Әлемдік

акыл-ойы, парадоксты түрде, Батыстың рационалды ойынабатыстық діни ақьш-ойдан да артық сэйкес келеді.2. Фрейдтін психоаналитикалық концепциясыныңкүндылықтары мен максаттарыПсихоанализ —батыс адамының рухани дағдарысыныңөзіне тән көрінісі және оның шешімін іздеудің талпынысы.Бүл психоанализдің соңгы кездегі бағыттарынан —“гуманистік” және “экзистенциалдық” анализдерден(сараптаудан) айқын көрінеді. Өзімнің “гуманистік”түжырымдамама көшпес бүрын, Фрейдтің жүйесі, кеңтараған, мүлде қайшы түрде, “науқас” жэне “емдеу” дегенүғымдар аясынан шығып кеткендігін, оның жаны сырқатауруларды емдеуге ғана емес, дүрысы, адамды “қүтқаруға”бағытталғанын айтқым келеді. Бір қарағанда, Фрейдпсихикалык, ауруларды емдеудің жаңа түрін жасап, осымэселеге күллі мүддесі мен өмірін бағыштаған адам. Алайда,тереңірек үңілсек, невроздарды медициналық жолменемдеудің астарьшда Фрейдгің қызметінде аңғарыла бермейтін,оны өзі сирек сезінген өзге мүдде жатқаны аңғарылады.Осы біржасырын немесе тек қана имплицитті түжырымдамапсихикалык ауруларды емдеуден гөрі, “ауру” жэне “емдеу”үғымдарының аясынан кеңірек мэселеге қатысты болгансияқты. Ол не? “Психикоаналитикалық қозгалыстың” негізі,өзегі не еді? Фрейд болашақтағы адамды қалай елестетті?Оның қозғалысының іргетастық догматтары қандай?Бүл сауалдардың ең айқын жауабы, шамасы, Фрейдтіңмына сөзінде жатыр: “Анау болган жерде Мен түруға тиіс”.Оның мақсаты иррационалды және санадан тыс нәрсеніңбәрін ақылға билету болатын; адамды оның барлықмүмкіндіктеріне сэйкес санадан тыс нәрсенің қүрсауынанбосату еді. Ол сол күштерді өз бойынан сезінуге, бақылапбасқарыпотыру үшін оларды игеруге тиіс. Фрейдтің мақсатыақиқатты, шын жағдайды мейлінше тану болатын. Ол үшінбүл (тану) мына дүниеде адамга багыт берудің жалгыз талсәулесіндей болды. Оның мақсаттары —рационализмнің,Ағарту философиясының, пуритандық этиканың дэстүрлімақсаттары. Егер дін мен философия осы өзін өзі бақылаумақсатын утопиялық түрде қойса, Фрейд бүган бірінші°лып гылыми негіз жасап берген (санадан тысты зерттеу269