Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

penetration rate
obradi podataka i registracijskom sustavu. (2) Najveća
dubina na kojoj su fi zička svojstva sredine takva
da otežavaju provođenje mjerenja, odnosno, na kojoj
svojstva materijala znatno utječu na mjerenja.
penetration rate – brzina bušenja (napretka bušenjem),
v. rate of penetration.
pennate diatoms (Pennales) – penatne dijatomeje.
Red dijatomeja (dijatomejskih algi, algi kremenjašica,
diatoms). Karakterizirane su izduljenom formom
(elongate form) i bilateralnom simetrijom (bilateral
symmetry); v. centric diatoms.
Penn-State method – metoda Penn-State. Stacionarna
metoda mjerenja relativnih permeabilnosti (mjerenje
metodom stacionarnog stanja ili stacionarnog
strujanja). Postupak se sastoji u zasićivanju uzorka
jezgre jednim fl uidom, na primjer vodom, i regulaciji
protoka tog fl uida kroz jezgru dok se ne uspostavi
prethodno utvrđeni gradijent tlaka, nakon čega se u
jezgru injektira drugi fl uid (na primjer plin) s malim
protokom, a protok prve faze se blago smanjuje tako
da gradijent tlaka u jezgri ostaje konstantan. Nakon
postizanja ravnotežnih uvjeta registriraju se protoci
obaju fl uida i određuju se zasićenja jezgre svakim
fl uidom. Potpuna krivulja relativnih permeabilnosti
se dobije ponavljanjem opisanog postupka mjerenja
uz promjenu zasićenja jezgre močećim fl uidom (zasićenje
se može mijenjati u rastućem ili padajućem
smjeru – smjer promjene mora odgovarati uvjetima
koji vladaju u ležištu). Tijekom mjerenja ispitivana
jezgra se postavlja između dviju jezgara bliskih svojstava
kako bi se izbjegao utjecaj tzv. rubnog efekta
(end eff ect). Metodom Penn-State se mogu mjeriti
relativne permeabilnosti sustava tekućina-tekućina
i plin-tekućina; v. steady-state relative-permeability
measurement.
Pennsylvania-base crude – pensilvanijska sirova nafta,
v. Pennsylvanian-grade crude oil.
Pennsylvania crude – pensilvanijska sirova nafta, v. Pennsylvanian-grade
crude oil.
Pennsylvania-grade crude oil – pensilvanijska sirova
nafta, v. Pennsylvanian-grade crude oil.
Pennsylvanian – pensilvanij, pennsylvan. Period paleozoika
(Paleozoic) ili paleozojske ere (Paleozoic era)
nakon misisipija (Mississippian), a prije perma (Permian)
u Sjevernoj Americi. Uključuje serije morou
(Morrowian), atok (Atokan), demoin (Desmoinesian),
misurij (Missourian) i virdžil (Virgilian). Neki autori
smatraju pensilvanij epohom karbona. Obuhvaća,
kako se procjenjuje i prema raznim izvorima, vremenski
raspon od prije 320 do 280 (330 do 290 ili
325 do 215 ili 325 do 280 ili 325 do 286) milijuna godina.
Termin također označava sistem stijena (system
of rocks) formiranih u tom razdoblju (Pennsylvanian
system). U europskoj uporabi je približni ekvivalent
gornjeg karbona (Upper Carboniferous). Sinonimi:
Age of Ferns, Carbonic; v. Carboniferous.
Pennsylvanian (pennsylvanian) drilling – pensilvanijsko
(užno-udarno) bušenje, v. cable-tool drilling.
Pennsylvanian-grade crude oil – pensilvanijska sirova
nafta. Tip sirove nafte s povećanim sadržajem parafi
nske baze iz koje se rafi nerijskom preradom dobiva
mazivo ulje vrhunske kvalitete. Naziv je dobila zbog
karakteristika sličnih sirovoj nafti koja se proizvodi u
Pensilvaniji, ali i u drugim američkim saveznim državama
(New York, Ohio, Zapadna Virginia). Sinonimi:
612
perched aquifer
Pennsylvania-base crude, Pennsylvania crude, Pennsylvania-grade
crude oil.
Pennsylvanian period – pensilvanijski period, pensilvanij,
v. Pennsylvanian.
Pennsylvanian system – pensilvanijski sistem, pensilvanij,
v. Pennsylvanian.
Penokean orogeny – penokejska orogeneza. Period
deformacije i prodora granita tijekom pretkambrija
u Minnesoti i Michiganu prije 1,7 milijardi godina
(prema radiometrijskom datiranju). Smatra se da je
možda ekvivalent hudsonske orogeneze (v. Hudsonian
orogeny) Kanadskog štita (Canadian Shield).
pentameraceans (Pentameracea) – pentameridi. Natporodica
izumrlih artikulatnih brahiopoda (ramenonožaca
s bravom, articulate brachiopods). Karakterizirani
su velikom, izrazito bikonveksnom ljušturom
(biconvex shell) s glatkom ili rebrastom površinom
i spondilijem (spondylium) smještenim u trbušnoj
polovici ljušture (pedicle valve). Stratigrafska rasprostranjenost:
gornji (moguće srednji) ordovicij-gornji
devon. Sinonim: pentamerids.
pentamerids – pentameridi, v. pentameraceans.
pentane – pentan. Tekući ugljikovodik alkanskog (parafi
nskog) reda (v. alkanes). Nalazi se u sirovoj nafti
i naftnim (kaptažnim) plinovima. Dva izomera pentana
su normalni pentan (normal pentane) i izopentan
(isopentane). Bezbojna, vrlo hlapljiva i zapaljiva
tekućina.
pentane-plus fraction – v. pentanes plus.
pentanes plus – pentani i viši ugljikovodici. Smjesa
uglavnom pentana i viših (težih) ugljikovodika (heksana,
heptana – do, uključivo, dekana) koja obično
može sadržati stanovitu količinu butana (normalnog
i izobutana). Dio je masnog (mokrog) prirodnog plina
pri standardnom tlaku i temperaturi, a nalazi se i u
sirovoj nafti. Dobiva se obradom sirovog prirodnog
plina i preradom sirove nafte. Sinonim: pentane-plus
fraction.
percentage log – postotni karotažni dijagram. Profi l
bušotine s podacima uzorkovanja (litološki profi l bušotine
– v. sample log) i izučavanja (analize) krhotina
(fragmenata) probušenih stijena (well cuttings), na
kojem je nanesen postotni sadržaj pojedinog tipa
stijena (osim u zonama zarušavanja kanala bušotine)
što se nalaze u svakom uzorku izbušenih krhotina; v.
interpretive log.
percentage map – karta relativnih debljina. Tip karte
facijesa (v. facies map) na kojoj su prikazani postotni
udjeli pojedinih tipova stijena (na primjer, pješčenjaka)
u danoj stratigrafskoj jedinici (na primjer, formaciji).
percentage of intercommunicating pore spaces – v.
eff ective porosity.
percentage of interconnected pore spaces – v. eff ective
porosity.
percent solids – postotni sadržaj čvrstih čestica. Načini
prikazivanja koncentracije čvrstih (krutih) čestica u
slojnoj vodi – 1% čestica je jednak 10.000 ppm (dijelova
na milijun).
percent submergence – postotna dubina uranjanja
dubinske pumpe. Omjer (kvocijent) dubine pumpe
ispod nivoa kapljevine u kanalu bušotine i ukupne
visine dizanja kapljevine ili dubine ugradnje pumpe.
perched aquifer – viseći vodonosni horizont (akvifer).
Vodonosni horizont (akvifer, aquifer) s visećom pod-