Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

fl ow tank 322
fl ow tank – proizvodni (pogonski, skladišni) rezervoar, v.
stock tank.
fl ow test, fl ow testing – ispitivanje proizvodnje, proizvodno
ispitivanje. Ispitivanje produktivne sposobnosti
(produktivnosti) bušotina – regulirana
(kontrolirana) proizvodnja nafte ili plina (obično
pri konstantnom danom protoku i s mjerenjem
ukupnog i jediničnog pada tlaka) iz novootkrivenih
ležišta radi procjene kapaciteta proizvodnje i
karakteristika ležišta te određivanja produktivnosti
bušotina.
fl ow texture – tekstura tečenja, fl uidalna teksktura. U
petrologiji – tekstura eruptivnih stijena karakterizirana
valovitim ili vrtložnim uzorkom. Pločasti ili prizmatični
minerali su orijentirani duž ravnina laminarnog
strujanja u fi nozrnastim i staklastim eruptivnim
stijenama. Sinonimi: fl uidal texture, fl uxion texture,
rhyotaxitic texture.
fl ow treater – uređaj za kombiniranu obradu nafte.
Uređaj koji se sastoji od naftno-plinskog separatora
(separator), grijača (za sprječavanje nastanka hidrata,
heater) i uređaja za obradu emulzije nafte i vode
(treater).
fl ow tube – protočna cijev dubinskog sigurnosnog ventila.
Unutarnja pokretljiva cijev u dubinskom sigurnosnom
ventilu kroz koju moraju strujati fl uidi iz
bušotine.
fl ow unit – zona jednoličnog strujanja. Zona ležišta s relativno
homogenom poroznošću i permeabilnošću
kroz koju fl uidi struje relativno jednolično.
fl ow valve – ventil za regulaciju protoka. Podesivi ventil
na koloni uzlaznih cijevi (tubing) za regulaciju
kapaciteta proizvodnje bušotine. Neke bušotine su
opremljene dubinskom sapnicom, tipom ventila za
regulaciju protoka na prvoj spojnici kolone uzlaznih
cijevi na dnu bušotine.
fl uctuation – fl uktuacija. U hidrologiji – regularno ili
periodično izmjenično dizanje i spuštanje lica (zrcala,
water table) podzemne vode temeljnice.
fl ue gas – dimni (otpadni) plin. Plinoviti produkt izgaranja
goriva, plin proizveden izgaranjem goriva.
Obično se sastoji od ugljik-dioksida, dušika i vodene
pare.
fl uid – fl uid. Tvar, tekuća (neelastični fl uid) ili plinovita
(elastični fl uid) koja može strujati. Fluid ima sposobnost
prilagođavanja obliku posude u kojoj se nalazi.
U ležištu ili bušotini pod fl uidima se podrazumijevaju
plin, nafta i voda, ali se u uobičajenoj terminologiji
pojam fl uid odnosi na tekućinu.
fl uidal texture – fl uidalna tekstura. (1) v. fl ow texture.
(2) Metamorfna tekstura (metamorphic texture) u
kojoj su uske pruge ili sitne leće minerala (kao zrna
minerala promjera oko 0,01 mm) spojene s porfi roklastima
istog minerala i pružaju se preko područja u
kojima drugi mineral pokazuje dominantno mozaičnu
teksturu (mosaic texture).
fl uid-circulating system – sustav za cirkulaciju bušaćeg
(isplačnog) fl uida, v. circulating system.
fl uid end (of pump) – tlačna strana pumpe. Strana
pumpe gdje su smješteni usisni i tlačni ventili (suction
valves, discharge valves) i cilindri pumpe (pump
cylinders).
fl uid-expansion drive – režim ekspanzije fl uida. Režim
iskorištavanja naftnih ležišta čiji je tlak veći od tlaka
zasićenja (bubble point). Režim je posljedica volume-
fl uid-level log
trijske ekspanzije nezasićene slojne nafte (undersaturated
crude oil) u ležištu. Pad proizvodnje je vrlo
brz, a iscrpak (recovery factor) nafte je ekstremno
nizak (manji od 5%).
fl uid geometry – geometrija distribucije fl uida. Distribucija
fl uida u ležišnoj stijeni. Određena je raspodjelom
veličine efektivnih pora, karakteristikama močivosti
stijene u ovisnosti o postojećim fl uidima, zatim heterogenošću
stijene i metodom proizvodnje.
fl uid-injection well – bušotina za injektiranje fl uida.
