Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

edding-plane cave
u takvim slučajevima kada je ta površina izrazito savijena
ili deformirana nabiranjem. (3) Termin koji se
obično rabi za označavanje plohe nesklada (plane of
discontinuity), u pravilu plohe slojevitosti, duž koje
stijena ima sklonost cijepati se ili lako se odlamati.
Sinonim (za sve tri defi nicije): bedding, bed plane, plane
of stratifi cation, stratifi cation plane.
bedding-plane cave – kaverna plohe slojevitosti (stratifi
kacije). Kaverna, obično široka i plosnata, koja nastaje
na plohi slojevitosti (stratifi kacije) najčešće otapanjem
jednog od slojeva. Sinonim: bedding cave.
bedding-plane cleavage – klivaž plohe slojevitosti
(stratifi kacije), paralelni klivaž. Klivaž koji je paralelan
s plohom slojevitosti. Sinonimi: bedding cleavage,
parallel cleavage: v. axial-plane cleavage.
bedding-plane fault – rasjed po slojevitosti, v. bedding
fault.
bedding-plane parting – lučenje po plohi slojevitosti
(stratifi kacije). Lučenje (v. parting) ili površina razdjela
(separacije) duž plohe slojevitosti (bedding plane)
ili između susjednih slojeva.
bedding-plane sag – uleknuće plohe slojevitosti (stratifi
kacije). Uleknuti i poremećeni slojevi ili lamine tufa
(pršinca) ili drugih taloga u koje je pao vulkanski
blok ili bomba. Sinonim: bomb sag.
bedding-plane slide – odronjavanje paralelno plohi
slojevitosti (stratifi kacije). Podmorsko odronjavanje
stijena (submarine slide) pri kojem se stijenska masa
kreće više ili manje netaknuta duž ravne površine
klizanja (slip surface) koja je paralelna sa slojevitošću
(bez rotacije u suprotnom smjeru).
bedding-plane slip – klizanje paralelno plohi slojevitosti
(stratifi kacije). Pomicanje slojeva sedimentnih
stijena duž ploha slojevitosti tijekom nabiranja koje
dovodi do disharmonijskog nabiranja (v. disharmonic
folding) i, u krajnjem obliku, do dekolmana (v.
décollement). Sinonim: fl exural slip.
bedding-plane voids – međuslojne pore. Tip primarne
poroznosti. Pore koncentrirane paralelno plohama
slojevitosti (bedding planes). Nastale su zbog razlike
istaloženih sedimenata, veličine i rasporeda čestica i
sredina sedimentacije; v. porosity, primary porosity.
bedding surface – površina slojevitosti (stratifi kacije).
Površina koja se obično vidljivo razlikuje (koja je
lako prepoznatljiva) u naslazi stratifi ciranih (slojevitih,
uslojenih) stijena i čini ishodišnu površinu sedimentacije
(original surface of deposition) – površina
razdjela ili kontakta između dvaju susjednih slojeva
sedimentne stijene. Ako je površina slojevitosti više-manje
pravilna ili gotovo ravna, tada se naziva
plohom slojevitosti ili plohom stratifi kacije (v. bedding
plane).
bedding thrust – navlaka po slojevitosti, v. bedding
glide
bed joint – pukotina slojevitosti, v. bedding joint.
bed load, bedload – transportirani sedimentni materijal
u koritu. Dio ukupnog transportiranog riječnog
sedimentnog materijala (total stream load) koji se
premješta po dnu riječnog korita ili neposredno
iznad njega, na primjer, veće ili teže čestice (blokovi,
valutice, šljunak) transportirane vučenjem ili saltacijom
duž dna; dio transportiranog sedimentnog
materijala koji nije kontinuirano u suspendiranom ili
otopljenom stanju. Sinonim: bottom load; v. bed-material
load, contact load, saltation load.
90
belemnoids (Belemnoidea)
bed-material load – transportirani sedimentni materijal
dna korita. Dio ukupne količine transportiranog
sedimentnog materijala u rijeci (total sediment load
of a stream) koji se sastoji od čestica svih veličina
što se nalaze u dovoljnoj količini u materijalu dna
korita. Taj sedimentni materijal je grublji (krupniji)
dio transportiranog materijala ili dio materijala koji
se najteže transportira tekućom vodom. Sinonim:
bottom-bed load; v. bed load, wash load.
bed plane – ploha slojevitosti, v. bedding plane.
bedrock, bed rock – temeljna stijena. Opći termin za
označavanje stijene, obično velike tvrdoće, koja
zaliježe ispod tla ili drugog nekonsolidiranog (nevezanog)
površinskog materijala (britanski sinonim
pridjevnog oblika je solid, kao solid rock.
behind-pipe reserves – neiskorištavane rezerve otkrivene
bušenjem. Rezerve sirove nafte i prirodnog
plina koje su otkrivene (utvrđene) bušenjem ali se
nikada nisu iskorištavale. Pojam se obično odnosi na
guste formacije niske permeabilnosti čije iskorištavanje
u danom frenutku nije ekonomično (s povećanom
potražnjom za naftom i porastom njene cijene,
međutim, mogu postati u budućnosti zanimljive za
proizvodnju). Iskorištavanje tih rezervi je predviđeno
postojećim bušotinama (uz radove njihova preopremanja).
Klasifi ciraju se kao dokazane razrađene
neiskorištavane rezerve (v. proved developed nonproducing
reserves). Sinonimi: proved behind-pipe
reserves, proven behind-pipe reserves, reserves behind
pipe.
behind the pipe – otkriveno bušenjem. U doslovnom
prijevodu iza zaštitne kolone. Pojam označava rezerve
sirove nafte ili prirodnog plina koji su u bušotini
izolirani zaštitnom kolonom, tj. naftna ili plinska ležišta
koja su raskrivena bušotinom ali se nisu iskorištavala
(bušotina proizvodi ili je proizvodila iz drugih
ležišta). Obično se odnosi na guste formacije niske
permeabilnosti koje se, iako su utvrđene, ne iskorištavaju
zbog neekonomične proizvodnje. Međutim,
u slučaju nestašice nafte i njene visoke cijene, mnoge
od tih formacija mogu postati zanimljive za proizvodnju;
v. behind-pipe reserves.
belching – pulzirajuće (periodičko) eruptiranje bušotine.
Izraz u žargonu, sinonim termina fl owing by heads ili
heading fl ow (v.).
belching well – pulzirajuće (periodički) eruptirajuća bušotina,
v. belching.
B electrode – B elektroda. U elektrokarotaži – povratna
strujna elektroda sonde za otporsku elektrokarotažu
(strujna elektroda uzemljena na površini).
belemnites (Belemnitida) – belemniti. Izumrli red cefalopoda
(glavonožaca, cephalopods). Karakterizirani
su dobro razvijenim unutarnjim skeletom (internal
shell) koji se sastoji od rostruma (guard), fragmokona
(phragmocone) i izduženog proostrakuma (proostracum)u
obliku mača. Tijelo belemnita je imalo deset
krakova (arms), a na svakom kraku dvostruki red kukica
(arm hooks). Provodni fosili (guide fossils). Stratigrafska
rasprostranjenost: karbon-eocen.
belemnoids (Belemnoidea) – belemnoidi. Opći termin
za označavanje svih cefalopoda dibranhijata (glavonožaca
dvoškržnjaka, coleoids, dibranchiates) koji
uključuju, osim belemnita (belemnites), forme s trodijelnim
proostrakumom (tripartite proostracum) i također
forme sa životnom komorom (living chamber)