Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

drillpipe (drill-pipe) fl oat valve 263
drillship, drill ship (DS)
stremena (elevator links) za pokretno koloturje (traveling
block) bušaćeg postrojenja ili kuku (hook) kojom
se zahvaća spojnica bušaćih šipki (tool joint) pri
njihovu spuštanju u bušotinu ili izvlačenju iz nje.
drillpipe (drill-pipe) fl oat valve – protupovratni ventil
bušaće kolone (kolone bušaćih alatki), v. drillstring
fl oat.
Drill Pipe Log, drillpipe (drill-pipe) log – dijagram
karotaže kroz bušaće šipke. Dijagram karotaže bušotine
(well log) dobiven karotažnim priborom s
autonomnim zapisnim (registracijskim) mehanizmom
pri izvlačenju bušaće kolone (kolone bušaćih
alatki, drillstring) iz bušotine. Dijagram se sastoji od
triju krivulja – jedne krivulje spontanog potencijala
(SP) i dviju krivulja električne otpornosti (specifi čnog
električnog otpora) registriranih kratkom i dugom
normalom (short normal, long normal). Karotažni instrument
se spušta u bušotinu kroz bušaću kolonu, a
gipki elektrodni sklop se protisne isplakom u kanal
bušotine kroz otvor u dlijetu. Podaci karotaže se registriraju
magnetskim zapisnim uređajem. Termin je
komercijalni naziv karotaže.
drillpipe (drill-pipe) mill – glodalo (glodač) bušaćih
šipki. U procesu bušenja – dubinska alatka s reznim
bridovima ojačanim karbidom volframa koja se nalazi
na dnu kolone alatki za instrumentaciju (fi shing
string) i služi za rotacijsko glodanje zaglavljene bušaće
šipke u kanalu bušotine.
drillpipe (drill-pipe) protector – zaštitni prsten bušaćih
šipki. Gumeni ili čelični obruč (sleeve) pričvršćen
na spojnici bušaće šipke (joint of drillpipe) radi smanjivanja
njena habanja trenjem u zacijevljenoj bušotini
(bušotini sa zaštitnom kolonom, cased hole).
drillpipe (drill-pipe) safety valve – sigurnosni ventil
bušaće šipke. Ventil s punim prolaznim presjekom
postavljen na radnom podištu (platformi) bušaćeg
postrojenja (drilling-rig fl oor), koji služi za zatvaranje
bušaće kolone (kolone bušaćih alatki, drillstring) radi
sprječavanja strujanja fl uida što pritječe iz formacije
u bušotinu. Potreban je ventil za svaki različiti tip
spojnice bušaćih šipki u koloni.
drillpipe (drill-pipe) slips – klinovi za bušaće šipke (kolonu
bušaćih šipki), v. slips.
drillpipe (drill-pipe) spear – unutarnji hvatač bušaćih
šipki, v. spear.
drillpipe (drill-pipe) stand – pas bušaćih šipki. U procesu
rotornog bušenja – sekcija od dviju ili više (obično
tri) pojedinačnih bušaćih šipki spojenih zajedno
(za razliku od pojedinačne šipke, single). Navrnute
su jedna na drugu i s njima se rukuje kao cjelinom
pri izvlačenju (vađenju) i spuštanju bušaćeg dlijeta
u bušotinu. Pasovi se odlažu u vertikalnom položaju
na bušaćem tornju i tako su spremni za spuštanje
u bušotinu, čime se uštedi na vremenu. Ako se pas
sastoji od dvije bušaće šipke naziva se »dvocijevni«
(double, double stand), od tri šipke »trocijevni« (thribble,
thribble stand) i od četiri šipke – »četverocijevni«
(fourble, fourble stand). Razmak između krajeva
pasa bušaćih šipki jednak je razmaku između podišta
bušaćeg tornja (drilling-rig fl oor) i podišta tornjaša
(monkey board). Sinonimi: stand, stand of drillpipe,
stand of pipe.
drillpipe (drill-pipe) sticking – zaglavljivanje bušaće
šipke (kolone bušaćih šipki). U procesu bušenja – zaglavljivanje
bušaćih šipki (ili dijela kolone bušaćih
šipki) ili teških šipki (drill collars) u kanalu bušotine,
odnosno nemogućnost njihova gibanja u bušotini.