Bušotina za injektiranje plina ili tekućine u ležište
radi podržavanja ležišnog tlaka (pressure maintenance),
konvencionalnog zavodnjavanja (waterfl ood) ili
proizvodnje EOR-metodama (enhanced oil recovery).
Također, bušotina za odlaganje slane vode proizvedene
iz ležišta (disposal well).
fl uiditivity – fl uidnost, v. fl uidity.
fl uidity – fl uidnost. Sposobnost tvari da struji. Sposobnost
tekućine ili plina da mijenja oblik pod djelovanjem
sile. Fluidnost je veličina recipročna dinamičkom
koefi cijentu viskoznosti (dinamičkoj ili apsolutnoj
viskoznosti). Sinonim: fl uiditivity.
fl uidity factor – faktor (indeks) fl uidnosti, v. fkuidity index.
fl uidity index – indeks (faktor) fl uidnosti. Omjer pješčanog
klastičnog materijala (pješčanog detrita, sand
detritus) i međuzrnskog (intersticijalnog) klastičnog
(detritskog) matriksa (interstitial detrital matrix) pješčenjaka.
Indeks fl uidnosti je pokazatelj fl uidnosti
(gustoće i viskoznosti) sredine sedimentacije i djelomično
određuje sortiranje transportiranog (prenošenog)
sedimenta, na primjer, visoki omjer upućuje na
loše sortirani sediment (poorly sorted sediment) koji
se istaložio iz sredine s visokom gustoćom i visokom
viskoznošću. Sinonim: fl uidity factor.
fl uidization – fl uidizacija. (1) U geologiji – proces miješanja
plina i rahlog (rastresitog) fi nozrnastog materijala
tako da nastaje smjesa u stanju fl uidnosti koja
cijela teče kao tekućina, na primjer, potok vulkanskog
pepela (ash fl ow). (2) U kemijskom inženjerstvu
– proces ili postupak u kojem plin ili para prolaze
kroz fi ne čvrste čestice i dobiva se smjesa koja se ponaša
kao tekućina. Osobito je važno kada je čvrsta
tvar katalizator reakcija u fl uidiziranom mediju.
fl uid level – nivo (razina) fl uida. Vertikalna udaljenost u
bušotini od njena ušća do vrha stupca tekućine u koloni
zaštitnih (casing) ili uzlaznih cijevi (tubing). Može
biti statički (static level) i dinamički (fl owing level); v.
fl uid-level log.
fl uid-level log – mjerenje nivoa (razine) fl uida u bušotini.
Mjerenje nivoa (razine) fl uida u bušotinama koje
proizvode dubinskim pumpama (pumping wells)
radi određivanja udaljenosti do vrha fl uida u njihovom
prstenastom prostoru između zaštitne kolone
(casing) i kolone uzlaznih cijevi (tubing). Registrira se
statički nivo (nivo fl uida kada je bušotina zatvorena,
static level) i dinamički nivo (nivo fl uida kada bušotina
proizvodi pumpanjem, fl owing level), a podaci
se rabe za izračunavanje tlaka na dnu bušotine i
produktivnosti. Karotažni pribor za mjerenje nivoa
rabi izvor zvuka – zvučni valovi putuju niz prstenasti
prostor bušotine i refl ektiraju se od spojnica
uzlaznih cijevi. Refl eksi valova se registriraju detektorom,
broje se refl eksi od spojnica tubinga i množe
s prosječnom duljinom spojnice da se dobije dubina