Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

18 Patxi Salaberri Zaratiegi
a) A tzizkiaren ai tzinean (justu ai tzinean) ahoska tzen den kon tsonante
bakarra dutenak: Douglas → Dougie, Edward → Eddy, Gabriell →
Gabby, Harold → Harry, Sigmund → Siggy.
b) A tzizkiaren ai tzinean bi kon tsonante dituztenak: Angela → Angy,
Barbara → Barby, Gordon → Gordy, Kandance → Kandy.
c) Aurrekoak ez bezala, izenaren bigarren edo hirugarren silaban oinarriturik
daudenak, ez lehenean: Amanda → Mandy, Elizabeth →
Lizzy, Betty; Roberta → Bertie.
Seung-Hoon Shin azal tzen saia tzen da zergatik *Douglie, *Edwy, *Gabry,
*Harly, *Sigmy, *Annie, *Barry, *Gorry, *Kanny, *Amy edo *Manny, *Elly
edo *Liie, *Robby edo *Berry ez diren ibil tzen eta, biziki argiro, honela laburbiltzen
du ingeles hipokoristikoen erakun tza:
1) Hipokoristikoa, ahalaz, oinarriko formaren lehen silabaren gain
antola tzen da.
2) A tzizkia eran tsia duen formaren azken bi kon tsonanteek beheranzko
ozentasuna («falling sonority») izan behar dute: Sigmund →
Siggy bilaka tzen da, Sigmy-k goranzko ozentasuna lukeelako.
3) Oinarriaren azken bi kon tsonante horiek ingeles eredu fonologikoarekin
akort izan behar dute. Arrazoi honengatik Kimberly-k
Kimmy du hipokoristiko, ez *Kimby, mb ezin izan baitaiteke koda
ingelesez.
4) Hipokoristikoen erakun tza oinarriaren azentu ereduarekin loturik
dago: azentudun silabak a txiki tzen dira, eta lehen silaba azentugabeak
gal tzen.
Berriki argitaratu lanean, Kennedyk eta Zamuner-ek (2006) hockey
eta baseball jokalariei Estatu Batuetan emandako izengoitiez dihardute, eta,
horien barnean «hypocoristic nicknames» direlakoak azter tzen dituzte. Ikusten
den bezala, gehien-gehienak deituretan oinarri harturik sortu dira, eta
laburtuak eta a tzizkigabeak izan daitezke, edo laburtuak eta a tzizkidunak.
Aurrenekoen artean Donald Brashear → Brash, Andrew Cassels → Cass, Jeff
Friesen → Freeze, Peter Popovic → Pop-en tankerakoak aipa tzen dituzte; bigarren
mul tzokoetan azpisail bat baino gehiago bereizten dituzte, har tzen
duten a tzizkiaren arabera: a) laburtuak + [-i]: Daniel Alfredsson → Alfie, Craig
Conroy → Connie…, b) laburtuak + [-‘]: Craig Billington → Biller, Pat Jablonski
→ Jabber…, c) laburtuak + [o]: Guy Carbonneau → Carbo, Roman
Cechmanek → Checko, Greg Devries → Devo…, d) laburtuak + [ś]: Andreas
Dackell → Dacks, Mike Eagles → Eags, Chris Gratton → Gra ts…, e) labur-