Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

mud of calcium-base type 535
mud rock, mudrock
mud of calcium-base type – kalcijska isplaka, v. calcium-base
drilling mud.
mud off – glinizirati stijenku bušotine. Zabrtviti stijenku
bušotine (kanala bušotine) stvaranjem isplačne
(fi ltarske) obloge (kore, mudcake, fi lter cake) koja
sprječava pritjecanje slojnog fl uida u bušotinu; v.
mudding off .
mud pellet – muljni pelet. Mala (promjera od 3 do 13
mm), spljoštena do zaobljena (okrugla), nepravilno
oblikovana masa mulja (mud) ili muljnjaka (madstona,
mudstone) u sedimentnoj stijeni (sedimentary
rock), na primjer, vapnencu (limestone) ili konglomeratu
(conglomerate). Peleti su komadi kompaktnog
mulja koji su formirani lomljenjem, transportirani su
na kratke udaljenosti i zatim pretaloženi.
mud pipe – (1) muljna zaštitna kolona. Kolona zaštitnih
cijevi (casing string) koja je postavljena kroz slojeve
mulja i nekonsolidiranog sedimenta do čvrstog sloja
(i u njemu cementirana) na lokaciji morske (odobalne)
bušotine i služi kao potporanj i element za ukrućenje
uvodnoj zaštitnoj koloni (surface pipe) koja je
ugrađena unutar muljne kolone (muljna zaštitna
kolona zapravo je vanjska obloga uvodne zaštitne
kolone bušotine). (2) isplačna cijev. Cijev kojom struji
bušaća isplaka (koja nosi bušaću isplaku, drilling
mud) na bušaćem postrojenju.
mud pit – (1) isplačni bazen (rezervoar), bazen (rezervoar)
za isplaku, v. drilling mud tank. (2) taložna jama,
v. slush pit.
mud-pit agitator – miješalica isplake u rezervoarima.
U procesu bušenja – uređaj za mehaničko miješanje
bušaće isplake u isplačnim rezervoarima (mud
tanks) i održavanje suspendiranog stanja čvrstih čestica
isplake. Primjenjuje se jedna ili više miješalica
po rezervoaru. Uobičajeni tipovi miješalica isplake u
rezervoarima su miješalica s rotirajućim lopaticama i
električnim pogonom i centrifugalna pumpa s mlaznim
nastavkom (mud gun). Sinonim: drilling mud
tank agitator, mud-tank agitator, stirrer.
mud pit level indicator – indikator nivoa (volumena)
isplake u bazenu, v. pit-volume indicator.
mud pit volume indicator – indikator volumena (nivoa)
isplake u bazenu, v. pit-volume indicator.
mud pond – isplačna jama (bazen), v. mud hole.
mud pressure – tlak isplake. Tlak bušaće isplake registriran
na manometru isplačne pumpe (mud pump
pressure gauge). Obično iznosi od 35 do 245 bar (između
500 i 3500 psi) ovisno o veličini pumpi i dubini
bušotine.
mud program – program isplake, isplačni program. U
procesu bušenja – program u kojem se defi niraju tip
i svojstva bušaće isplake za različite dubine bušenja.
Zavisi od karakteristika bušenih formacija, temperature
i tlaka u bušotinama, kemizmu i programu
zaštitnih kolona (casing program). U isplačnim programima
su navedeni podaci o gustoći (relativnoj
gustoći, mud density), viskoznosti (mud viscosity),
početnoj čvrstoći gela (initial gel strength) i čvrstoći
gela nakon 10 minuta (10-minute gel strength), gibitku
fl uida (fl uid loss), sadržaju pijeska (sand content),
ukupnom sadržaju čvrstih čestica (total solids), sadržaju
ulja (oil content) i klorida (chloride content), a
također je naveden dobavljač isplake (mud supplier) i
isplačni inženjer (mud engineer).
