Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

economic limit of production 274
eff ective diameter
kojeg proizvodnja nafte i plina osigurava profi tabilnost.
economic limit of production – granica ekonomičnosti
(rentabilnosti) proizvodnje. Minimalna tekuća
proizvodnja (dnevna ili godišnja) nafte ili plina koja
osigurava profi tabilnost eksploatacije ležišta/polja,
odnosno, stanje kada se dobit od proizvodnje izjednači
s troškovima proizvodnje. Bušotine se obično
napuštaju (s postavljanjem čepa u kanalu) kada dosegnu
granicu ekonomičnosti.
ecostratigraphic unit – ekostratigrafska jedinica, ekozona.
Stratigrafska jedinica (stratigraphic unit) koja se
bazira na načinu postanka ili na sredini (uvjetima) sedimentacije
stijena, na primjer, marinska zona (marine
zone), zona brakične vode (brackish-water zone)
ili zona glacijalne sedimentacije (glacially deposited
zone). Nazivi većine ekostratigrafskih jedinica nemaju
službeno priznanje. Sinonim: ecozone.
ecosystem – ekosustav. Ekološka jedinica (jedinica u
ekologiji) koja se sastoji od okoliša (okružujuće sredine)
s njegovim živim organizmima i neživim faktorima
(pojavama) koji postoje u okolišu i utječu na
njega.
écoulement – gravitacijsko klizanje, v. gravitational sliding.
ecozone – ekozona, ekostratigrafska jedinica, v. ecostratigraphic
unit.
ectogene – ektogen. Termin za označavanje vanjskih
faktora koji utječu na teksturu stijena; v. entogene.
ectoprocts (Ectoprocta) – ektoprokti. Potkoljeno briozoa
(mahovnjaka, bryozoans). Karakterizirani su
okruglim lofoforom (circular lophophore) ili potkovastim
(horseshoe-shaped lophophore) oko usnog otvora
(mouth), ali ne i oko analnog otvora (anusa, anus).
Stratigrafska rasprostranjenost: ordovicij (moguće
gornji kambrij)-danas.
edaphosaurs (Edaphosauria) – edafosauri. Izumrli
reptili (gmazovi) iz podreda pelikosaura (pelycosaurs).
Karakterizirani su malom glavom, zubalom
(dentition) koje sugerira biljožderni način života (herbivorous
habit) i tendencijom prema velikom rastu.
Stratigrafska rasprostranjenost: gornji pensilvanijdonji
perm.
Edenian – eden. Stratigrafski kat gornjeg ordovicija
(Upper Ordovician) u Sjevernoj Americi.
edge water, edgewater – rubna voda. Slobodna slojna
voda oko ruba (bokova) naftnog ili plinskog ležišta,
voda koja okružuje ležište (za razliku od podinske
vode – v. bottom water).
edge-water drive – rubni vodotlačni režim. Prirodni
režim iskorištavanja naftnih ležišta. Istiskivanje nafte
iz ležišta se vrši potiskom rubne vode (vode u vodonosnom
bazenu napajanja koji se nalazi na rubu
ležišta).
edge-water drive reservoir – ležište s rubnim vodotlačnm
režimom, v. edge-water drive.
edge-water encroachment – prodor rubne vode. Strujanje
rubne vode (vode u vodonosnom bazenu napajanja
koji se nalazi na rubu ležišta) u ležište ili produktivnu
zonu tijekom proizvodnje nafte i/ili plina.
edge well – rubna bušotina. Bušotina izbušena na krilima
(bokovima, rubovima) strukture ili na vanjskim
granicama produktivne formacije (ležišta). Takve bušotine
često probuše vodo-naftni kontakt.
edgewise conglomerate – uglasti konglomerat (valu-
tičnjak). Konglomerat s neuređenom strukturom (v.
edgewise structure), na primjer, intraformacijski konglomerat
koji sadrži izduljene vapnene valutice (calcareous
pebbles) smještene pod kutom prema plohi
slojevitosti (poprečno na plohu slojevitosti, bedding
plane).
edgewise structure – neuređena struktura. Primarna
struktura sedimentnih stijena (sedimentary rocks)
koja je karakterizirana položajem dugih osi pljosnatih,
pločastih ili diskoidnih fragmenata (odlomaka)
pod različtim strmim kutovima prema plohi slojevitosti
(bedding plane). Takva struktura se može
formirati pod utjecajem tekuće vode ili klizanjem ili
slijeganjem ubrzo nakon sedimentacije; v. edgewise
conglomerate.
edrioasteroids (Edrioasteroidea) – edrioasteroidi.
Izumrli razred ehinozoa (ježinaca, echinozoans). Karakterizirani
su dobro razvijenim radijalno petorozrakastim
endotekalnim ambulakralnim (vodožilnim)
sustavom (quinqueradial endothecal ambulacral system).
Stratigrafska rasprostranjenost: donji kambrijdonji
karbon.
eel – uređaj za smanjivanje smetnji i pojačavanje signala.
U seizmici – niz hidrofona u plutajućoj cijevi duljine
oko 50 metara koji se primjenjuje u marinskom seizmičkom
profi liranju metodom refl eksije u plitkim
vodama za smanjivanje smetnji i pojačavanje signala
pri tegljenju.
eff ective bed thickness – efektivna (produktivna) debljina
sloja, v. net pay, net thickness.
eff ective compressibility – efektivna kompresibilnot
(stlačivost) sloja (ležišta). Kompresibilnost (stlačivost)
sloja ili ležišta zasićenog s više fl uida. Jednaka je sumi
umnožaka kompresibilnosti, zasićenja i pornog volumena
svakog pojedinog fl uida plus smanjenje pornog
volumena usljed pada ležišnog tlaka ili je jednak
samo sumi umnožaka kompresibilnosti i zasićenja
ležišta pojedinim fl uidima plus kompresibilnost
formacije (ležišne stijene). Pojedini fl uid rijetko ima
znatnu vrijednost istovremeno u efektivnoj kompresibilnosti
– ako je, na primjer, tlak ležišta veći od tlaka
zasićenja, tada je zasićenje ležišta plinom (plinskom
fazom) jednako nuli, ali ako je zasićenje plinom veće
od 2% do 3%, tada član kompresibilnosti plina ima
znatnu vrijednost.
eff ective confi ning pressure – efektivni svestrani tlak.
Efektivno naprezanje usljed težine pokrovnih naslaga
stijena. Tlak jednak razlici tlaka pokrovnih stijena
(geostatički tlak, overburden pressure) i pornog tlaka
(pore pressure). Sinonim: eff ective overburden stress.
eff ective decline rate – efektivni tempo pada proizvodnje.
Pad (smanjenje) proizvodnje bušotine tijekom
danog vremena (jednog mjeseca ili godine)
podijeljen s kapacitetom proizvodnje na početku
perioda.
eff ective diameter – efektivni promjer (dijametar). U
petrologiji – (1) Promjer čestica uvjetne stijene ili
tla koji bi propuštali vodu jednakom brzinom kao i
izučavana stijena ili tlo (pri tome se uvjetna stijena
mora sastojati od čestica sferičnog oblika jednakog
promjera koje su raspoređene na određeni način).
Sinonim: eff ective size. (2) Približni promjer čestice
stijene ili tla jednak veličini sita koja propušta (kroz
koju prolazi) 10% (masenih) materijala; promjer čestice
na 90%-tnoj liniji kumulativne krivulje ili najveći