Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

drilled measured reserves 254
deterdžentom moraju isprati nefl uorescentnim otapalom
što, međutim, nije poželjno zbog opasnosti
da se ne uklone naftne boje iz uzorka). Kod pranja
slabo konsolidiranih uzoraka izbušenog pješčenjaka
i šejla mogu se isprati gline iz uzoraka. Uzorke krhotina
koji sadrže gline sklone bubrenju treba prati u
slojnoj vodi ili u 2%-tnoj otopini kalij-klorida kako bi
se spriječila defl okulacija. Nakon pranja uzoraka radi
uklanjanja isplake, oni se obično peru preko sita od
5 mm. Vlažni uzorci se pakiraju u vrećice od tkanine,
suhi uzorci (osušeni na zraku ili toplinom) u papirnate
vrećice, a uzorci namijenjeni za specijalne analize se
spremaju u hermetične staklene posude napunjene
slojnom vodom (ili drugim kompatibilnim fl uidom) s
dodatkom baktericida; v. drill cuttings analysis.
drilled measured reserves – izbušene izmjerene rezerve.
Prema klasifi kaciji Rudarske uprave SAD (US
Bureau of Mines) – rezerve izračunane za područja
izbušena po mreži eksploatacijskih bušotina.
drilled proved reserves – izbušene dokazane rezere.
Prema klasifi kaciji Američkog naftnog instituta
(American Petroleum Institute) – rezerve područja
izbušenih po mreži eksploatacijskih bušotina. Sinonim
za izbušene izmjerene rezerve (v. drilled measured
reserves) u klasifi kaciji Rudarske uprave SAD.
drilled show – pojava plina tijekom bušenja. Znatan
porast udjela ugljikovodika težih od metana u plinu
fona (background gas) tijekom bušenja propusne
formacije koji je indikacija moguće proizvodnje
ugljikovodika.
drilled solids – izbušene čvrste čestice. Čestice i krhotine
probušenih stijena u bušotini; v. drill cuttings.
drilled well – izbušena bušotina. Bušotina izbušena metodom
rotacijskog ili užnog udarnog bušenja (rotary
drilling, cable-tool drilling) u istraživanju nafte, plina
ili vode.
driller – bušač, šef (vođa) smjene bušača. U procesu
bušenja – član bušaće ekipe (brigade) i prvi član
po hijerarhiji u posadi bušaćeg postrojenja u svojoj
smjeni (v. drilling crew) koji tijekom rutinskih bušaćih
operacija neposredno upravlja ekipom i radom
bušaćeg postrojenja, nadzire aktivnosti na radnom
podištu tornja (drill fl oor), osigurava pravilan rad
kontrolnih instrumenata, izvodi operacije bušenja
i manevriranja bušaćim alatkama, odnosno rukuje
bušaćom opremom i dizalicom (spuštanje i izvlačenje
bušaćih šipki i dlijeta, praćenje promjena brzine
bušenja, održavanje protoka isplake, kontrola svojstava
isplake i nivoa isplake u bazenu), rukuje protuerupcijskim
uređajem (preventerom), aktivira alarm i
također izrađuje bušaće izvještaje (ako se zahtijevaju).
Sinonimi: borer, boring master, digger, drilling foreman,
drillman, drill runner, master borer, well borer.
driller’s blowout preventer control panel – preventerski
upravljački pult bušača. Upravljački uređaj
smješten na radnom podištu (platformi, drill fl oor)
bušaćeg postrojenja (za razliku od daljinskog preventerskog
upravljačkog pulta koji se nalazi izvan
postrojenja – remote blowout preventer control panel)
za rukovanje ventilima na upravljačkom manifoldu
(control manifold) koji usmjeravaju hidraulički tlak na
elemente za zatvaranje protuerupcijskog (preventerskog)
sklopa (blowout preventer stack) na bušaćem
postrojenju. Sinonim: driller’s BOP control panel.
driller’s BOP control panel – preventerski upravljački
driller’s report
pult bušača, v. driller’s blowout preventer control panel.
