Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

hydraulic radius 408
hydrocarbon resaturation
u zatvorenom krugu, closed power-fl uid system); v.
artifi cial lift.
hydraulic radius – hidraulički radijus (polumjer). Odnos
(omjer) površine poprečnog presjeka cjevovoda (ili
cijevi, kanala, cross-sectional area of conduit) u kojem
struji fl uid i unutarnjeg opsega cjevovoda (inner perimeter
of conduit), odnosno opsega močenog tim
fl uidom (wetted perimeter). Sinonim: hydraulic mean
depth.
hydraulic spear – hidraulički unutarnji hvatač cijevi
(spir), v. spear.
hydraulic squeeze test – hidrostatičko tlačno ispitivanje.
Detekcija propuštanja plinovoda.
hydraulic surface pump – površinska hidraulička pumpa.
Površinska pumpa za pogon dubinske pumpe s
klipnim šipkama (downhole sucker-rod pump). Može
se upotrebljavati umjesto površinskog pumpnog
uređaja s balansirom (njihalice, surface beam pumping
unit) i može pogoniti istovremeno pumpe na
nekoliko bušotina.
hydraulic-torque tongs – hidraulička dinamometrička
kliješta (ključ), v. hydraulic-torque wrench.
hydraulic-torque wrench – hidraulički dinamometrički
ključ (kliješta). U procesu bušenja – ključ (kliješta) za
rukovanje cijevima na radnom podištu bušaćeg postrojenja
(drilling-rig fl oor) koji se hidraulički aktivira
i može primijeniti točan zakretni moment (torque)
pri navrtanju ili odvrtanju cijevi. Zamjenjuje ručna
kliješta (manual tongs). Osim mogućnosti mjerenja
zakretnog momenta, ključ može automatski brojiti
pojedinačne cijevi (joints) spuštene u bušotinu. Sinonim
(komercijalni naziv): iron roughneck.
hydraulic well pump – hidraulička dubinska pumpa, v.
hydraulic bottomhole pump.
hydril blowout preventer – prstenasti protuerupcijski
uređaj (preventer), v. annular blowout preventer.
hydrocarbon – ugljikovodik, v. hydrocarbons.
hydrocarbon-base drilling mud – isplaka (bušaća
isplaka) na bazi ugljikovodika, v. oil-base drilling mud.
hydrocarbon compounds – ugljikovodični spojevi, spojevi
ugljikovodika, v. hydrocarbons.
hydrocarbon deadline – maksimalna dubina komercijalnih
ugljikovodika. Maksimalna dubina zalijeganja
komercijalnih akumulacija nafte ili prirodnog plina
na nekom području.
hydrocarbon dew point (dew-point) – rosište ugljikvodika.
Temperatura iznad koje tekući ugljikovodici
neće kondenzirati iz plina pri specifi ciranom tlaku.
Pri danoj temperaturi rosišta (dew-point temperature)
postoji interval tlaka unutar kojeg može doći do
retrogradne kondenzacije. Maksimalna temperatura
pri kojoj se ta kondenzacija može odvijati se naziva
krikondentermom (cricondentherm).
hydrocarbon-external micellar solution – micelarna
otopina (mikroemulzija) s naftnom vanjskom (kontinualnom)
fazom, v. oil-external micellar solution.
hydrocarbon-external microemulsion – mikroemulzija
(micelarna otopina) s naftnom vanjskom (kontinualnom)
fazom, v. oil-external micellar solution.
hydrocarbon fuel – ugljikovodično gorivo. Naftni produkti
i plinoviti ugljikovodici koji se rabe kao gorivo.
hydrocarbon liquids – tekući ugljikovodici, v. liquid hydrocarbons.
hydrocarbon log – dijagram plinske karotaže, v. mud
logging.
hydrocarbon logging – plinska karotaža, v. mud logging.
