Englesko hrvatski enciklopedijski rječnik istraživanja i ... - Ina

eservoir coverage
reservoir coverage – obuhvat ležišta istiskivanjem, v.
sweep, 1.
reservoir description – opis ležišta. Defi niranje fi zičkih
svojstava ležišta – poroznosti, permeabilnosti, zasićenja
fl uidima itd. Katkada uključuje i defi niranje
prostorne distribucije ležišnih parametara i podrazumijeva
izradu modela ležišta.
reservoir development – razrada ležišta, v. development.
reservoir drawdown – pad ležišnog tlaka. Razlika između
ležišnog tlaka i dinamičkog tlaka na dnu bušotine.
Glavna je sila istiskivanja ležišnih fl uida iz sloja u
bušotinu. Općenito, kapacitet proizvodnje bušotine
se povećava s porastom razlike tih tlakova.
reservoir drive – ležišni režim, režim iskorištavanja ležišta.
Prirodna energija (sila) u naftnim i plinskim
ležištima koja uzrokuje strujanje fl uida kroz ležišta u
bušotine (istiskuje fl uid iz ležišne stijene u bušotinu)
i na površinu. Najčešći režimi iskorištavanja naftnih
ležišta su režim otopljenog plina (solution-gas drive,
dissolved-gas drive, internal gas drive), režim plinske
kape (gas-cap drive, gas drive, external gas drive) i vodotlačni
režim (water drive), a mogu se manifestirati
i režim ekspanzije ležišnih fl uida (fl uid expansion) i
gravitacijski režim (gravity drive). U svakom naftnom
ležištu djeluje barem jedan tip režima, a kada djeluje
više tipova govori se o mješovitom ili kombiniranom
režimu (combination drive). U plinskim ležištima
djeluju dva tipa režima – režim ekspanzije plina (expansion
gas drive) i vodotlačni režim (water drive).
Ležišni režim je glavni faktor koji određuje kapacitet
(tempo) proizvodnje i konačni iscrpak nafte i plina.
Sinonim: drive.
reservoir-drive mechanisms – mehanizmi proizvodnje
(iskorištavanja ležišta), v. drive mechanisms, natural
drive mechanisms.
reservoir dynamics – dinamika ležišta. Karakteristike
strujanja fl uida u naftnim i plinskim ležištima.
reservoir energy – energija ležišta, ležišna energija, v.
reservoir-energy sources.
reservoir-energy sources – izvori energije ležišta (ležišne
energije). Potencijalni prirodni izvori energije
ležišta koji su na raspolaganju za istiskivanje (strujanje)
nafte i plina u proizvodne bušotine. Glavni
tipovi ležišne energije su: (a) gravitacijska energija
nafte (djeluje duž vertikalne duljine naftnog stupca
u ležištu); (b) energija stlačenog slobodnog plina u
plinskoj kapi naftnog ležišta; (c) energija plina otopljenog
u nafti ili vodi; (d) energija stlačene nafte i
vode u ležištu; (e) energija stlačene vode u vodonosnom
bazenu napajanja (akviferu) ležišta; (f) energija
stlačene ležišne stijene, i (g) energija utjecaja kapilarnog
tlaka. Svi izvori energije su aktivni tijekom
cijelog proizvodnog vijeka ležišta i utječu na režim
iskorištavanja (mehanizam dreniranja) ležišta; v. drive,
drive mechanism.
reservoir engineer – inženjer tehnologije razrade ležišta.
