Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

drilling mud vibrating screen 260
zrjeđivači su: (a) fosfati – kiseli natrij-pirofosfat (sodium
acid pyrophosphate) i natrij-tetrafosfat (sodium
tetraphosphate) koji se mogu rabiti za obradu isplaka
s bilo kojim pH i nisu skupi, a ograničenje primjene
je visoka temperatura (maksimalno do 80 °C/175 °F)
i postojanje velike količine kalcija u isplaci; (b) kromlignosulfonati
(chrome lignosulphonates) – najčešće
primjenjivani razrjeđivači koji se javljaju na tržištu
pod brojnim trgovačkim nazivima; (c) lignit (lignite);
(d) tanin (tannine), i (e) površinski aktivne tvari (surfactants).
Uljnim bušaćim isplakama se ne dodaju razrjeđivači
(njihovo razrjeđivanje se vrši dodavanjem
ulja, a može se izvesti i smanjivanjem količine gline).
drilling mud vibrating screen – vibracijsko isplačno
sito, v. shale shaker.
drilling mud viscosity – viskoznost bušaće isplake. Jedno
od svojstava bušaće isplake koje je vrlo važno
za čišćenje bušotine od čestica i krhotina izbušenih
stijena – kada je strujanje isplake u kanalu bušotine
viskozno ili laminarno, brzina klizanja čestica izbušenih
stijena niz struju isplake direktno ovisi o zgusnutosti
i smičnim karakteristikama isplake. Ako je
brzina strujanja isplake u prstenastom prostoru bušotine
ograničena kapacitetom pumpe (volumenom
pumpanja) ili je promjer kanala bušotine prevelik,
često je potrebno zgušnjavati isplaku (povećati njenu
viskoznost) radi smanjivanja brzine klizanja čestica
stijena kroz isplaku prema dnu bušotine, odnosno
radi održavanja kanala bušotine čistim). Zgušnjavanje
bušaće isplake na bazi vode se može izvesti dodavanjem
bentonita (viskoznost isplake se brzo poveća
uz malo povećanje njene gustoće) i polimera ili
fl okulacijom čvrstih čestica gline (na primjer, dodavanjem
vapna), a uljne isplake dodavanjem čvrstih
čestica i polimera i, katkada, smanjivanjem vode u
uljnim emulgatorima. Zgušnjavanje bušaće isplake,
međutim, može štetno djelovati na druga njena
svojstva, na primjer, porastu gubici tlaka cirkulacije i
poveća se opasnost gubitka cirkulacije.
drilling mud weight – relativna gustoća (gustoća)
bušaće isplake. Jedno od svojstava bušaće isplake
koje utječe na brzinu bušenja i gubitakcirkulacije
– poželjna je minimalna težina isplake budući da se
sa smanjivanjem njene relativne gustoće povećava
brzina bušenja i na minimum svede opasnost od gubitka
cirkulacije.
drilling out – bušenje cementa, v. drilling out of cement.
drilling out of cement – bušenje cementa. U procesu
bušenja – bušenje cementa u koloni zaštitnih cijevi
nakon cementacije bušotine ili cementnog čepa (cement
plug) u bušotini.
drilling out of cement plug – bušenje cementnog čepa,
v. drilling out of cement.
drilling parameters – parametri (pokazatelji) bušenja
(procesa bušenja). Parametri (pokazatelji) koji se mjere
tijekom procesa (operacije) bušenja – opterećenje
i broj okretaja bušaćeg dlijeta, kapacitet i tlak cirkulacije
bušaće isplake (isplačnog fl uida), brzina bušenja,
torzijski (zakretni) moment i drugi.
drilling pattern – razmak bušotina, gustoća mreže bušotina,
v. well spacing.
drilling personnel – bušaće osoblje (ekipa, brigada), v.
drilling crew.
drilling pipe – bušaća šipka, v. drill pipe.
drilling plant – bušaće postrojenje (uređaj, garnitura), po-
drilling rig circulating system
strojenje (uređaj, garnitura) za bušenje, v. drilling rig.
drilling platform – morska (odobalna) bušaća platforma.
Postrojenje za bušenje na moru (odobalno bušenje,
off shore drilling) s nogama pričvršćenim (usidrenim)
za morsko dno ili plutajuće bušaće postrojenje
koje se na lokaciji zadržava sidrenjem ili dinamičkim
pozicioniranjem.
Drilling Porosity Log (DPL) – dijagram poroznosti po
parametrima bušenja. Dijagram poroznosti izračunan
iz parametara bušenja (drilling parameters), kao
što su brzina bušenja (rate of penetration), brzina rotacije
bušaćeg dlijeta (rotary speed), opterećenje na
dlijeto (weight on bit), tlak pumpe (pump pressure) i
broj hodova pumpe (pump strokes). Komercijalni naziv
karotaže.
drilling prospect – perspektivno područje za bušenje.
Mjesto na zemljištu ili dio zemljišta gdje se očekuje
otkriće podzemnih geoloških formacija s komercijalnim
količinama ugljikovodika (nafte, plina). Takva
područja se općenito dijele na dvije kategorije: (a)
perspektivna područja za geološka istraživanja, koja
mogu biti već istraživana ili neistraživana – visokorizični
pothvat (exploration prospect, wildcat prospect),
i (b) perspektivna područja za razradu (eksploataciju)
koja uključuju bušenje unutar postojećeg polja ili
u blizini proizvodnih bušotina – niskorizični pothvat
(development prospect).
drilling rate – brzina bušenja, v. rate of penetration.
drilling-rate curve – krivulja brzine bušenja, v. drillingtime
curve.
drilling reamer – proširivač kanala bušotine, bušaći proširivač,
v. reamer.
drilling record – dnevnik (žurnal) bušenja, v. driller’s
log.
drilling recorder – uređaj (instrument) za registraciju
parametara procesa bušenja. Uređaj (instrument) koji
tijekom procesa bušenja registrira (zapisuje) niz parametara
– opterećenje kuke (hook load), opterećenje
na bušaće dlijeto (weight-on-bit), brzinu bušenja
(napretka bušenjem – penetration rate), brzinu rotacije
(rotary speed), zakretni moment (rotary torque),
kapacitet isplačne pumpe (pump rate) i njen tlak
(pump pressure), protok isplake (mud fl ow) i druge
parametre.
drilling report – izvještaj bušenja, bušaći izvještaj, v.
driller’s report.
drilling rig – bušaće postrojenje (uređaj, garnitura), postrojenje
(uređaj, garnitura) za bušenje. Opći termin
(naziv) za strojeve i opremu za bušenje – bušaći toranj,
pogonski sklop, bušaću dizalicu i drugu, prateću
površinsku opremu koja je neophodna za bušenje.
Dva su glavna tipa bušaćih postrojenja – stariji
za užno udarno bušenje (cable-tool rig) i suvremeni
za rotacijsko bušenje (rotary rig). Kod bušenja u podmorju
termin kolokvijalno označava svako bušaće
postrojenje i bušaći brod, ali ga, u strogom smislu,
treba rabiti samo za bušaće postrojenje na palubi,
dok se platforma na kojoj se nalazi postrojenje treba
odnositi na ponton (barge), platformu (platform),
brod (vessel) i uređaj (unit). Sinonimi: boring rig, drilling
plant, drilling unit, drill rig, rig, well rig.
drilling rig circulating system – cirkulacijski isplačni sustav
bušaćeg postrojenja (garniture). Komponenta (dio)
bušaćeg postrojenja (garniture) koji služi za cirkulaciju
bušaće isplake u procesu bušenja od isplačnog (ili