Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

drill a surface hole 253
drill cuttings samples
štitnu kolonu (kanal bušotine za eksploatacijsku zaštitnu
kolonu), v. production casing.
drill a surface hole – bušiti za uvodnu zaštitnu kolonu
(kanal bušotine za uvodnu zaštitnu kolonu), v. surface
casing.
drill barge – bušaći ponton, v. drilling barge.
drill bit – bušaće dlijeto, v. drilling bit.
drill bit gage (gauge) – kalibar za bušaće dlijeto, v. bit
gage.
drill-bit leg – šapa bušaćeg dlijeta, v. bit leg.
drill-bit metamorphism – metamorfoza (metamorfi -
zam) bušaćim dlijetom. U procesu bušenja – pojava
znatne alteracije nekih minerala ili stijena u normalnoj
sekvenciji sedimenata djelovanjem bušaćeg dlijeta
koje uzrokuje ekstremnu lokalnu toplinu i tlak
od više stotina bar u bušenim stijenama.
drill bit selection – izbor bušaćeg dlijeta, v. drilling bit
selection.
drill-bit shank – vrat bušaćeg dlijeta, v. bit shank.
drill blank – rezni brid polikristalnog dijamantskog bušaćeg
dlijeta. Brid (cutting edge) na dijamantskom bušaćem
dlijetu izrađen od umjetnih (sintetičkih) polikristalnih
dijamanata koji su cementirani pri visokoj
temperaturi i tlaku u valjčiće od volframova karbida
(carbide studs). Otpornost na abraziju je veća od prirodnih
dijamanata. Sinonim: blank.
drill collar – teška šipka. Osobito teška debelostijena
čelična šipka (slična običnoj bušaćoj šipki, ali je
znatno teža od nje, ima deblju stijenku, veći promjer
i jaču spojnicu – v. drillpipe) koja se primjenjuje u rotacijskom
bušenju (rotary drilling). Nekoliko teških
šipki se postavlja na dno kolone bušaćih šipki (v. drillstring,
3) neposredno iznad bušaćeg dlijeta ili aparata
za jezgrovanje (jezgrene cijevi), a primjenjuje se za
koncentraciju težine na bušaće dlijeto (dodatno opterećivanje
dlijeta kako bi brzina bušenja bila veća),
preuzimanje tlačnog naprezanja i davanje krutosti
(stabilnosti) bušaćoj koloni (dubinskom sklopu bušaćih
alatki, drillstring) kako bi dlijeto (ili bušaća kruna)
imalo stabilan vertikalni smjer bušenja (kako bi
se kanal bušotine mogao izbušiti maksimalno pravocrtno).
Mogu biti okruglog, trokutnog ili kvadratnog
presjeka ili spiralne (spiralno užljebljene). Krajevi teških
šipki su nekada bili opremljeni spojnicama (drillcollar
connector, drill collar tool joint) sličnim spojnicama
bušaćih šipki, ali većeg promjera (spojnica teške
šipke mora biti veća od spojnice bušaće šipke budući
da su teške šipke u bušaćoj koloni bliže bušaćem dlijetu
pa su izložene većem momentu rotacije i većim
udarnim opterećenjima), ali se danas proizvode bez
spojnica (postoje izvedbe teških šipki sa stanjenim
vanjskim oplošjem blizu kraja za hvatanje elevatorom).
Nemagnetične teške šipke (nonmagnetic drill
collars – katkada se nazivaju monel) primjenjuju se u
slučaju kada se u bušotinu namjeravaju spuštati uređaji
za mjerenja magnetskim metodama. Sinonimi:
collar, collar pipe, drilling collar, sinker.
drill collar slips – klinovi za teške šipke, v. slips.
drill collar spear – unutarnji hvatač teških šipki, v. spear.
drill collar stabilizer – stabilizator teške šipke, v. stabilizer.
drill column – (1) kolona bušaćih šipki. Bušaće šipke
(drillpipes) i teške šipke (drill collars) u bušotini. (2)
kolona bušaćih alatki, bušaća kolona, v. drillstring.
