Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

naphthenic hydrocarbons 542
natural drive mechanisms
matic crude oil, mixed-base crude oil, paraffi n-base
crude oil, naphtheno-paraffi nic crude oil. (2) asfaltna
(naftenska) sirova nafta, sirova nafta s asfaltnom (naftenskom)
bazom, v. asphalt-base crude oil.
naphthenic hydrocarbons – nafteni, cikloparafi nski
(naftenski) ugljikovodici, ugljikovodici cikloparafi nskog
(naftenskog) reda, v. cycloalkanes.
naphthenic oil – asfaltna (naftenska) sirova nafta, sirova
nafta s asfaltnom (naftenskom) bazom, v. asphaltbase
crude oil.
naphthenoaromatic – naftensko-aromatski. Naziv za
ugljikovodik koji sadrži i aromatske (nezasićene) i
naftenske (zasićene) prstenove.
naphtheno-paraffi nic crude oil – naftensko-parafi nska
sirova nafta. Sirova nafta koja sadrži više od 50%
zasićenih i manje od 40% parafi nskih ugljikovodika
(izoparafi na i normalnih parafi na) i naftenskih ugljikovodika.
Siromašna je sumporom i moguć je sadržaj
smola i asfaltena od 5 do 15% i 25 do 40% aromata;
v. oil base, aromatic crude oil, asphalt-base crude oil,
mixed-base crude oil, naphthenic crude,paraffi n-base
crude oil.
nappe – tektonski pokrov. U strukturnoj geologiji
– alohtono stijensko tijelo u obliku plašta bilo kakve
unutarnje strukture i bilo kojeg porijekla koje
se pomicalo po pretežito horizontalnoj površini.
Mehanizmom formiranja tektonskih pokrova može
biti proces navlačenja (thrust faulting), prebačenog
(poleglog) boranja (recumbent folding) ili oba procesa.
Termin je prvobitno bio predložen kao naziv
za velike alohtone pokrove (allochthonous sheets) u
zapadnim Alpama; v. klippe.
nappe outlier – klipa, v. klippe.
Na-spar – natrijski glinenac (feldšpat). (1) v. sodium feldspar.
(2) v. soda spar.
nassellarians – naselarije, v. nassellines.
nassellines (Nassellina) – naselarije. Podred radiolarija
(zrakaša, radiolarians). Karakterizirani su postojanjem
centralne kapsule (central capsule) koja je perforirana
samo na jednom polu i zatvorena je jednom
membranom (membrane). Sinonim: nassellarians.
nasturan – nasturan, uranski smolinac, v. pitchblende.
native asphalt – prirodni asfalt, v. natural asphalt, 1.
native drilling fl uid – prirodni bušaći fl uid (bušaća
isplaka), v. native drilling mud.
native drilling mud – prirodna bušaća isplaka. Bušaća
isplaka koja nastaje pumpanjem vode u bušotinu i
miješanjem s izbušenim glinenim česticama i krhotinama
bez dodavanja bilo kakvih aditiva u procesu
bušenja. Takve isplake imaju visok sadržaj čvrstih
čestica i fi ltraciju. Sinonimi: native drilling fl uid, native
mud, native-mud drilling fl uid.
native gas – originalni plin. Prirodni plin koji se izvorno
nalazi u ležištima ili plin iz ležišta, za razliku od
injektiranog (injected gas) ili obrađenog plina (treated
gas).
native mud – prirodna isplaka, v. native drilling mud.
native-mud drilling fl uid – prirodna isplaka, v. native
drilling mud.
native paraffi n – ozokerit, v. ozocerite.
native-state core – prirodna jezgra. Jezgra čije je prirodno
stanje očuvano hermetizacijom neposredno
nakon njena izvlačenja iz bušotine, za razliku od očišćene
jezgre (v. cleaned core) i jezgre s restauriranim
stanjem (v. restored-state core). Buše se s ispiranjem
ležišnom naftom ili specijalnim isplačnim fl uidima
na bazi nafte koji minimalno utječu na močivost
jezgre. Neke od metoda zaštite jezgara su: (a) presvlačenje
(oblaganje) jezgara plastikom, polietilenom
ili parafi nom; (b) spremanje jezgara u posude (kutije,
cijevi) nepropusne za zrak; (c) hermetizacija jezgara
u plastičnim vrećama; (d) zamrzavanje jezgara) i, (e)
zamotavanje jezgara aluminijskom folijom i plastičnom
vrpcom.
native water – (1) konatna voda, v. connate water. (2)
slojna (prirodna) voda, v. formation water, 2.
natron lake – natronsko jezero, v. soda lake.
natural asphalt – prirodni asfalt. (1) Tip ugljikovodika
koji se nalazi u prirodnim sedimentima u polučvrstom
ili čvrstom stanju i koji se izlučio ili probio na
površinu i formirao potoke ili jezera. Obično sadrži
sumpor, metale i druge neugljikovodike. Viskoznost
prirodnog asfalta je veća od 10.000 cp pri originalnoj
slojnoj temperaturi i atmosferskom tlaku. Sinonim:
native asphalt; (2) Prema nekim defi nicijama, termini
natural asphalt i natural bitumen (prirodni bitumen)
su sinonimi.
natural bitumen – prirodni bitumen. Prirodna mineralna
smola, katran ili asfalt. Prema nekim defi nicijama,
termini natural bitumen i natural asphalt (prirodni
asfalt) su sinonimi.
natural clay – prirodna glina. Glina (minerali gline) koja
se nalazi u bušenim formacijama, za razliku od komercijalnih
glina (commercial clays).
natural completion – proizvodno opremanje bušotine
bez stimulacije. Završno proizvodno opremanje
bušotine bez stimulacije (obrade), kao što je frakturiranje
(fracing) ili obrada kiselinom (acidizing), za
razliku od opremanja sa stimulacijom (v. stimulated
completion).
natural deasphalting – prirodna deasfaltizacija, v. deasphalting,
1.
natural depletion – prirodno iskorištavanje ležišta. Postupno
iscrpljivanje nafte ili plina iz ležišta djelovanjem
njegove prirodne energije (potisne sile vode ili
plina) kao mehanizma (režima) proizvodnje.
natural depletion mechanisms – mehanizmi prirodnog
režima ležišta, v. natural drive mechanisms.
natural drive – prirodni režim ležišta. Režim iskorištavanja
ležišta djelovanjem njegove prirodne energije,
tj. bez primjene umjetnih metoda eksploatacije. Sinonim:
natural recovery drive; v. natural drive mechanisms,
combination drive, gas-cap drive, solution-gas
drive, water drive.
natural drive mechanisms – mehanizmi prirodnog
režima ležišta. Izvori prirodne energije ležišta koji se
rabe za usmjeravanje gibanja nafte i plina u ležištu
prema proizvodnim bušotinama, tipični prirodni
režimi proizvodnje ugljikovodika iz ležišta. Svaki
fl uid u ležištu (plin, nafta, voda) jest izvor potencijalne
ležišne energije i sudjeluje različitim oblikom u
mehanizmu prirodnog režima iskorištavanja ležišta
(proizvodnje). Pad tlaka u ležištu uslijed crpljenja fl uida
uzrokuje ekspanziju preostalog volumena fl uida
u ležištu koja, zajedno s ekspanzijom ležišne stijene,
čini mehanizam prirodnog crpljenja (proizvodnje)
nafte, plina i vode. Nazivi različitih mehanizama
potječu od glavnog energijskog izvora u ležištu.
Glavni tipovi mehanizama prirodnog režima naftnih
ležišta su: (a) režim otopljenog plina (v. solution-gas