Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

marine riser connection 494
marker horizon
fl exible joint); (c) fl eksibilna cijev za sapnicu (choke)
i vodove za gušenje bušotine (kill lines); (d) stojka i
spojnice (riser pipe, connectors); (e) sapnica (choke) i
vodovi za gušenje (kill lines) i spojnice (connections);
(f) teleskopska spojnica (telescopic joint); (g) diverter
za skretanje strujanja fl uida (diverter), i (h) uređaj za
natezanje stojke (riser-tensioning equipment). Sinonimi:
marine conductor, marine riser string, riser, subsea
riser, underwater riser. (2) U procesu proizvodnje
nafte i plina na moru – priključni cjevovod kojim se
nafta ili plin vode od baze proizvodne platforme do
postrojenja za obradu na palubi platforme.
marine riser connection – spojnica uronjene stojke
(kolone uronjene stojke). U tehnici odobalnog bušenja
(bušenja na moru) – fi ting koji spaja kolonu uronjene
stojke s vrhom podmorskog protuerupcijskog
uređaja (preventera, subsea blowout preventer).
marine riser string – kolona uronjene stojke, v. marine
riser, 1.
marine sedimentary environment – marinska sredina
sedimentacije (taloženja), marinska sedimentacijska
(taložna) sredina. Jedan od triju glavnih tipova sredina
sedimentacije – uz kontinentalnu ili nemarinsku
sredinu (v. continental sedimentary environment) i
prijelaznu sredinu sedimentacije (v. transitional sedimentary
environment). U odnosu na druge sredine,
marinske sredine sedimentacije zauzimaju mnogo
veće prostore. Pri uvjetima relativno velikog prinosa
sedimentnog materijala i uz malu energiju, sedimentacija
je vrlo intenzivna. Karbonatni i silikatni
sedimenti (karakteristični za priobalna područja)
udaljavanjem od obalne linije prelaze u sve sitnije
sedimente pijeska, šejla, mulja i dubokomorskih karbonata.
Dio sitnozrnastog pijeska i šejla gradi barijerne
prudove (barrier bars), a ostatak materijala se
prostire preko velikog područja po kontinentskom
šelfu. Dio pijeska i šejla se ponovno prerađuje i vraća
na obalu kao transgresivni pijesak prekrivajući sedimente
prijelazne sredine sedimentacije.
marine stack – morska stupasta litica, v. stack, 2.
marine terrace – marinska (morska) terasa. (1) Strukturna
površina smještena u obliku uskog pojasa duž
obale mora, blago nagnuta prema moru i na površini
građena od marinskih (morskih) sedimenata (obično
silt, pijesak, sitni šljunak). (2) Uska obalna ravnica
(coastal plain) sa strmim krajevima (rubovima) formiranim
marinskom (morskom) erozijom (marine erosion).
(3) U širem shvaćanju, platforma izrezana valovima
(wave-cut platform) koja je ogoljena (izložena)
uzdizanjem duž morske obale ili spuštanjem nivoa
mora. Njena visina iznad srednjeg nivoa mora varira
od 3 metra do preko 40 metara. Izdignuta marinska
stepenica (marine-cut bench). (4) Terasa koja se formirala
duž obale mora stapanjem terase izgrađene
valovima (wave-built terrace) i platforme izrezane
valovima (wave-cut platform). Sinonimi (za sve defi -
nicije): sea terrace, shore terrace.
marine time – marinsko vrijeme. Starost po fosilima
(fosilnim ostacima), tj. fosilno vrijeme (v. fossil time),
kako pokazuju marinski organizmi (organizmi marinskog
podrijetla); v. continental time.
marine transgression – transgresija mora, v. transgression,
1.
mark – znak, trag, otisak. U geologiji – tip sedimentne
tvorevine na plohi slojevitosti (bedding plane). Ter-
min obično označava primarnu sedimentnu strukturu
(prvobitne tragove ili udubljenja na površini
sedimenta – v. mold), na primjer, trag klizanja (slide
mark) ili trag urezivanja ili utiskivanja (tool mark), ali
se često primjenjuje i na odljevke (v. cast), odnosno
punila udubljenja, poput tragova na donjoj slojnoj
površini (sole mark) ili tragova vučenja (drag mark).
Sinonim: marking.
marker – (1) marker, reperni sloj (horizont). U stratigrafi -
ji – lako prepoznatljivi geološki i stratigrafski objekt
koji ima karakteristike (karakteristične osobitosti) dovoljno
izražene da može služiti kao orijentir ili reper
ili da se može slijediti (pratiti) na velikoj udaljenosti,
osobito u podzemlju (na primjer, u bušotinama). Primjeri
markera su stratigrafska jedinica (stratigraphic
unit) koja se lako identifi cira prema karakteristikama
registriranim pri električnoj karotaži (elektrokarotaži,
electric log) ili bilo koja prepoznatljiva (karakteristična)
površina stijene u stratigrafskom presjeku, poput
površine nesklada (unconformity) ili površine korozije
(corrosion surface). Sinonim: marker bed, marker
horizon. (2) marker, seizmički horizont. U seizmici – (a)
Sloj kojemu odgovara karakteristični segment (odsječak)
dromokrone (hodografa) refraktiranih (prelomljenih)
seizmičkih valova (seismic-refraction timedistance
curve) i koji se može slijediti na prihvatljivo
velikim površinama. (b) Sloj koji daje karakteristične
refl ekse seizmičkih valova na više ili manje velikom
području.
marker band – reperni sloj, indikatorski horizont. U
geologiji – lako prepoznatljivi tanki sloj koji ima
(zauzima) jednak stratigrafski položaj (stratigraphic
position) na znatnom području (površini). Sinonim:
indicator horizon.
marker bed – reperni sloj, marker. (1) Geološka formacija
koja služi kao marker ili reper (marker); v. marker,
1. (2) v. key bed. (3) Sloj koji posjeduje karakteristična
magnetska ili električna svojstva.
marker crude – etalonska (bazna, referentna) sirova
nafta, v. marker crude oil.
marker crude oil – etalonska (bazna, referentna) sirova
nafta. Sirova nafta vrhunske kvalitete (najreprezentativnija
vrsta sirove nafte) s kojom se uspoređuje
kvaliteta svih ostalih sirovih nafti i koja se rabi za postavljanje
standarda cijene za njih u zemlji ili regiji.
Za zemlje članice OPEC-a etalonska nafta je arapska
lagana nafta (Arabian light crude), za SAD je zapadnoteksaška
srednja nafta (West Texas intermediate), a za
V. Britaniju nafta tipa Brent iz Sjevernog mora (North
Sea Brent). Sinonim: basic reference crude, basic reference
crude oil, benchmark crude, benchmark crude
oil, marker crude, reference crude, reference crude oil.
marker crude oil price – cijena etalonske (referentne) sirove
nafte. Službena prodajna ili informativna cijena
etalonske nafte koja je prihvaćena kao bazna cijena
za određivanje prodajnih cijena vlastite nafte (npr.
cijena arapske lake nafte prema kojoj zemlje članice
OPEC-a određuju cijenu svoje nafte). Sinonimi: marker
crude price, benchmark price of crude oil.
marker crude price – cijena etalonske (referentne) sirove
nafte, v. marker crude oil price.
marker horizon – reperni horizont, marker. Marker (v.
marker) koji je predstavljen litološkom površinom
(površinom stijene, rock surface) ili stratigrafskim
nivoom (površinom, stratigraphic level), na primjer,