hydrocarbon miscible fl ood (fl ooding) – miscibilno
istiskivanje nafte ugljikovodicima (ugljikovodičnim
otapalima). Procesi povećanja iscrpka nafte (EORprocesi)
injektiranjem ugljikovodika pod uvjetima
miscibilnosti (uzajamnog miješanja slojne nafte i
injektiranih ugljikovodika – otapala). Razlikuju se
tri bazične varijante procesa: (a) injektiranje obroka
ukapljenog naftnog plina (LPG – direktno miscibilni
proces istiskivanja, v. liquefi ed petroleum gas slug
drive, fi rst-contact hydrocarbon miscible fl ood, miscible
slug fl ood); (b) injektiranje obroka obogaćenog
prirodnog plina (dinamički miscibilni proces istiskivanja
s kondenzacijom, v. enriched gas miscible fl ood,
condensing-gas drive miscible fl ood), i (c) injektiranje
visokotlačnog (visokotlačno injektiranje) suhog plina
(dinamički miscibilni proces istiskivanja s vaporizacijom,
v. high-pressure lean gas miscible fl ood). Sinonimi:
hydrocarbon-solvent fl ood, hydrocarbon-solvent
miscible fl ood, miscible hydrocarbon displacement.
hydrocarbon pore thickness (HPT) – debljina zasićenja
ugljikovodicima. Efektivna debljina ležišta
(ležišne stijene) koja je zasićena naftom ili plinom.
Jednaka je umnošku efektivne debljine (net thickness),
poroznosti (porosity) i zasićenja ugljikovodicima
(hydrocarbon saturation).
hydrocarbon pore volume (HCPV, HPV) – porni volumen
zasićen ugljikovodicima. Porni volumen ležišta
(ležišne stijene) zasićen ugljikovodicima (naftom ili
plinom), odnosno volumen ugljikovodika u ležištu
pri njegovu tlaku i temperaturi. Računa se kao umnožak
poroznosti i zasićenja ugljikovodicima (naftom ili
plinom) ili kao umnožak naftonosne ili plinonosne
debljine, poroznosti i zasićenja naftom ili plinom ili
kao umnožak ukupnog naftonosnog ili plinonosnog
volumena ležišta, srednje poroznosti i srednjeg zasićenja
naftom ili plinom. Obično se izražava po jediničnoj
površini i može se prikazati na konturnoj karti.
Programirani (dimenzionirani) volumeni injektiranja
fl uida u procesima istiskivanja nafte iz ležišta obično
se izražavaju kao dio ili postotak HCPV (katkada i kao
dio ili postotak ukupnog pornog volumena ležišta
– PV).
hydrocarbon pore-volume map – karta pornih volumena
zasićenih ugljikovodicima. Karta izolinija koje
prikazuju vrijednosti umnožaka efektivnog pornog
volumena ležišta (ležišne stijene, net pore volume)
i srednjeg zasićenja ugljikovodicima (naftom ili plinom,
mean hydrocarbon saturation).
hydrocarbon porosity feet – debljina zasićena ugljikovodicima,
v. hydrocarbon pore thickness.
hydrocarbon recovery unit – postrojenje za ekstrakciju
tekućih ugljikovodika. Postrojenje na polju za
uklanjanje tekućih ugljikovodika iz prirodnog plina.
To je ponajprije uređaj za apsorpciju suhim sušilom
(desikantom, dry-dessicant absorption unit). Kada
masni (mokri) plin (wet gas) prolazi kroz apsorpcijsku
jedinicu, voda se adsorbira na vrhu sloja sušila,
a ugljikovodici (redoslijedom od težih prema lakšim)
apsorbiraju se u donjem dijelu sloja sušila. U postrojenju
s brzim ciklusima jedan ciklus apsorpcije traje
kratko (15 do 20 minuta).
hydrocarbon resaturation – resaturacija ugljikovodicima.
Metoda određivanja (mjerenja) poroznosti