Može se podijeliti na tri tipa: (a) diferencijalno zaglavljivanje
(diff erential pipe sticking); (b) mehaničko
zaglavljivanje (mechanical pipe sticking), i (c) zaklinjenje
(keyseating). Uzroci su nedovoljno uklanjanje
čestica i krhotina izbušenih stijena (bušaćeg mulja)
iz bušotine i njihovo nagomilavanje oko šipki (obljepljivanje
šipki ili stvaranje tzv. brtvenih čepova), urušavanje
stijenke kanala bušotine (kod mehaničkog
zaglavljivanja), gubitak cirkulacije isplake, nastanak
žljebova na stijenki kanala bušotine (uzrokuje zaklinjenje
šipki) i pad tlaka u bušotini (razlika između
hidrostatičkog tlaka i tlaka formacije – kod diferencijalnog
zaglavljivanja). Sinonimi: drill string sticking,
pipe sticking, sticking of drillpipe.
drillpipe (drill-pipe) string – kolona bušaćih šipki, v.
drillstring, 3.
drillpipe (drill-pipe) sub – prijelaznik bušaće šipke, v.
sub.
drillpipe (drill-pipe) tongs – kliješta (ključ) za bušaće
šipke. U procesu bušenja – kliješta (ključ) na radnom
podištu (platformi) bušaćeg postrojenja (fl oor of
drilling rig) koja služe za međusobno spajanje pojedinačnih
bušaćih šipki (drillpipes), teških šipki (drill
collars) i zaštitnih cijevi (casing) navrtanjem (screw,
make up) i njihovo rastavljanje odvrtanjem (unscrew,
break out). Potrebna su dva kompleta kliješta za
operacije navrtanja i odvrtanja cijevi – kada se cijevi
rastavljaju, jednim kliještima se vrši odvrtanje (breakout
tongs), dok se drugim kliještima pridržava cijev
(backup tongs), a kod spajanja cijevi kliješta kojima
se cijev pridržavala vrše navrtanje (makeup tongs),
a kliješta kojima se vršilo odvrtanje cijevi (breakout
tongs) postaju kliješta za njihovo pridržavanje (backup
tongs).
drillpipe (drill-pipe) tool joint – spojnica bušaće šipke,
v. tool joint.
drill reamer – proširivač kanala bušotine, bušaći proširivač,
v. reamer.
drill report – izvještaj bušenja, bušaći izvještaj, v. driller’s
tour report.
drill rig – bušaće postrojenje (uređaj, garnitura), postrojenje
(uređaj, garnitura) za bušenje, v. drilling rig.
drill rod – laka bušaća šipka. Laka bušaća šipka malog
promjera koja se primjenjuje, na primjer, za plitko
bušenje jezgara (jezgrovanje) ili za bušenje seizmičkih
minskih bušotina.
drill rope – bušaće uže, v. drilling cable.
drill runner – bušač, v. driller.
drillship, drill ship (DS) – bušaći brod, brod za bušenje.
Samohodni brod s bušaćim postrojenjem (uređajem,
drilling rig) na palubi. Bušotina se buši kroz otvor
u trupu broda (moon pool) s pomoću tornja koji se
nalazi u središtu uzgona (plovnosti) broda. Brod je
spojen uronjenom stojkom (kolonom uronjene stojke,
riser, marine riser) s ušćem bušotine (wellhead) na
dnu mora. Uronjena stojka također služi za zatvoreni
sustav cirkulacije bušaće isplake. Gibanje broda na
valovima se kompenzira uređajima za kompenzaciju
poniranja broda (heave compensators) i teleskopskim
spojnicama (telescopic joints). Za održavanje položaja
bušaćeg broda neposredno iznad bušotine primjenjuju
se sidra (anchors) ili kompjutorsko dinamičko
pozicioniranje (dynamic positioning) i pomoćni pro