Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina
10.12.2012 • Views
Share Embed Flag

Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
ina.hr

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

aligned current structure<br />

ciklobutan (cyclobutane). Sinonimi: cyclic aliphatic<br />

hydrocarbons, cyclic aliphatics; v hydrocarbons.<br />

aligned current structure – orijentirana (paleostrujna)<br />

struktura, v. directional structure.<br />

alimentation facies – facijes napajanja sedimentnim<br />

materijalom. Facijesne karakteristike koje ukazuju na<br />

izvor podrijetla sedimenata i određene su uglavnom<br />

sastavom stijena (npr. pješčenjak, glina, čert); v. precipitation<br />

facies.<br />

aliphatic hydrocarbons – alifatski (lančasti) ugljikovodici,<br />

ugljikovodici alifatskog reda. Ugljikovodici s ugljikovim<br />

atomima vezanim u obliku lanca (za razliku<br />

od prstenaste strukture aromatskih ugljikovodika).<br />

Prema jednoj klasifi kaciji su jedna od dviju skupina<br />

ugljikovodika (s aromatskim ugljikovodicima) i dijele<br />

se na alkane (alkanes), alkene (alkenes), alkine<br />

(alkynes) i alicikličke (cikličke alifatske) ugljikovodike<br />

(alicyclic hydrocarbons), dok prema drugim klasifi kacijama<br />

aliciklički ugljikovodici čine zasebnu skupinu.<br />

U sirovim naftama i prirodnom plinu se nalaze alkani<br />

i alkeni. Sinonim: aliphatics; v. hydrocarbons.<br />

aliphatics – alifatski (lančasti) ugljikovodici, ugljikovodici<br />

alifatskog reda, v. aliphatic hydrocarbons.<br />

alkali – (1) alkalija, baza, lužina. U kemiji – svaka izrazito<br />

alkalična supstancija, kao što su hidroksidi i karbonati<br />

alkalijskog metala (npr. natrija, kalija). (2) alkalijski.<br />

Pojam za označavanje silikatnih minerala koji sadrže<br />

alkalijske metale i malo kalcija, na primjer, alkalijski<br />

glinenci (feldšpati – alkali feldspar). (3) alkalijski, alkalni,<br />

v. alkalic, 1.<br />

alkalic – (1) alkalijski, alkalni. U petrologiji – (a) Pojam<br />

koji se odnosi na eruptivnu (magmatsku) stijenu<br />

(igneous rock) u kojoj ima više alkalijskih metala od<br />

prosječnog sadržaja karakterističnog za grupu stijena<br />

kojoj ona pripada. (b) Pojam koji se odnosi na<br />

seriju eruptivnih (magmatskih) stijena (igneous-rock<br />

series) u kojima ima više natrija i/ili kalija nego što je<br />

potrebno za stvaranje glinenca (feldšpata) pri postojećem<br />

sadržaju silicij-dioksida u stijenama. (c) Pojam<br />

koji se odnosi na seriju eruptivnih (magmatskih) stijena<br />

s alkalno-vapnenim indeksom (v. alkali-lime index)<br />

manjim od 51; v. alkali-calcic, calc-alkalic, calcic.<br />

(d) Pojam koji se odnosi na eruptivnu (magmatsku)<br />

stijenu koja pripada Atlantskoj petrografskoj provinciji<br />

(v. Atlantic suite). Sinonimi za alkalijski u petrologiji<br />

su alkali i alkaline. (2) alkalan, alkaličan, bazni,<br />

lužnat. U kemiji – pridjev od alkalije (v. alkali, 1).<br />

alkali-calcic – alkalijsko-kalcijski. Pojam koji se odnosi<br />

na eruptivnu (magmatsku) stijenu (igneous rock) ili<br />

seriju eruptivnih (magmatskih) stijena (igneous-rock<br />

series) u kojima je sadržaj silicij-dioksida između 51 i<br />

56% (masenih), a postotni (maseni) su sadržaji kalcijoksida<br />

i sume kalij-oksida i natrij-oksida jednaki; v.<br />

alkali-lime index.<br />

alkali-calc index – alkalijsko-kalcijski indeks, v. alkalilime<br />

index.<br />

alkalic feldspar – alkalijski glinenac (feldšpat), v. alkali<br />

feldspar.<br />

alkali feldspar – alkalijski (alkalni) glinenac (feldšpat,<br />

feldspat). (1) Skupina glinenaca (feldšpata – feldspar<br />

group) koja se sastoji od smjesa (ili miješanih kristala)<br />

kalijskog glinenca (ortoklasa) i natrijskog glinenca<br />

(albita) u svakom omjeru. Ta skupina glinenaca<br />

sadrži alkalijske metale i malo kalcija. (2) Mineral iz<br />

