Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

Izen ttipiak euskaraz 197
– S a nt xot i k o (S a n t x o). Ai tzoaingo Sanchoticorena (1597, A.p., 6, 228.
or.) e txe izenean ageri da.
7.2.82. -til (< -ti + -l)
– Paskotil (Pasko; cf. Paskoiz patronimikoa): Pascotil Ruyz de Verrayarça
(Erre., 1456, C. & C. & G., 1991, 44). Badaiteke leihatila, neskatila-n dugun
a tzizki bera izatea. Ikus –tilko.
7.2.83. -tilko (< -ti + -l + -ko)
– ot xot i l k o (O t x o (a)). Subi tzako Ochotilcorena (1794, Elo.p., 46, 104)
e txe izenaren oinarrian dago.
7.2.84. -tillo (< -ti + -l + -o / -ti + -illo)
– Juantillo (Juan): «Juantiallo (sic), hermitanno que era a la sason en
Santa Luçia de Axpee, quel dicho Juantyllo solia biuir […]» (Dur., 1463, Hid. et
al., 1989d, 10, 119. or.).
7.2.85. -to(a), -tto(a)
Luchairek erraten du (1973 [1879]: 75) Akitaniako Lohitton, Arnaston,
Nescato izenetan dagoen –to, -ton a tzizkia Espainian ohikoa dela eta bi azalbide
izan di tzakeela: a) -to, -(n)to a tzizki zelta konposatuaren bidezkoa, eta b) –tto, -to
euskal («basque français») a tzizki txikigarriaren bidezkoa. Nescato dela-eta honela
dio: «Si Nescato n’était pas aujourd’hui encore un pur nom basque “jeune fille”
on pourrait en rapprocher certains noms celtiques féminins comme Diseto». Lizopek
(1931: 62, 118), Luchaireri jarraikiz, oinarri italo-zeltak dakuski Lohixus,
Lohitton eta Nescato bezalako izenetan, azkenekoan «nom propre du féminin à
rapprocher du basque Nescato (jeune fille)» gehi tzen badu ere lehenik, eta Nescato
«paraît devoir être examiné à part» –alegia, izen zelta femeninoetatik aparte–
gero.
Mi txelenak (1954: 417), Akitaniako onomastika azter tzean, -to(n)
aipa tzen du, eta honekin batean Lohitton-en bide dagoen –tton(n), «i txuraz» bat
sar tzen baldin badu ere, bere zalan tzaren adierazgarri, an tza. Hizkun tzalari berak
dio, –to edo – t x o -ren lehentasun kronologikoaz ari delarik, seguru erratea
zaila dela, akitanieran hauen ai tzindari bide diren bi a tzizki daudelako, -t(t)o eta