Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

242 Patxi Salaberri Zaratiegi
tean hiru silabako forma laburtuak ditugu: Sergei → Serjoža, Vladimir →
Volodja (eta Lodja).
Mazedonieran Gulevskak (2002: 190-191) Aleksandar → Alek edo
Aleks, Bisera → Bi, Dijana → Di, Frosina → Fros, Jasmina → Ụes, Katerina →
Ket, Liljana → Lil, Nikola edo Nikolina → Ni, Trifun → Trif eta beste aipatzen
ditu, eta gehi tzen laburtu eta -i-dun a tzizkia (-ci, -gi, -ki…) hartu duten
hipokoristikoak (Jasmina → Ụesi, Katerina → Keti, e.a. Ikus laugarren atala)
ardurakoak direla. Hauetako gehienak, hala ere, gazteen hizkeran baizik ez
dira azal tzen; adineko hiztunak herabeago ager tzen dira honelakoak ibil tzeko
denboran. Adibideetan ikusten den bezala, silaba bakarrekoak dira hipokoristikoak.
Polonieran ere badira eta lehen ere izan dira aferesiak jasandako izenak
(Kurylowicz, 1967): Stanisław → Stan, Sulimir → Suł, Sulim. Kasu ba tzuetan
a tzizkiaren ai tzinean geldi tzen den kon tsonantea palatala da edo izan daiteke:
Stanek edo Staniek, Sulek edo Sułek, Franciszek → Franiu, Józef → Józiu, Tadeusz
→ Tadziu.
Surinamgo saramaka izenekoen artean, bestetan gerta tzen denaz bestera,
aldaera laburtuak izen osoak baino begiramen eta errespetu handiagokotzat
har tzen dira (Price, 1972: 352).
Lan honen hastapenean aipatu ditudan emazteki izenen –ia > -i laburketa
ere hemen sar liteke (Anbroxi, Anttoni, Axin txi, Baxili, Benan txi, Bittori,
Emili…), baina, erran bezala, hau aski zabaldurik dago, Hegoaldean behinik
behin, eta ekonomikoago iruditu zait hasierako atal hartan ematea. Iparraldean,
Mari-Antoni ageri da Lafitteren lanean (1982: 60).
Lekuko hauek ditut:
– Agustin → Agus: Águs (Ari., Ig.).
– A i t z ib e r → At x i: Á t x i (Les.).
– Alejandro → Alejo, Ali: Aléjo (Lab.), Áli (Les.).
– Anun tziazion → Anun txi: Anún txi (Ara., Auza, El., Ig.), An ú n t x ì
(Arr., Goi.), Anun txi (Lei., Peru., 1996: 129).
– A r a nt x a → Aran txi (→) Aran: Áran (Lab.). Arán txi ere dei tzen dute
neska hau. Ikusten den bezala, hemen hipokoristiko baten hipokoristikoa dugu,
ho ts, «bir-hipokoristikoa».
– A r a nt z a z u → A r a nt x a : Arán txa (orokorra Hego Euskal Herrian;
Aran tzan dugu bat, erraterako).
– Arritokieta → Arri txu (aski zabaldua, Zumaia aldean eta). Ikus
– txo, - txu a tzizkiari eskaini atalñoa.
– Asier → Axi: Áxi (Les.).
– A st z e n s ion → A st z e n: A s t z é n (El.).