Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

Izen ttipiak euskaraz 157
– Zuriko, Xuriko (Zuri, Xuri): Johan Çuriquo (Artaxoa, 1330, LPN,
303). Xuriko Artozkiko Xuricorena-n (1607, Ag.p., 13, 385. or.), Urizko (1614,
Ag.p., 14, 588. org., 1726) Xuricorena, Juricorena-n eta Ekai Longidako Juricorena-n
(1851, Agoizko hipot., 3, 393. or.) dago. Arian Jurico eta Xurico oikonimoak
ageri dira 1617an (Au.p., 2, 200); Orbaran Maria Surico eta Maria de
Churico izeneko lagunak azal tzen dira 1764an (Au.p., 37, 1).
Irigoienek (1995: 13-14) Didaco izenak ere (Diago, Diego…) –ko duela
dio eta jatorria latineko Didus, Didi(us) dela. Didaco-rekin batean Didiaco eta
Didico ere ageri dira, nahiz hondarreko biak lehena bezain usuak ez diren Erdi
Aroan. Iker tzaile berak Ezporogin 1366an azal tzen den Ajuca (LPN, 490) menturaz
emakume izena datekeela dio, Aio per tsona izenaren hipokoristikoa.
Gure a tzizkia ikusi antroponimo horiekin ez ezik izengoitiekin ere
aurki tzen dugu:
– Araneko (Arana): Araneco (Dur., d.g., Hid. et al., 1989c, 223,
960. or.).
– Barzenako (Barzena): «En las casas de Barzenaco, bivda, bibe ella
misma» (Be., 1511, Enríquez et al., 1997, 236. or.). Cf. Pero Garçia de Barzena
(ibid., 238. or.).
– Berrioko (Berrio): «En las casas de Berrioco bibe ella misma» (Be.,
1511, Enríquez et al., 1997, 239. or.).
– Ermuko (Ermua): Ermuco de Ocharcoaga, «en las casas de Hermuco
de Ocharcoaga ay dos fuegos» (Bilbo, 1511, 1514, Enríquez et al., 1997, 293. or. eta
1997b, 83. or.).
– Garitako (Garita): «Pago Garitaco» (Dur., d.g., Hid. et al., 1989c,
223, 941. or.).
– Loitegiko (Loitegi): Loyteguico de Areso (Lei., 1587, Lei.p., 43).
– Olabarriko (Olabarri): «Pago Olauarrico, vna sarten…VI» (Dur.,
d.g., Hid. et al., 1989c, 223, 938. or.).
– Olaetako (Olaeta): «Sabe e byo que solia estar vna choça e bybya en ella
vn byejo que cree que se llama Goxençia y a la muger Olaetaco» (Dur., 1489, Hid.
et al., 1989b, 78, 419. or.), «e que solia bybyr vna muger que llamaban Olaetaco»
(ibid., 422. or.).
– Plazako (Plaza): «En vna choça vibe Plaçaco» (Be., 1511, Enríquez et
al., 1997, 250. or.).
– Urduiako (Urduña?): «El sobredicho Martin de Mondragon, testigo e
jurado […] dixo que solia oyr a vna muger que llamaban Vrrduyaco» (Dur., 1489,
Hid. et al., 1989b, 78, 427. or.).
– Zugastiko (Zugasti): «En las casas de Çugastico bibe ella misma» (Be.,
1511, Enríquez et al., 1997, 240. or.).