19.09.2015 Views

Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

66 Patxi Salaberri Zaratiegi<br />

– Nit x i n: «Nichin Martines Barrena, alcalde de la Hermandad de Segura»<br />

(1516, Le. & G., 1998: 276).<br />

– Txabira (Albira?): «Chabira, fija de Lope Yvañes de Narvaxa» (Agurain,<br />

1510, Lema, 2007b, 59, 196. or.).<br />

– Txan (Joan?): Chan de Ybarrondo, Chan de Landaburu (Aulesti,<br />

1516-1520, Enr. & Hid. & Mar., 2006, 34, 382. or.). Cf. «Chandaiteri, cantero»<br />

eta «Chandorregre» (ibid.).<br />

– Txandra (Andrea?; andra izen arrunta?): Chandra Uri (Oñ., 1489,<br />

Zu., 1994, 34, 251. or.).<br />

– Txanen (cf. Sanet): «pieça de Chanen viejo vesino de Legarda» (Astegieta,<br />

1486, Enríquez & Sarriegui, 1986, 42).<br />

– Txanio: Chanio de Çallain (Bera aldean; 1366, LPN, 567).<br />

– Txara, Txare: «La dicha Chare» (em., Mark., 1471, Enríquez, 1989,<br />

4, 30. or.), Chara Martin (Oñ., 1489, Zu., 1994, 34, 250. or.). Taresa-tik? Cf.<br />

Chareco. Txaria ‘Maria’-tik ere atera zitekeela pen tsa liteke, artikulu tzat hartu<br />

zatekeen –a ken tzean (cf. Mari, Malli) Txari egin beharrean Txare atera zela<br />

kontu eginez gero. Txara azal tzeko Txare-tik abiatu behar genuke, kasu honetan<br />

(cf. landare > landara).<br />

– Txaran: Charan de Gamboa (XV. m., LGS, 200).<br />

– Txasu: Chasu de Sarasti, Chasu de Sarastitegui (Oiar.al., 1474, C. &<br />

C. & G., 1997, 59, 25. or.). Hau, segur aski, Txa txu-ren aldaera tzat hartu beharko<br />

dugu.<br />

– Txerio (Peri(o), Peiro?): Cherio de Olaran (Zeg., 1516, Po., 2001, 43,<br />

239. or.).<br />

– Txerraman: Cherraman (Oñ., 1489, Zu., 1994, 34, <strong>26</strong>1. or.).<br />

– Txe t xon a : «Ynesa e Chechona de Elorça» (Oñ., 1489, Zu., 1994, 34,<br />

<strong>26</strong>0. or.).<br />

– Txetu: Chetu de Usarraga (Oñ., 1514, Zu., 1999: 162. Cheru gaiziki<br />

irakurria?).<br />

7.1.1.2. [š] soinua duten hipokoristikoak<br />

Mi txelenak dio (FHV, 191) gipuzkerak, bizkaierak eta goi-nafarreraren<br />

zati handi batek soinu hau, hi tz hasieran, aldaera adierazkorretan baizik ez dutela<br />

(xagu, xexen, xaxpiki…), eta izengoitietan hagi tz erabilia dela (Xabala, Xari,<br />

Xento…). Gehi tzen du an tzinako aldaera adierazkorra oinarrizko bilaka tzen denean<br />

txistukari ez-bustia duen aldaerak balio handigarria, mespre txuzkoa hartzen<br />

duela, eta iraingarri tzat edo goitizen tzat erabil daitekeela (zakur, zerri, zingurri…).<br />

Sabaiaurreko igurzkariaren iturburuak historian zehar eta orain [ś] eta<br />

[s] izan dira eta dira, ondoko datuetan ikus daitekeen bezala, baina beste orduz

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!