Onomasticon 26: Izen ttipiak euskaraz - Euskaltzaindia

128 Patxi Salaberri Zaratiegi
rrengo a tzizkia): «Gomez andia çanarren, / An çan Presebal bere, / Bay Joanicote
bere. / Madalenaan an ey dauça / Viola tronpeta bague» (TAV, 3.1.7.).
7.2.27. -ikoti (< -iko + -ti)
– Joanikoti (Joan): Joanicoti de Hiriberis (Makea, 1245, Goih., 1966:
49), Joanicoti (NVP, 416). Aurreko atalñoan aipatu dudan Arrasate erre zuteneko
kantua beste era honetara ere bildu zen: «Gomez andia canarren / An zan
Presebal bere, / Bay Joanicoti bere. / Madalenaan ey danza / Viola trompeta bague»
(TAV, 3.1.7.).
7.2.28. –iko tx(ea) (< -iko(t) + -(t)x(ea))
– Jo a n i k o t xe a (Joan): Johanjcochea (Eo., 1530, Eo.p., 1, 70).
– Ju a n i k ot x (Juan): Elizondoko Juanicochena (1727), Juanicochenea
(1824, Ba. h., 1, 92. zkia., 50-51. or.) oikonimoaren oinarrian dagoela dirudi.
7.2.29. -ikox (< -iko + -x)
II, 339).
– Joanikox (Joan): Johanicox de Suhesqun (Suh., 1434, Doc. Gasc.
7.2.30. -illo (-iello(s)), -illu, -illa (-iella)
Menéndez Pidalek dioenez (1977 [1904]: 227), latineko –ĕllus-etik atera
da a tzizki hau; zernahi dela, erromatarren garaian ezagunak ziren –illa
a tzizkia zuten izen femeninoak (ikus Schulze, 1904: 26). Meyer-Lübkek (1974
[1890-1906]: 591-594) erraten du latinez –ellu a tzizkia hasmentan bakarrik kontsonantea
+ r, n, l segidetako bat zuten izenei eransten zi tzaiela, baina gero
hizkun tza horretan berean edozein errori era txiki zi tzaiola. Honekin batera, baina
gu txiagotan, –illu ere ager tzen dela dio, eta gainera tzen –ulus bukaera zuten
izenek latin berantiarrean eta erroman tzeen sor tze garaian –ellus-ekin ordezkatu
zutela. Gai honetaz Strodach (1933: 26 eta hurr., 86.a bereziki) ikus daiteke.
González Ollek dio (1962: 277 eta hurr.) hispanoerroman tzez –ellusen
ondorengoak direla haste-hastetik zabalduenik daudenak; 1353ko El Libro
del monedage de Tudela–n ere (Uranga, 1961, 1962) maiztasun handienekoak
dira Nafarroako Uniber tsitateko irakasle ohiaren arabera (1971: 488). «Langue
d’oc»-en eremuan usaiakoak dira –ille bukaera dutenak (Fénié & Fénié, 1992: