Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

Izen ttipiak euskaraz 223
– Maria txon (Maria): Mariachon, «la fija de Gabiria Mariachon», Mariachon
de Çuloeta (Oñ., 1489, Zu., 1994, 34, 249, 251 eta 259. or.).
– M a r t it xon (Marti): Martichon de Olaran (Zeg., 1470, Aierbe, 2006,
231, 82. or.).
– Pe d r ut xon (*Pedru, Pedro): Pedruchon (Guardia, 1366, LPN, 633).
Hau, halarik ere, erdarazko Pedrucho-ren «bir-hipokoristikoa» izan liteke (cf.
delgaducho, feucho). Ikus Guardiako Pedrucho, - t x o -ri eskainitako atalñoan eta
Peruzon, -zon a tzizkian.
7.2.102. – txonki (< - txo + -on + -ki)
– Maria txonki (Maria): Mariachonqui (Oñ., 1489, Zu., 1994, 34,
254. or.).
7.2.103. - txot(e, a) (< - txo + -ot(e, a) / - txo + -te(a))
Iglesiasek (2000: 75, 80, 264-265), BABeko datuez ari delarik, euskarazko
a tzizkia – t x o dela erraten du eta bukaerako –t hori mutu eta analogikoa
dela. Honek balio dezake menturaz aipatu alderdi horretako izenendako, baina
ez Oreiengo lekukoarendako.
– Jo a nt xot , Ju a n t xot(e) (Joan): Joanchot Oreien (Oreien, 1578, HA.p.,
4); Sunbillan Juanchotena eta Juanchotenea e txeak zeuden 1726an.
– K u l a ut xot (Nikolau): Coulau(t)chot (Iglesias, 2000: 265).
– M a r it xot , Marixot (Mari): Marichout (Iglesias, 2000: 265, 281).
Iker tzaile honen irudiko –chout gisa gaskoitu den – t x o euskarazko a tzizkia dugu
hemen. Cf. Peire txota. Oieregin Marixot edo Marisot-en oinarriturik bide dagoen
Marisotena oikonimoa ageri da 1615ean (Ue.p., 43) (ikus –sot a tzizkia).
– Marti txot (Marti): Martichot (Iglesias, 2000: 265). Autore honek
oinarrian Ma r t i t x o dagoela dio eta –t hori «adventice» dela.
– M i k e ut x o t (Mikeu): Miqueuchot (BAB, 1568. Iglesias, 2000: 264,
282).
– Peru txote (Peru): Peruchote de Otañes (XV. m., LGS, 340), Peruchote
(Zaldu., 1464, Po., 2001, 8, 356. or.).
7.2.104. - txto (< - tx + -to)
– Pero txto (Pero-tik; Pero tx + -to ditugula ere kontu egin daiteke, jakina):
Perochto de Yribarren (Erripa, 1536, At.p., 1, 36), Perochto motella delsso (El tso, 1549,
At.p., 1, 85). Larrain tzarren 1552an Perochtorena e txea ageri da (At.p., 1, 118).