Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

wettability number 980
wetting front
determination); (g) metoda upijanja kapi nafte i vode
(v. drop test method of wettability determination); (h)
metoda adsorpcije bojila (v. dye adsorption method of
wettability determination); (i) metoda zavisnosti »zasićenje
vezanom vodom-permeabilnost« (v. connate
water-permeability method of wettability determination);
(j) metoda magnetske (nuklearne magnetske)
relaksacije (v. nuclear magnetic relaxation method of
wettability determination); (k) metoda odnosa permeabilnosti
za vodu i naftu (v. permeability method
of wettability determination); (l) metoda relativnih
permeabilnosti (v. relative permeability method of
wettability determination); (m) metoda odnosa relativnih
permeabilnosti (v. relative permeability ratio
method of wettability determination); (n) metoda rezidualnog
zasićenja (v. residual saturation method of
wettability determination); (o) metoda zavodnjavanja
jezgre (v. waterfl ood method of wettability determination),
i (p) metoda indeksa električne otpornosti (v.
resistivity index method of wettability determination).
wettability number – broj močivosti. Mjera stupnja hidrofi
lnosti (močivost vodom) ili hidrofobnosti (močivost
naftom) ležišnih stijena bazirana na krivuljama
kapilarnog tlaka.
wettability reversal – promjena karaktera močivosti.
Promjena karaktera originalne preferencijalne močivosti
ležišnim fl uidom od hidrofi lnosti u hidrofobnost,
i obratno. Promjena močivosti jest jedan od
mehanizama istiskivanja slojne nafte u procesima
alkalnog zavodnjavanja (kemijska metoda povećanja
iscrpka nafte/EOR-metoda – v. alkaline fl ood)
u kojima promjenu močivosti uzrokuje injektirana
otopina alkalija, što povoljno utječe na relativnu permeabilnost
za naftnu fazu (diskontinuirana naftna
faza promjenom karaktera močivosti postaje kontinuirana
i sposobna strujati u ležištu). Ako se promjena
močivosti poveže s redukcijom međufazne
napetosti, zasićenje rezidualnom naftom se može
znatno smanjiti u procesu istiskivanja; v. wettability
reversal from oil-wet to water-wet, wettability reversal
from water-wet to oil wet.
wettability reversal from oil-wet to water-wet – promjena
močivosti iz hidrofobnosti u hidrofi lnost. Jedan
od mehanizama istiskivanja nafte u procesu alkalnog
zavodnjavanja (kemijska metoda povećanja iscrpka
nafte/EOR-metoda – v. alkaline fl ood). Kada se
nafta istiskuje iz hidrofobnog ležišta (u kojem je kontinuirana
faza) otopinom alkalnog agensa koji može
promijeniti pH injektirane vode, dolazi do promjene
karaktera močivosti ležišne stijene iz hidrofobnosti
u hidrofi lnost. Posljedica je smanjenje relativne
permeabilnosti za vodu i, prema tome, povoljniji
koefi cijent pokretljivosti sustava fl uida voda - nafta
i veći iscrpak nafte; v. wettability reversal, wettability
reversal from water-wet to oil-wet.
wettability reversal from water-wet to oil-wet – promjena
močivosti iz hidrofi lnosti u hidrofobnost. Jedan
od mehanizama istiskivanja nafte u procesu alkalnog
zavodnjavanja (kemijska metoda povećanja iscrpka
nafte/EOR-metoda – v. alkaline fl ood). U hidrofi lnoj
poroznoj sredini nafta je nemočeća i diskontinuirana
(nepokretna) faza. Pri odgovarajućim uvjetima saliniteta,
temperature i pH, i ako je sastav slojne nafte
povoljan, karakter močivosti ležišne stijene se može
promijeniti iz hidrofi lnosti u hidrofobnost i nemoče-
ća diskontinuirana nafta postaje močeća kontinuirana
faza sposobna da struji u ležištu (istovremeno s
promjenom močivosti smanjuje se međufazna napetost
usljed reakcije alkalije s organskim kiselinama
u slojnoj nafti, što dovodi do nastanka emulzije
s vanjskom naftnom fazom, s dodatnim povoljnim
učinkom na istiskivanje nafte). Salinitet kaustika je
važan u tom tipu procesa, jer pomaže hidrofobizaciju
stijene i nastanak emulzije; v. wettability reversal,
wettability reversal from oil-wet to water-wet.
wettability reversal mechanism – mehanizam promijenjene
(obratne) močivosti. Mehanizmi istiskivanja
nafte u procesu alkalnog zavodnjavanja (kemijska
metoda povećanja iscrpka nafte/EOR-metoda – v.
alkaline fl ood) koji se baziraju na promjeni karaktera
močivosti ležišne stijene iz hidrofobnog u hidrofi lni,
i obratno; v. wettability reversal, wettability reversal
from oil-wet to water-wet, wettability reversal from
water-wet to oil-wet.
wettability-reversal waterfl ood, wettability-reversal
waterfl ooding – zavodnjavanje s promjenom
močivosti (s obratnom močivošću), v. wettability reversal,
wettability reversal from oil-wet to water-wet,
wettability reversal from water-wet to oil-wet, alkaline
fl ood.
wetting – močenje, vlaženje. Proces u kojem tekućina
prekriva površinu čvrstog tijela i prianja uz nju, na
primjer, površinu stijene. Kada dvije tekućine, poput
nafte i vode, zauzmu pore stijene, jedna od njih će
biti močeći fl uid ili faza (v. wetting fl uid). Močeći fl uid
će zauzeti manje pore i kutove gdje su zrna stijene
u kontaktu, pa ga je teže proizvesti nego nemočeći
fl uid (v. nonwetting fl uid). Koji fl uid će preferencijalno
močiti čvrstu površinu zavisi od adhezijske napetosti
koja je funkcija međufazne napetosti. Pozitivna vrijednost
adhezijske napetosti pokazuje da fl uid (faza)
veće gustoće preferencijalno moči površinu, a njena
nulta vrijednost pokazuje da oba fl uida (faze) imaju
jednaki afi nitet prema površini. Stupanj močenja površine
stijene zavisi od njena mineraloškog sastava i
od kemijskog sastava fl uida; v. wettability, wettability
measurement.
wetting a gas cap – močenje plinske kape. U proizvodnji
nafte – proces koji se zbiva kada tlak u plinskoj
kapi pada brže nego tlak u podzalegnutoj naftnoj
zoni ležišta tako da dolazi do uzlazne migracije nafte
i otopljenog plina iz naftne zone u plinsku kapu i
ispunjavanju pornog prostora plinske kape tekućom
fazom. Naftu i otopljeni plin koji su na taj način zasitili
pore plinske kape je teže proizvesti nego da su
ostali u naftnoj zoni ležišta.
wetting agent – močeći agens, v. surfactant.
wetting fl uid – močeći fl uid. Fluid (voda, nafta ili plin)
koji ima najveći afi nitet prema površini (koji »moči«
površinu) čvrstog tijela kada se na njoj nalaze dva
fl uida. U ležištima ugljikovodika plin je uvijek nemočeći
fl uid, slojna nafta je močeći fl uid u odnosu na
plin, a nemočeći u odnosu na slojnu vodu u ležištima
tipa pješčenjaka. Karbonatna ležišta imaju tendenciju
neutralne močivosti ili je slojna voda u njima
nemočeći fl uid. Kontaktni kut između močećeg fl uida
i čvrste površine je manji od 90 °C; v. wettability,
nonwetting fl uid.
wetting front – fronta infi ltracije, pelikularna fronta, v.
pellicular front.