Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

decline in pressure 217
deep-well disposal
preostale proizvodnje i budućih kapaciteta proizvodnje
nafte i vremena granične ekonomičnosti
proizvodnje naftnih bušotina. Krivulja pada proizvodnje
nafte (dijagram kapaciteta proizvodnje
bušotine u ovisnosti o vremenu – production-decline
curve) ekstrapolira se do budućnosti grafi čki ili matematičkom
formulom (često se rabi polulogaritamska
ovisnost kako bi ta ovisnost imala oblik pravca), v.
decline-curve analysis.
decline in pressure – pad (smanjenje) tlaka, v. pressure
decline.
decline rate – tempo pada proizvodnje, v. production
decline rate.
décollement – dekolman. U geologiji – otkidanje borane
strukture od njene podloge usljed različitog karaktera
deformacija iznad i ispod zaliježućih naslaga
stijena. Dekolman je povezan s nabiranjem i navlačenjem
(formiranjem navlaka). Sinonimi: detachment,
strip thrust.
décollement fault – rasjed otkidanja, bazalni rasjed, v.
sole fault.
décollement fold – bora dekolmana. Bora u kojoj su
slojevi neovisni o podlozi zbog dekolmana, tj. otkinuti
od svoje podloge. Sinonimi: Jura-type fold, superfi
cial fold.
decomposition – kemijsko trošenje (raspadanje), v. chemical
weathering.
deconvolution – dekonvolucija. U seizmici – proces uspostavljanja
oblika vala u oblik za koji se pretpostavlja
da je imao prije nego što je bio podvrgnut fi ltriranju
ili konvoluciji (v. convolution). Dekonvolucija je
metoda obrade seizmičkih podataka koja se primjenjuje
u seizmičkom istraživanju metodom refl eksije
(kao i za obradu drugih podataka) radi poboljšanja
vidljivosti i rezolucije pojava refl eksije.
dedolomitization – dedolomitizacija. Proces koji je ponajprije
povezan s kontaktnom metamorfozom (metamorfi
zmom) niskog tlaka i koji se sastoji u tome da
se magnezij (u dolomitu ili dolomitiziranom vapnencu)
djelomično ili potpuno troši na stvaranje oksida,
hidroksida ili silikata magnezija (na primjer, brucita,
forsterita). Rezultat procesa je obogaćivanje stijene
kalcitom. Termin dedolomitization je prvobitno bio
upotrebljavan za označavanje zamjene dolomita
kalcitom u procesu dijageneze ili kemijskog trošenja
(raspadanja).
deep – bezdan, abis. Jasno vidljiva (razlučiva) depresija
oceanskog dna. Sinonim: abyss.
deep earthquake – duboki potres, v. deep-focus earthquake.
deepen – produbiti bušotinu, v. deepening.
deepening – produbljivanje bušotine. Operacija bušenja
kojom se bušotina produbljuje ispod najdublje
prethodno probušene zone.
deeper drilling dry-hole costs – troškovi produbljivanja
neproduktivne bušotine. Troškovi bušenja neproduktivne
(«suhe») bušotine ispod najdublje dokazane
produktivne zone u bušotini.
deeper hole test well – dublja istraživačka bušotina, v.
deeper-pool test.
deeper-pool test – dublja istraživačka bušotina. Istraživačka
bušotina izbušena unutar poznatih granica
naftnog ili plinskog ležišta/polja radi otkrivanja i
ocjene produktivnosti novih, dubljih ležišta (horizonata,
formacija koje zaliježu ispod produktivne
zone ležišta/polja). Sinonim: deeper hole test well; v.
shallower-pool test.
deep-focus earthquake – dubokofokalni (duboki) potres,
potres s dubokim hipocentrom. Potres čiji se hipocentar
(fokus, žarište) nalazi na dubinama između
300 i 700 kilometara. Sinonim: deep earthquake; v.
intermediate-focus earthquake, shallow-focus earthquake.
deep gas – duboki (duboko zaliježući) plin, plin dubokih
ležišta. Prirodni plin koji se proizvodi iz ležišta dubljih
od 15.000 stopa (oko 4.600 metara) bušotinama izbušenim
nakon 19. veljače 1977. godine u SAD. Cijene
tog plina ne podliježu državnoj regulaciji budući
da moraju biti poticajne zbog visokih troškova bušenja
tako dubokih slojeva s visokim tlakom i temperaturom.
Defi niran je zakonom Natural Gas Policy
Act (1978).
deep laterolog – bočna karotaža (laterolog) s dugom
sondom, v. Laterolog.
deep-sea deposit – dubokomorski (dubokovodni, abisalni)
sediment. Drevni i suvremeni morski ili oceanski
sediment koji se akumulirao na dubokom morskom
dnu; v. eupelagic deposit, hemipelagic deposit,
pelagic deposit.
deep-sea fan – dubokomorska lepeza, v. submarine
fan.
deep-sea fl oor – dno oceana, oceansko dno, v. sea fl oor.
deep-seated – dubinski, plutonski. Termin za označavanje
duboko zaliježućih geoloških struktura ili dubinskih
procesa koji se pojavljuju ili se nalaze ili nastaju
na dubinama većim od 1.000 metara ispod površine
Zemlje. Sinonim: plutonic.
deep water marine deposits – dubokovodni marinski
(dubokomorski) sedimenti. Sedimenti na kontinentskoj
padini i u osnovici padine. U padinskim sedimentima
se formiraju pješčana tijela ležišne kvalitete.
Sedimentacijska sredina padina uključuje tijela
formirana unutar podmorskih kanjona i klanaca
usječenih u padinama. U osnovici padina se mogu
formirati podmorske lepeze. Unutarnji facijes varira
od kanalnih pijesaka i šljunčanih tijela do tankih slojeva
nalik na pokrove koji su istaloženi turbiditnim
tokovima na udaljenim dijelovima lepeza. Vertikalne
sekvencije kroz udaljenije dijelove lepeza pokazuju
izmjenjivanje slojeva pješčenjaka i muljnjaka (madstona)
– sukladno tome varira i kvaliteta ležišta. Postojanje
mnoštva varijacija morfologije i konfi guracije
unutarnjih facijesa u podmorskim lepezama zavisi
od donosa sedimenata, nivoa mora, tipa kontinentskog
ruba (continental margin) i lokalnih tektonskih
osobitosti.
deep well – duboki zdenac (bunar). Zdenac (bunar) za
crpljenje vode, obično izbušen, čija je dubina veća od
dubine koja je tipična za plitke zdence u susjedstvu.
Termin se tako može primijeniti na zdence duboke
20 metara u području gdje dubina plitkih zdenaca
prosječno iznosi 7 ili 8 metara ili na zdence znatno
veće dubine u području gdje najplići (površini zemlje
najbliži) vodonosni horizont (akvifer) napaja zdence
duboke 100 metara ili dublje; v. shallow well.
deep-well disposal – odlaganje (injektiranje) u duboke
bušotine. Zbrinjavanje tekućeg otpada (slane vode
proizvedene s naftom, raznog industrijskog otpada)
injektiranjem u bušotine (obično izrađene posebno