Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

fi ning-upward cycles 312
fi rst-contact miscible fl uids
ency rate). Također, prstoliko prodiranje istiskivajućeg
(injektiranog) fl uida u istiskivanu naftu, umjesto
homogenog napredovanja fronte istiskivanja u procesima
podržavanja ležišnog tlaka (pressure maintenance)
i povećanja iscrpka nafte (EOR-procesi). Uzrok
nastanka jezika je razlika (nepovoljan omjer) viskoznosti
i gustoće istiskivajućeg fl uida i slojne nafte, a
posljedica je nepotpuno istiskivanje nafte, odnosno
manji konačni iscrpak. Sinonim: tonguing; v. fi nger,
gravity tongue, gravity tonguing, viscous fi nger, viscous
fi ngering.
fi ning-upward cycles – ciklusi usitnjavanja zrna prema
gore. U sedimentologiji – ciklička sedimentacija u
kojoj zbog postupnog smanjivanje energije vode ili
relativnog porasta nivoa mora svaki mlađi član ciklusa
sadrži detritus sa zrnima sve manjeg promjera (sa
sve sitnijim zrnima); v. coarsening-upward cycles.
fi ning-upward layer – sloj s prema gore usitnjenim
zrnima, v. fi ning-upward cycles, coarsening-upward
cycles.
fi nite closed aquifer – konačni zatvoreni vodonosni bazen
napajanja (akvifer) ležišta, v. aquifer.
fi nite outcropping aquifer – konačni otvoreni vodonosni
bazen napajanja (akvifer) ležišta, v. aquifer.
fi orite – silicijski sinter, v. siliceous sinter.
fi re bank – protupožarni nasip. Nasip izgrađen oko rezervoara
za zaustavljanje istjecanja u slučaju izbijanja
požara.
fi refl ood, fi re fl ood, fi refl ooding – istiskivanje nafte
frontom podzemnog izgaranja, v. in-situ combustion.
fi re front – fronta podzemnog izgaranja nafte, v. combustion
front.
fi re-tube heater – uređaj za termičku obradu (termičko
razbijanje) emulzije, v. emulsion treater.
fi re valve – protupožarni plinski ventil, v. fusible link
valve.
fi re wall – protupožarni zid. Zemljani ili betonski nasip
(earthen bank, concrete bank) izgrađen oko naftnih
rezervoara (ili drugih uređaja u kojima se nalazi nafta,
na primjer, pumpi) za zadržavanje nafte u slučaju
njenog izlijevanja zbog havarija, za zaustavljanje širenja
požara ili za zaštitu dok se ne poduzmu odgovarajuće
mjere.
fi rn – fi rn, zrnasti led. (1) Prijelazni materijal između
snijega i glečerskog (ledenjačkog) leda koji je stariji
i gušći od snijega, ali se još nije pretvorio u glečerski
led. Snijeg postaje fi rn nakon ljetne sezone topljenja,
a fi rn postaje glečerski led kada mu permeabilnost
za tekuću vodu padne na nulu. Firn se također defi
nira, ali vrlo rijetko, na bazi određenih fi zikalnih
svojstava, na primjer, gustoće (snijeg postaje fi rnom
pri gustoći većoj od 0,4 g/cc, prema starijoj literaturi,
ili većoj od 0,55 g/cc). Sinonimi: fi rn snow, névé. (2)
Geografski termin koji se primjenjuje za označavanje
područja akumulacije ili gornjeg dijela ledenjaka, ali
je u tom značenju istisnut iz uporabe terminima fi rn
fi eld ili névé (polje fi rna ili snježnik).
fi rn basin – polje fi rna, v. fi rn fi eld.
fi rn fi eld – polje fi rna, snježnik. Akumulacijsko područje
ledenjaka (glečera), široka površina ledenjaka na
kojoj se nakuplja snijeg i pretvara u fi rn (zrnasti led).