Specijalist koji se bavi problemima tehnologije
razrade naftnih i plinskih ležišta. U dužnosti i
odgovornosti inženjera tehnologije razrade ležišta
spadaju procjena ukupnih rezervi ugljikovodika u
ležištu (zajedno s geologom i petrofi zičarom) i iscrpka,
određivanje vremenske dinamike proizvodnje,
procjena proizvodnih mogućnosti (kapaciteta
proizvodnje) bušotina i ležišta/polja i utjecaja pada
708
reservoir fl uid sampling
ležišnog tlaka, prodora vode i plina i promjene plinskih
faktora te svakodnevni operativni poslovi. Jedan
od najvažnijih zadataka inženjera tehnologije
razrade je procjena konačnog primarnog iscrpka i
projektiranje sekundarnih i EOR-metoda i iscrpaka
te mreže bušotina. Inženjer tehnologije razrade je
uključen u proces razrade od trenutka otkrića polja
do njegova napuštanja (likvidacije). U početnoj fazi
razrade odgovoran je za prikupljanje, uspoređivanje
i interpretaciju podataka ispitivanja prvih bušotina
(testiranja, mjerenja tlakova, uzorkovanja fl uida), a
nakon početka proizvodnje određuje lokacije novih
bušotina (zajedno s geologom i geofi zičarom), projektira
preopremanje postojećih proizvodnih bušotina
(ukjučujući bušenje novih kanala iz postojećih
bušotina) i programira regularna ispitivanja bušotina;
v. reservoir engineering.
reservoir engineering – tehnologija razrade ležišta.
Primjena znanstvenih i tehnoloških principa u proizvodnji
ugljikovodika kako bi se postigao maksimalni
iscrpak i ekonomski učinak. Uloga tehnologije razrade
je u njenim počecima bila samo izračunavanje
rezervi nafte i prirodnog plina, da bi se područje razrade
zatim proširilo uključivanjem analiza optimalnih
metoda proizvodnje nafte i plina, a glavni zadaci
su prognoziranje ponašanja ležišta ugljikovodika s
različitim proizvodnim mehanizmima, projektiranje
iskorištavanja ležišta za postizanje maksimalnog
iscrpka uz minimalne troškove (postizanje maksimalnog
profi ta) te izučavanje i primjena metoda povećanja
iscrpka (EOR-metode). Sinonim: petroleum
reservoir engineering; v. reservoir engineer.
reservoir-evaluating well – ocjenska bušotina, v.
appraisal well, 1.
reservoir evaluation – procjena ležišta. Analiza uzoraka
nafte ili plina iz bušotina kao preduvjet buduće
eksploatacije ležišta. Laboratorijska analiza uzoraka
koji se mogu uzeti tijekom testiranja sloja ili ispitivanja
bušotina, pokazat će vjerojatan iscrpak glavnih
frakcija i dati neophodne PVT-parametre. Važan dio
procjene ležišta su testiranja formacija.
reservoir fl uid – ležišni fl uid; slojni fl uid. Fluid u ležištu –
nafta, prirodni plin i slojna voda. Ležišni fl uid također
može sadržati neugljikovodične komponente (dušik,
sumporovodik, ugljik-dioksid, helij); v. reservoir fl uid
sampling.
reservoir fl uid fl ow – strujanje fl uida u ležištu, v. fl o w
regime, pseudosteady-state fl ow, steady fl ow, unsteady
fl o w.
reservoir fl uid sample – uzorak ležišnog fl uida, v. reservoir
fl uid sampling.
reservoir fl uid sampling – uzorkovanje ležišnog fl uida.
Skupljanje (uzimanje) reprezentativnih uzoraka fl uida
iz naftnih i plinskih ležišta. Upravljanje proizvodnjom
nafte i plina i obradom (preradom, oplemenjivanjem)
prirodnog plina zahtijeva vrlo precizne podatke
o svojstvima ležišnih fl uida i produkciji naftnih
i plinskih bušotina pri početnim ležišnim uvjetima
i tijekom eksploatacije ležišta. Ležišni fl uidi su vrlo
kompleksna smjesa ugljikovodika i drugih komponenata
(sumpornih spojeva, ugljik-dioksida, dušika,
helija) i mogu egzistirati u ležištima kao jednofazna
tekućina ili jednofazni plin ili kao dvofazna smjesa
plina i tekućine, ovisno o ležišnom tlaku i temperaturi
i sastavu fl uida. S promjenom bilo kojeg od tih