driller’s console – upravljački pult bušača, v. driller’s
control panel.
driller’s control panel – upravljački pult bušača. Upravljački
pult na radnoj platformi (podištu) bušača (drill
fl o o r ) koji sadrži bušaće mjerne instrumente za registraciju
tlaka pumpi (pump presssure), brzine pumpanja
(pump speed), rotacijskog momenta i brzine
rotacije bušaće kolone (kolone bušaćih alatki, drillstring
rotary torque, drillstring rotary speed) te indikatore
zakretnog momenta kliješta (ključa, tong torque
indicator), tlaka zraka (air pressure indicator) i težine
(weight indicator) za ukupnu težinu (opterećenje) na
bušaće dlijeto (weight on bit) i kuku (hook weight). Na
morskom (odobalnom) bušaćem postrojenju (off shore
rig) se registriraju ne samo parametri isplake i
bušenja nego također instrumenti za protuerupcijske
uređaje (preventere, blowout preventers), dizalicu
(drawworks), isplačni sustav (mud system), toranj
(derrick), alarmni sustav (alarm system) i druge. Sinonim:
driller’s console.
driller’s log – (1) dijagram karotaže bušenja, bušaći geološki
profi l. Dijagram ispitivanja uzoraka krhotina i čestica
probušenih stijena koji izrađuje bušač (driller).
(2) bušaći izvještaj, izvještaj bušenja, v. driller’s report.
(3) dnevnik (žurnal) bušenja, bušaći dnevnik (žurnal).
Kratke bilješke u kojima bušaća ekipa (posada) opisuje
opće karakteristike čestica i krhotina izbušenih
stijena (bušaćeg mulja) tijekom procesa bušenja i
navodi vrijeme bušenja u ovisnosti o dubini. Dnevnik
bušenja je koristan jedino ako nema detaljnog opisa
litoloških karakteristika probušenih stijena kompiliranog
s mikroskopskim izučavanjem bušaćeg mulja
(well cuttings) ili jezgara (cores). Sinonimi: boring journal,
boring log, drilling diary, drilling journal, drilling
log, drilling log-book, drilling record.
driller’s method of well killing – bušaća metoda gušenja
bušotine. Metoda uspostavljanja kontrole nad
bušotinom tijekom procesa bušenja (u slučaju kada
su bušaće alatke na dnu bušotine) održavanjem konstantnog
tlaka u bušaćim šipkama cirkulacijom otežane
isplake za gušenje (heavy-weight kill mud) kroz
vod za gušenje (kill line) i podesivu sapnicu (adjustable
choke) nakon što se slojni fl uidi koji su prodrli u
bušotinu (kick fl uids) izbace cirkulacijom. Tlak u zaštitnoj
koloni (casing pressure) kontinuirano varira
dok se sav slojni fl uid ne izbaci iz bušotine, a kada se
u bušotini uspostavi cirkulacija otežane isplake, tlak
u zaštitnoj koloni se sapnicom održava konstantnim
dok se bušotina ne ispuni isplakom. Druga metoda
gušenja (kontrole) bušotine je tzv. inženjerska (v.
wait-and-weight method of well killing); v. kill.
driller’s report – izvještaj bušenja, bušaći izvještaj.
Skraćeni zapis operacija bušenja i napredovanja
bušenjem na bušaćem postrojenju tijekom smjene.
Sličan je dnevnom bušaćem izvještaju (daily drilling
report) i uključuje geološke i tehničke informacije,
na primjer, o probušenim formacijama, izbušenoj
metraži, ispitivanjima isplake, pojavama nafte i plina
i prekidima rada uređaja, zajedno s dijagramom
brzine bušenja (drilling-time log). Izvještaj bušenja
također uključuje imena članova posade bušaćeg
postrojenja, radne sate, popis uporabljene cijevne i
dubinske opreme, tone-kilometre (tone-milje) rada
bušaćeg užeta i opće održavanje i popravke. Kopija