Әлемдік

жүйелерінің арасындагы айырмашылықтарға қарамастан,олардың қүрылымдарының үқсас екендігін атап өтуменшектелеміз. Олар мен бүларда да Ғалам уақыттан уақытқақайта төрітіліп отыруы тиіс, жэне, осы жаңаруды жүзегеасыратын космогониялык сценарий, жаңа егінмен жәнежемістер мен азық-түлікті киелендірумен байланысты.Ежелгі таяу іпыгыстағы жана жыл жэне космогонияОсыларға үқсас идеяларды біз ежелгі Таяу Шыгыстыңдіндерінен де таба аламыз. Әрине, бүл жерде, жерөндеушілікке дейінгі және жер өңцеушілік қарсаңындағысатыда түрған қоғам мен Қосөзен мен Мысырда қалыптасқанауылдық ж әне қалалы қ қоғам дарды ң арасы ндагыайырмашылықтарды есепке алып отыруды да естен шығармаукерек. Қалай болғанда да, мысырлықтардың, Қосөзен,Израиль түрғындарының және ежелгі Таяу Шығыстың басқахалықтарының әлі де болса ғаламның қайталамалы түрдежаңаланып отыруының қажет екендігін әлі де болсасезінгенін даусыз факт деп қарастыруға болады. Мүндайжаңалану, әрекетінің ең өзекті мән-маңызы космогониянықайталауды символдау болып табылатын әлдебір сценарийдіңпішініне ие болған. Осыны айғақтайтын фактілерді, жәнеолардың түстеп-жоруларын осы тақырыпқа орай жарияланғанкең ауқымды арнайы әдебиеттен71, сондай-ақ, “Мәңгі қайтаоралу туралы миф ” кітабының тарауларының бірінен табуғаболады. Қосөзеннің жоралғыларында дүниені жарату Жаңажылдың (акиту) рәсіміне орайластыра қайталанғандығын ескесаламыз. Осы жоралғылардың кейбіреуі Мардук пен Тиамат(ілкі Мүхитты символдайтын айдаһар) арасында болғаншайқасты, қүдайдың жеңісі мен оның космогониялык, істерінқайта төрітеді. Жарату туралы өлеңдер (Энума Элиш)ғибадатханада оқылатын болған. Г.Франкфорттың сөзіменбергенде, “әрбір жаңа жыл, өзінің әлдебір елеуліліктерінде,жаратудьщ бірінші күнін, жыл уақыты айналымының басталмакүнін қайталаған”72. Бірақ, Жаңа жылдың жоралғыларыменбарынша жақынырақ танысу барысында, Қосөзен түрғындарының,Жаратуға дейінгі Хаос сияқты табиғатқа ие,71 Салыст., библиографиялык сілтемелер келтірілген: Le Myth de 1-Etemel Retour, p. 92, no 1.72 Frankfort, Kingship and the Gods, p. 319.64