Әлемдік

пара-пар үйқысынан ояту үшін түсті”180. Білместік пен үйқы,сондай-ақ, “мае болу” деген сөзбен берілген. АқиқаттыңІнжілі жоғарғы теологиядағы (гностиктер ілімінеіі) “танымғаие” болғанды “мае болып, қайтадан сауыққан, өз-өзіне келіп,ес жиып, өзінің жеке мән-мағынасының неде екендігін айтабастаған” адаммен теңестіреді181. Гинза болса, Адамның“үйқысынан оянғанын және нүр төгіп түрған жерге көзсалғандығын” айтады182.Ионас толық негізбен, бір жағынан, “жерлік” ғүмырындапенденің қашып қүтыла алмайтын “далаға тасталғандық”,“қорқыныш”, “аңсау” күйге түсетіндігі, екінші жағынан,осындай ғүмырдың “түс”, “мае болу”, “үмыту” түріндесуреттелетіндігі туралы қорытынды жасайды: “(егер біз маеболуды есепке алмасақ) барынша бүрынғы замандарда жерасты патшалығында жатқан өлгендерге берілген белгісипаттарғаие болады”183.Адамды үйқысынан оятатын “жаушы” (посланник) оған“өмір” және “қүтқарым” береді. “Мен түн патшалығындағыүйқыдан оятар дауыспын” —Ипполит сақтап қалған (Жоққашыгару, V, 14, 1) гностикалық мифтің фрагменті осылайшабасталады. Anamnesis, жанның өзінің түрқын иемденуі, өзініңаспандық шығу тегін тануы “оянудың” негізгі шарты .олмақ.Оянғаннан кейін “жаушы” адамға күнәсін өтеу (өтеміс етуге)уәдесін береді, және, ақыр соңында, бүл дүниеде өзінқалайша үстау керектігі жөнінде жөн-жосық береді184. “Өзіңбаткан мастығыңнан айық, оны сілкіп таста, оян және мағанқара!” — Түрфаннан табылған манихейлік мәтін осылайдейді185. Басқа мәтіннен мынадай создерді оқимыз: “Оян,көрікті жан, өзің батқан үйқыдан менен мастықтан (...) Обаста өзің бар болған сол бір биік жерлерге артымнан еріпжүр” 186. Манихейлік мәтін Аспан Жаушысының Адамдыоятып, оған: “Мен сені, Адам, нүрландырмаққа, бүлдүниеден азат етпекке келдім. Маған қүлағынды түр, үғынжәне жеңімпаз түрде Жоғарғы Ақыл түрағына самға”, —180 F.Cum ont, Recherches sur le manicheisme: I. La cosm ogoniemanicheenne d-apres Theodor bar Khonai (Bruxelles, 1908), pp. 46 sq.;L.Derelle, I, pp. 235 sq.181 H.Jonas, op. cit., p. 71.182 Ibid., p. 74.183 Ibid., p. 68.184 Ibid., p. 23.185 Ibid., p. 83.186 Ibid., p. 83.134