skupine alkalijskih glinenaca (feldšpata) – mikroklin<br />

33<br />

alkaline fl ood (fl ooding)<br />

(microcline), ortoklas (orthoclase), sanidin (sanidine),<br />

adular (adularia), albit (albite), anortoklas (anorthoclase)<br />

i plagioklas (plagioclase) – u kojem je sadržaj<br />

anortitske komponente manji od 20%. Sinonim: alkalic<br />

feldspar.<br />

alkali gabbro – alkalijski (alkalni) gabro. Plutonski ekvivalent<br />

alkalijskog bazalta (alkali basalt). Sadrži plagioklas<br />

(plagioclase), klinopiroksen (clinopyroxene) i<br />

obično olivin (olivine). Prisutni su i nefelin (nepheline)<br />

i/ili analcim (analcime), ali čine manje od 10% stijene,<br />

a alkalijski glinenac (feldšpat – alkali feldspar) čini<br />

manje od 10% ukupnog glinenca.<br />

alkali lake – alkalno jezero. Slano jezero (v. salt lake),<br />

koje se obično sreće u aridnim područjima, čija voda<br />

sadržava veliku količinu otopljenih karbonata natrija<br />

i kalija i također natrij-klorid (običnu sol) i druge alkalne<br />

spojeve (soli). Sinonim: alkaline lake; v. potash<br />

lake, soda lake.<br />

alkali-lime index – alkalijsko-kalcijski (alkalijsko-vapneni)<br />

indeks. Parametar za klasifi kaciju eruptivnih<br />

(magmatskih) stijena koji se bazira na sadržaju (izraženom<br />

u masenim %) silicij-dioksida u stijeni kada su<br />

sadržaji (u masenim %) kalcij-oksida i sume kalij-oksida<br />

i natrij-oksida jednaki. Prema indeksu se razlikuju<br />

četiri kemijske klase eruptivnih stijena: (a) alkalijske<br />

(sadržaj silicij-dioksida manji od 51%, alkalic igneous<br />

rocks); (b) alkalijsko-kalcijske (sadržaj silicij-dioksida<br />

između 51 i 56%, alkali-calcic igneous rocks); (c) kalcijsko-alkalijske<br />

(sadržaj silicij-dioksida između 56 i<br />

61%, calc-alkalic igneous rocks) i (d) kalcijske (sadržaj<br />

silicij-dioksida veći od 61%, calcic igneous rocks). Sinonim:<br />

alkali-calc index.<br />

alkaline – (1) alkalijski. (a) U kemiji – koji ima svojstva<br />

alkalije. (b) U kemiji – koji ima pH veći od 7. (c) v. alkali,<br />

2. (2) alkalijski, alkalni, v. alkalic, 1.<br />

alkaline basalt – alkalijski (alkalni) bazalt. Termin predložen<br />

kao zamjena za termine alkali basalt (alkalijski<br />

bazalt) i alkali-olivine basalt (alkalijsko-olivinski bazalt).<br />

Bazalti s nefelinom (nepheline) i/ili akmitom<br />

(acmite) u CIPW normi (normativnom sustavu – v.<br />

CIPW norm) spadaju u tu kategoriju.<br />

alkaline fl ood (fl ooding) – alkalno (kaustično) zavodnjavanje,<br />

istiskivanje nafte otopinom alkalije (kaustičnom<br />

otopinom). Kemijska metoda povećanja iscrpka<br />

nafte (EOR-metoda) koja primjenjuje injektiranje alkalijskih<br />

(lužnatih ili kaustičnih) kemikalija u ležište –<br />

najčešće natrij-hidroksida, natrij-ortosilikata, natrijmetasilikata,<br />

natrij-karbonata te amonij-hidroksida,<br />

amonij-karbonata i amonijaka. Reakcija injektirane<br />

alkalije s naftnim kiselinama u ležištu stvara površinski<br />

aktivne tvari u ležištu koje pomažu oslobađanje<br />

nafte iz pora (poboljšavaju strujanje nafte u porama)<br />

smanjivanjem međufazne napetosti između nafte i<br />

vode, spontanim emulgiranjem i mijenjanjem karaktera<br />

močivosti ležišne stijene. Tehnologija procesa<br />

se sastoji od kondicioniranja ležišta predispiranjem<br />

umekšanom vodom, injektiranja obroka otopine alkalije,<br />

otopine polimera (poželjno radi regulacije pokretljivosti<br />

fl uida i povećanja koefi cijenta obuhvata<br />

ležišta) i pufera slatke vode (radi zaštite polimerne<br />

otopine od zagađivanja protiskivajućom vodom) te<br />

kontinuiranog injektiranja potiskivajuće vode do završetka<br />

procesa. Prednosti procesa alkalnog zavodnjavanja<br />

su relativno niski troškovi, bolja regulacija<br />

pokretljivosti fl uida nego u procesima istiskivanja

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!