drill conductor pipe hole – bušiti kanal bušotine za
konduktor, v. conductor hole.
drill core – jezgra, v. core, 1c.
drill core analysis – analiza jezgara, v. core analysis.
drill crew – bušaća ekipa (brigada, osoblje), posada bušaćeg
postrojenja (garniture), v. drilling crew.
drill cuttings – krhotine (čestice) probušenih stijena,
bušaći mulj. U procesu bušenja – čestice i krhotine
stijena koje nastaju rezanjem i drobljenjem stijena
bušaćim dlijetom i bivaju uklonjene iz kanala bušotine
strujom bušaće isplake (drilling mud) u procesu
rotacijskog bušenja (rotary drilling) ili žlicom za grabljenje
(bailer) u procesu užnog udarnog bušenja
(cable-tool drilling). Najveće čestice stijena nastaju
pri bušenju žrvanjskim dlijetima, a manje kada se
buši dijamantskim dlijetima i pri bušenju s ispuhivanjem
zrakom. Čestice probušenih stijena (bušaći
mulj) se skupljaju svakih 3 do 6 metara (10 do 20
stopa) tijekom bušenja (u kraćim intervalima kada se
buši produktivna zona) i zatim ispiru, suše, označavaju
i pohranjuju radi analize probušenih formacija.
Sinonimi: bore meal, borings, boring sludge, cuttings,
ditch cuttings, drilling cuttings, drilling dust, sludge,
slush, well cuttings.
drill cuttings analysis – analiza čestica probušenih stijena
(bušaćeg mulja). Analiza uzoraka uzetih od čestica
i krhotina probušenih (izbušenih) stijena i bušaćeg
mulja (koji su uzlaznom strujom bušaće isplake
izneseni s dna bušotine na površinu) s isplačnih sita
i na izlazu separatora (odvajača) pijeska (desander) i
mulja (desilter). Krhotine i čestice izbušenih stijena
su važni uzorci za analizu, jer su često jedini fi zički
litološki podaci koji se mogu dobiti iz bušotine. Ti
podaci se rabe kao potpora drugim analizama – procjeni
pojava ugljikovodika, geološkoj korelaciji s podacima
konvencionalne karotaže, litološkom opisu
formacije, opisu ležišta i drugim analizama. Interval
uzimanja uzoraka, količina (broj) i vrsta (tip) uzoraka
se obično defi niraju prije početka bušenja. Duljina
intervala uzorkovanja ovisi o brzini bušenja i o tome
koliko detaljno će se opisati litologija i ležište. Uzorci
čestica i krhotina stijena i mulja uzeti iz isplačnog
sustava (v. drill cuttings samples) dijele se na tzv. vlažne
(wet-cut samples) i suhe (dry-cut samples). Vlažni
uzorci se rabe za ekstrakciju i analizu plina (ostatak
uzoraka se pakira za druge analize), a suhi uzorci se
analiziraju radi određivanja postotnog udjela različitih
komponenata, boje, tvrdoće, promjera i oblika
zrna, sortiranosti čestica, stupnja cementacije i matriksa,
sedimentacijske strukture, poroznosti i pojava
ugljikovodika (boja, miris, fl uorescencija, sadržaj,
ukupan plin).
drill cuttings samples – uzorci probušenih stijena (bušaćeg
mulja). Uzorci čestica i krhotina probušenih
(izbušenih) stijena i bušaćeg mulja koji su uzeti na
površini iz isplačnog sustava (s isplačnih sita, na izlazima
odvajača pijeska i mulja) za analize. Dijele se
obično na dva tipa – vlažni uzorci (wet-cut samples)
i suhi uzorci (dry-cut samples). Vlažni uzorci se prije
analize ne peru temeljito, nego se lagano ispiru kako
bi se uklonio površinski fi lm bušaće isplake. Suhi
uzorci se prije analize peru radi uklanjanja isplačnog
fi lma i prosijavaju. Konsolidirani suhi uzorci se peru
vodom i, ako se bušilo isplakom na bazi nafte, otopinom
deterdženta (katkada se uzorci prije pranja