Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

cable
cable – (1) bušaće uže, v. drilling cable. (2) kabelno uže.
Uže izrađeno od strukova čelične žice (strands of steel
wire), za razliku od žičanog užeta (v. wire rope) koje
ima jezgru od vlakna (na primjer, kudjelje, hemp core)
oko koje su namotani strukovi čelične žice. Termin cable
se često rabi kao sinonim termina wire line. (3) seizmički
kabel. Skup električnih vodiča koji spaja grupe
geofona ili hidrofona s mjestom registracije. (4) karotažni
kabel, v. logging cable. (5) kabel. Pomorska jedinica
duljine (danas izvan praktične uporabe) jednaka
oko 183 metra (600 stopa ili 0,1 nautičke milje).
cable break – lom na seizmičkom zapisu. Pojava na
zapisu geofona (seizmografa) u bušotini uzrokovana
elastičnom energijom koja se prenosi (predaje)
električnim karotažnim kabelom geofonu u kanalu
bušotine.
cable drilling – užno udarno (pensilvanijsko) bušenje, v.
cable-tool drilling.
cable-tool drilling – užno udarno (pensilvanijsko) bušenje.
Starija metoda bušenja koja se osniva na principu
udaranja (udaraca). Stijena na dnu kanala bušotine
se lomi i drobi padajućim masivnim čeličnim
cilindričnim dlijetom sa skošenim reznim (režućim)
rubom. Bušaće dlijeto koje vertikalno djeluje, dižući
se i spuštajući, nalazi se na donjem kraju kolone
teških bušaćih šipki koja je obješena (visi) na užetu
i aktivira se njihalom (balansirom, walking beam), a
lomljenje i drobljenje stijene na dnu bušotine se postiže
udaranjem (udarcima) dlijeta o dno. Krhotine
i čestice probušene stijene se uklanjaju iz bušotine
žlicom za grabljenje (bailer) nakon pravilnih izbušenih
intervala (1 do 2,5 metra ili 3 do 8 stopa) Metoda
užnog udarnog ili udarno-užnog bušenja je danas
u znatnoj mjeri zamijenjena metodom rotacijskog
bušenja (v. rotary drilling) tako da se u nešto modifi
ciranom obliku primjenjuje tek za bušenje vodnih
i plitkih naftnih bušotina (ograničeno do dubine od
900 do 1.500 metara/3.000 do 5.000 stopa). Sinonimi:
cable drilling, churn drilling, jump drilling, Pennsylvanian
drilling, percussive rope drilling, rope boring,
rope drilling.
121
Cc
cage
cable-tool drilling rig – postrojenje (uređaj) za užno
udarno bušenje, v. cable-tool rig.
cable-tool drillstring – kolona alatki za užno udarno
bušenje, v. cable-tool drilling, cable-tool rig.
cable-tool hole – bušotina izrađena užnim udarnim bušenjem
(metodom užnog udarnog bušenja), v. cabletool
drilling.
cable-tool method of drilling – metoda užnog udarnog
bušenja, v. cable-tool drilling.
cable-tool rig – postrojenje (uređaj) za užno udarno
bušenje. Tip uređaja za užno udarno bušenje (udaranjem
dlijeta obješenog o bušaće uže o stijenu).
Glavni dijelovi uređaja su bušaći toranj (derrick) s
nepokretnim koloturnikom (crown block) na vrhu,
pogonski motor (engine), njihalo (balansir, walking
beam), bušaći bubanj (bubanj za spuštanje i izvlačenje
bušaćih alatki, bull wheel), pogonska remenica
(remenica za prijenos pogona od motora na njihalo,
band wheel) i bubanj za spuštanje i izvlačenje zaštitne
kolone (calf wheel). Kolona bušaćih alatki (duljine
oko 6metara/20 stopa, obješena u bušotini na kraju
bušaćeg užeta) sastoji se od punog čeličnog dlijeta
(duljine od 90 do 120 cm/3 do 4 stope i težine između
65 i 90 kg/140 i 200 funta), udarnih bušaćih šipki
(drillstem), škara (jars) i spojnice (stezaljke) bušaćeg
užeta (rope socket). Bušaće uže (drilling line) prvobitno
je bilo kudjeljno, a danas je kabelno. Sinonim: cable-tool
drilling rig; v. cable-tool drilling, cable tools.
cable tools – alatke (sprave) za užno udarno (pensilvanijsko)
bušenje. Komponente dubinskog sklopa bušaćih
alatki ili opreme za užno udarno (pensilvanijsko) bušenje
– bušaće dlijeto, udarna bušaća šipka, škare ili
žlica; v. cable-tool drilling, cable-tool rig.
cable-tool well – bušotina izrađena užnim udarnim bušenjem
(metodom užnog udarnog bušenja), v. cabletool
drilling.
cage – (1) praznina kristalne strukture. Prazni (neispunjeni)
prostor (voide) u kristalnoj strukturi (crystal
structure) koji je dovoljno velik za smještanje jednog
ili više atoma stranih strukturi (na primjer argona ili
ksenona). Sreće se u tektosilikatima (tectosilicates),