Ju tsi, He.,
2005-X-13, 5). Satrustegiren arabera (1961: 216), Geraxán ere ohikoa da Iparraldean,
Geaxán ez ezik.
– Grazia (Engrace, Engracia, Gracieuse) → Graxia, Garaxi, Graxi,
Graxito, Xaxi: Graxi de Arrayz (Arrai tz, 1549, At.p., 1, 84), Xáxi (Al tzai, Larrabile;
izen ofizial tzat Engrace dute emazteki hauek), Gráxi (Hozta), Graxia (Luzaideko
MAren gutunak), Graxi Arotçarena (Donamartiri, He., 2003-XI-27, 5),
Graxi Marisco (Bi., He., 2004-XI-25, 5). Lhandek hiztegi ezagunaren hasieran
(1926) «Graxi Lhande, ene amañi zenaren oharmen txetan, eraka tsi zeitadalakoz
haurrian Jinkuaren othoizten üskaraz» eskain tza dakar, fran tsesezko «À la
mémoire de feu ma grand’mère Gracieuse Lhande, qui m’apprit, dans l’enfance,
à prier Dieu en basque»-ren ai tzinetik; Duhauk (2003: 407) Azkaingo Graxi
Solorzano izan zuen lagun tzaile.
– Graziana, Graziane, Gerezina, Gehazina, Gezina → Graxiana,
Graxiane, Geraxane, Gerexina, Geexina, Gexina, Geaxia, Gehaxina,
Graxiena, Gaxine: Graxiana de yribarren (Zuaztoi, Azp., 1525, Eo.p., 1, 135),
Gaxíne (Ami., L, Mithiriña), Graxjána (Berroeta, NB, Zub.), Gerexína, Gexína
(Luzaiden Graziana direnei Gexina erraten diete; ikus Sat., 1961: 215). Graxiana,
Xarrittonek dioenez (E txepare, 1988: 207, 2. oin-oharra), E txepare medikuaren
arreba zen; Geaxia Eyherart (Eiheralarre, He., 2004-II-25, 5), Marttaeneko
Geexina (Bi., He., 2005-X-6, 5), Graxiana Vivier (Or tzaize, He., 2005-IX-22,
5), Graxiana Harreguy (Izturi tze, He., 2006-VIII-31, 5), Graxiane Bidart (Iholdi,
He., 2006-X-19, 5), Geraxane Iriberrikoa (Duvoisin, 1987: 29), Gexina (Zubiri,
1990: 75, 236; Barbier, 1987: 97), Gexahina (E txamendi, 1988: 44, 72),
Graxiena (Larre, 2001: 23). Igariko 1726ko Grajinarena-ren oinarrian
Grazian(a)-ren hipokoristikoa den Graxian(a) dagoke.
– Graziano → Graxiano: Graxjáno (It.).