Sinonimi: fi rn basin, névé.
fi rn snow – fi rn, zrnasti led, v. fi rn.
fi rst arrival – prvi nailazak. U seizmičkom istraživanju –
prvi registrirani (zapisani) signal ili nailazak seizmič-
kog vala (seizmičke energije) iz poznatog izvora. Prvi
nailasci na seizmogramima dobivenim metodom
refl ektiranih (odbijenih) valova (refl ection seismic)
se mogu, na primjer, upotrijebiti za dobivanje podataka
o površinskom sloju s malom brzinom širenja
valova (v. low-velocity layer). Na bazi prvih nailazaka
seizmičkih valova se također izučava refrakcija (lom)
valova. Sinonim: fi rst break.
fi rst break – prvi nailazak, v. fi rst arrival.
fi rst cementing – primarna cementacija, v. primary cementing.
fi rst-contact hydrocarbon miscible fl ood (fl ooding)
– istiskivanje nafte ugljikovodicima direktnim miješanjem
(miješanjem prvim kontaktom, miješanjem
jednostrukim kontaktom). Tip procesa istiskivanja
nafte ugljikovodicima (ugljikovodičnim otapalom
ili solventom) u kojem se injektirani ugljkovodik i
slojna nafta direktno uzajamno miješaju, t.j. u kojem
se miscibilnost postiže prvim ili jednostrukim
kontaktom otapala i slojne nafte. Direktno miscibilni
ugljikovodici (ugljikovodični solventi) jesu propan i
ukapljeni naftni plin (LPG). Sinonimi: direct miscible
displacement by hydrocarbon solvent, direct miscible
hydrocarbon fl ood, fi rst-contact miscible displacement
by hydrocarbon solvent, v. fi rst-contact miscibility,
fi rst-contact miscible fl uid.
fi rst-contact miscibility – miscibilnost prvim (jednostrukim)
kontaktom, direktna miscibilnost. Sposobnost
potpunog uzajamnog otapanja dvaju ili više
fl uida, bez površine razdjela među njima, jednostrukim
(prvim) kontaktom u svim omjerima. U miscibilnim
procesima povećanja iscrpka nafte (EOR-procesi)
istiskivajući fl uidi, koji se direktno miješaju sa
slojnom naftom u svim omjerima i njihova smjesa
uvijek ostaje jedna faza, jesu ugljikovodična otapala
(solventi, hydrocarbon solvents) – propan i ukapljeni
naftni plin (LPG); v. miscibility, multiple-contact miscibility.
fi rst-contact miscible displacement – istiskivanje nafte
direktno miscibilnim fl uidima, v. fi rst-contact miscible
fl ood.
fi rst-contact miscible displacement by hydrocarbon
solvent – istiskivanje nafte ugljikovodicima direktnim
miješanjem, v. fi rst-contact hydrocarbon miscible fl ood.
fi rst-contact miscible fl ood (fl ooding) – istiskivanje
nafte direktno miscibilnim fl uidima (fl uidima miscibilnim
jednostrukim kontaktom). Tip miscibilnog
istiskivanja nafte injektiranjem fl uida koji imaju sposobnost
direktnog miješanja (miješanja prvim ili jednostrukim
kontaktom) sa slojnom naftom – propana
i ukapljenog naftnog plina (LPG). Sinonim: fi rst-contact
miscible displacement; v. miscibility, fi rst-contact
miscibility, miscible fl ood, multiple-contact miscible
fl ood.
fi rst-contact miscible fl uids – direktno miscibilni injektirani
fl uidi, injektirani fl uidi miscibilni jednostrukim
(prvim) kontaktom. Fluidi za istiskivanje nafte iz ležišta
u miscibilnim procesima povećanja iscrpka nafte
(EOR-procesima) koji imaju sposobnost direktnog
potpunog miješanja (miješanja prvim ili jednostrukim
kontaktom) sa slojnom naftom u svim omjerima,
bez površine razdjela među njima, t.j. nastala smjesa
ostaje jedna faza. Direktno miscibilni istiskivajući
fl uidi su srednji ugljikovodici (etan, propan, butan)