Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

seacoast
litice mogu varirati od malih uzdignuća do visokih
strmina. Sinonimi: cliff , marine cliff ; v. shore cliff , wave-cut
cliff .
seacoast – obalni pojas, primorje. Pojas koji priliježe uz
more ili ocean. Sinonim: seaboard.
sea cucumbers – holoturiji, trpovi, morski krastavci, v.
holothuroids.
sea-cut – izrezan (urezan) morem, v. marine-cut.
sea fan – podmorska (dubokomorska) lepeza, v. submarine
fan.
sea fl oor – dno oceana, oceansko dno. Jedan od glavnih
elemenata geološke strukture svjetskih oceana.
Građeno je od kore oceanskog tipa (v. oceanic crust).
Sastoji se od kontinentskog šelfa ili platforme (v. continental
shelf), kontinentske padine (v. continental
slope), kontinentskog podnožja (v. continental rise) i
abisalne ravnice (v. abyssal plain). Reljef oceanskog
dna čine visoka uzdignuća, gorski lanci, hrptovi, kanjoni,
ravnjaci, depresije (zavale), jarci (brazde). Važna
uloga u formiranju reljefa oceanskog dna pripada
rasjedima ogromnog pružanja. Sinonimi: deep-sea
fl oor, fl oor of ocean, seabed, sea bottom.
sea-fl oor (seafl oor) spreading – ekspanzija (spreding)
oceanskog dna. Hipoteza (teorija), sukladno kojoj dolazi
do prirasta (povećavanja) oceanske kore (oceanic
crust) zbog dizanja konvekcijskih struja magme duž
srednjooceanskih (središnjih oceanskih) hrptova (v.
mid-oceanic ridge) ili svjetskog sustava riftova (v.
world rift system) i kasnijeg međusobnog udaljavanja
(razmicanja) novonastalog materijala brzinom
od 1 do 10 centimetara godišnje. To gibanje je izvor
energije u hipotezi (teoriji) tektonike ploča (hypothesis
of plate tectonics, plate tectonic theory). Hipoteza
ekspanzije oceanskog dna potkrepljuje hipotezu
migracije kontinenata (v. continental displacement).
Sinonimi: ocean-fl oor spreading, spreading concept,
spreading-fl oor hypothesis, spreading of ocean fl oor.
sea-fl oor (seafl oor) trench – oceanski jarak (brazda), v.
trench, 4.
sea gully – podmorska vododerina, vododerina na podvodnoj
padini delte, v. slope gully.
sea-ice shelf – ledeni šelf. Morski led koji pluta na mjestu
svog formiranja i odvojen je od kompaktnog leda
(fast ice), čijim dijelom može biti, plimnom pukotinom
(tide crack) ili nizom takvih pukotina.
sea kindliness – plovidbena svojstva broda za nevremena.
Svojstva broda koja se sastoje u njegovoj izdržljivosti
u odnosu na teško nevrijeme, uglavnom na
ljuljanje (rolling) i posrtanje (pitching) te prelijevanje
valova preko palube.
seal – izolacijska pokrovna stijena, v. cap rock, 1.
sealed fracture – zabrtvljena (krustifi cirana) pukotina,
v. healed fracture.
sealed reservoir – izolirano ležište. Naftno ili plinsko
ležište okruženo nepropusnim stijenama.
sea level – nivo (razina) mora. Široko primjenjivani sinonim
termina »srednji nivo mora« (v. mean sea level).
sea-level datum – srednji višegodišnji nivo mora. Srednji
nivo mora (v. mean sea level) koji je prihvaćen kao
standardna veličina očitavanja (standard datum) za
visine (height) i nadmorske visine (elevation) i bazira
se na opažanjima plima i oseka tijekom mnogih godina
na plimnim stanicama (tide stations) duž obala.
sea lilies – krinoidi, stapčari, morski ljiljani, v. crinoids.
sealine, sea line – podmorski (podvodni) cjevovod. Cje-
757
seashore
vovod položen na morskom dnu od odobalne bušotine
(off shore well) do proizvodne platforme (production
platform) i prihvatne stanice na kopnu. Sinonim:
submarine pipeline.
sealing agents – agensi za izolaciju zone gubitka cirkulacije
isplake, v. lost-circulation additives.
sealing fault – barijerni rasjed. Rasjed koji je nepropusna
barijera (barijera permeabilnosti, permeability
barrier) i sprječava strujanje fl uida kroz rasjednu
plohu (fault surface) ili duž nje. Uzrok nepropusnosti
rasjeda može biti šejl duž rasjedne plohe.
sealing off – izolacija cementacijom pod tlakom, v. seal
off .
sealing rock – izolacijska pokrovna stijena, v. cap rock,
1.
seal off – izolacija cementacijom pod tlakom. Injektiranje
cementne kaše pod visokim tlakom (squeezing of
cement) u prstenasti prostor bušotine između njene
stijenke i kolone zaštitnih cijevi (casing) radi sprječavanja
strujanja fl uida (na primjer, vode) u prostoru.
Sinonim: sealing off .
seal rock – izolacijska pokrovna stijena, v. cap rock, 1.
seal section – brtvena sekcija. Sekcija između elektromotora
(electric motor) i uronjene električne pumpe
(submersible electric pump) koja služi kao zaštita
– omogućuje vrtnju vratila motora, ali ne dopušta
ulaženje fl uida, pa je tlak ulja u motoru jednak tlaku
fl uida izvan motora.
seal sub – brtveni prijelaznik. Kratka glatka čelična cijev
s gumenim ili plastičnim brtvenim prstenovima
(seal rings) koja se spušta s kolonom uzlaznih cijevi
(tubing string) i posjeda na proizvodnu dubinsku brtvenicu
(paker, production packer) za izolaciju tlaka.
seam – (1) proslojak stijene. Tanki sloj (layer, stratum) stijena
koji razdvaja dva dobro izražena sloja različitog
(drugačijeg) sastava ili veće debljine. (2) rudni sloj,
rudno ležište. Žila (vein) ili sloj (bed) u seriji slojeva –
obično se odnosi na nalazišta ugljena, ali se također
može odnositi na rude metala. (3) linija razdvajanja
slojeva. Linija koja razdvaja (odvaja) dva različita sloja
(poput šava).
sea mats – briozoi, mahovnjaci, v. bryozoans.
sea moat – morski rov (jarak), v. moat, 1.
seamount – podvodna planina. Uzdignuće oceanskog
dna visine preko 1.000 metara (ili, prema drugoj defi
niciji, visine od 300 metara do 900 metara i više s
vrhom oko 300 m do 1.800 m ispod površine mora).
Može imati ravan vrh (tada se naziva »gajot«, guyot)
ili šiljasti (seapeak). Podvodne planine se mogu sresti
u obliku izoliranih uzvisina ili mogu formirati linearne
lance ili pojedinačne grupe uzvisina ili mogu
imati zajedničku bazu i protezati se duž hrpta ili uzdignuća.
sea mud – morski mulj. Mulj nanesen iz mora, osobito
sedimenti slanih močvara ili priobalnog pojasa obogaćeni
muljem (katkada se primjenjuju kao gnojivo).
Sinonim: sea ooze.
sea ooze – morski mulj, v. sea mud.
sea plain – ravnica marinske erozije, v. plain of marine
erosion.
seaquake – podmorski (podvodni) potres. Potres s epicentrom
ispod dna oceana koji se može osjetiti na
palubi broda u području epicentra. Sinonim: submarine
earthquake.
seashore – morska obala. (1) Uski pojas zemlje (kopna)