mud pump – isplačna (bušaća) pumpa, pumpa za cir-
kulaciju isplake. Stapna pumpa (reciprocating pump)
koja se primjenjuje za pumpanje bušaće isplake kroz
zatvoreni cirkulacijski sustav u procesu rotacijskog
bušenja (cirkulacijski sustav postrojenja za rotacijsko
bušenje). Klasifi ciraju se prema maksimalnoj hidrauličnoj
snazi (maximum hydraulic horsepower), tlaku i
broju hodova u minuti (strokes per minute). Često su
dvocilindarske (dupleks-pumpe, two-cylinder pump,
duplex pump) ili, češće, trocilindarske (tripleks-pumpe,
triplex pump) sa zamjenljivim košuljicama cilindara.
Dvocilindarska pumpa tlači isplaku u tlačni vod
(discharge line) pri hodu stapa u oba smjera i naziva
se dvoradnom (double-acting pump), dok je trocilindarska
pumpa jednoradna (single-acting pump), jer
tlači isplaku u tlačni vod samo pri hodu stapa prema
naprijed. Isplačne tripleks-pumpe imaju veću radnu
brzinu od dupleks-pumpi pri jednakom kapacitetu.
Većina bušaćih postrojenja rabi dvije isplačne pumpe.
Sinonimi: hole pump, mud hog, rig pump, slush
pump.
mud pump fl uid effi ciency – efi kasnost isplačne (bušaće)
pumpe. Odnos (omjer) stvarnog i teoretskog
pumpanog volumena fl uida (pomnožen sa 100 jer
se izražava u postocima).
mud pump pressure gauge – manometar isplačne
(bušaće) pumpe. Primarni kontrolni isplačni pribor
spojen s tlačnim vodom isplačne (bušaće) pumpe
(discharge line of mud pump). Pokazivanje manometra
se prenosi na radno podište (platformu) bušaćeg
postrojenja (drill fl oor) gdje ga bušač može očitavati.
mud record – isplačni izvješta, izvještaj o isplaci, v. daily
mud check report.
mud-removal acid – isplačna kiselina, v. mud acid.
mud report – isplačni izvješta, izvještaj o isplaci, v. daily
mud check report.
mud resistivity log – otporska karotaža isplake. Mikrolog
(microlog) ili mikrolaterolog (microlaterolog) bez
kontakta sa stijenkom bušotine, koji se primjenjuje
za mjerenje električne otpornosti (specifi čnog električnog
otpora) isplake (mud resistivity) pri uvjetima
u bušotini.
mud return line – vod povratne isplake, povratni
isplačni vod. Cijev ili korito koje spaja ušće bušotine
s vibracijskim sitom za čišćenje isplake tijekom bušenja.
Bušaća isplaka struji iz bušotine na površinu
kroz sklop protuerupcijskog uređaja (preventerski
sklop, blowout-preventer stack) i povratni vod (mud
return line) te preko vibracijskog sita (shale shaker).
Sinonim: fl owline.
mud ring – glineni prsten. (1) Prsten od čvrstog (tvrdog)
materijala na stijenci bušotine (kanala bušotine) koji
se formirao u procesu bušenja na mjestu gdje isplaka
fi ltracijom gubi vodu u poroznu i propusnu formaciju.
(2) Nakupina izbušenog šejla tipa gumbo (gumbo
shale) oko donjeg dijela bušaće kolone (kolone bušaćih
alatki, drillstring). Često prianja oko teških šipki
(drill collars) i stabilizatora (stabilizers) i može biti duljine
stotinu metara (nekoliko stotina stopa) i može
uzrokovati zaglavljivanje šipki u kanalu bušotine te
prekomjerne tlakove klipovanja (swabbing pressures)
pri izvlačenju alatki iz bušotine i veće tlakove pumpe
(pump pressures).
mud riser – izljevna cijev ušća bušotine, v. bell nipple.
mud rock, mudrock – muljnjak, madston, v. mudstone,
2.