Әлемдік

Әйтсе де, психоаналитиктер' тарапынан дзен-буддизмгеқызығушылық артып келе жатқаны даусыз. Мүндайқызығушылықтың түп-тамыры қандай? Бүл еңбектіңмақсаты —осы сауалға жауап табу. Дзен-буддизмнің толықсүлбасы менің білігім мен тәжірибемнің аясына сиыңқырамайды.Психоанализдің толық қалпы да бүл мақалаауқымынан тыс түр. Әйтсе де, еңбегімнің бірінші бөліміндепсихоанализдің дзен-буддизмге катысы барлығын түсінуүшін тікелей қажет түстарына мүмкіндігінше тоқталғымкеледі. Сонымен бірге, фрейдтік анализді (мен оны кейде“гуманистік психоанализ” деп атаймын) дамытудыңкорінісі сияқты, ілімнің негізгі үғымдары да айтылмақ.Сол арқылы мен дзен-буддизмді зерттеудің өзім үшіннеліктен өмірлік мөні болғанын, оз ойымша, мүныңпсихоанализді үйреніп жүргендер үшін неліктен маңыздыекенін корсеткім келеді.1. Осы заманғы рухани дағдарыс және психанализдің роліТақырыпты талқыламас бүрын біз шешуші тарихи дәуірдеБатыс адамының басына түскен рухани дағдарысты, соныменкатар, осы дағдарыстағы психоанализдің атқаратын қызметін(функциясын) қарастыруға тиіспіз.Батыста омір сүріп жатқан адамдардьщ үлкен болігі батысмәдениетінің дағдарысын сезінбей отырса да (солардыңкопшілігі, сірә, үшқары қатерлі жагдайда да дағдарысқа мәнбермейтін болса керек), сыни түрғыдан ойлай білетін аз ғанабақылаушылар арасында осы дағдарыс пен оның табиғасытуралы пікірге келісетіндер баршылық. Бүл дағдарысты оларmalaise, ennui, mal du siecle, омірдің солуы, адамның1 Юнгтың Судзуки жазған «Д зэн-будцизм інең (D .T . Suzuki, ZenBuddism, London, Rider, 1949) кіріспесін, француз психиатры БенуаныНдзен-буддизм туралы жүмысын (Beniot, Supreme Doctrine, New York,Pantheon Books, 1955) караңыз. омірінің соцгы жылдарында Карен Хорнидзен-буддизмге Әлкен қызығушьшық біддірген. Куэрнавакта (М ексика)откен, осы мәтін баяндама ретінде окылған конференция психоаналитиктердіңдзен-буддизмге кызығушылығынын тағы бір корінісі болды.Екінш і ж агы нан, Ж апонияда психотерапия м ен дзен-буддизм ніНаракатынасына деген кызығушылык аз емес. Қараңыз:Koji Sato “Psichoterapeutic Im plications o f Zen “ In: Psichologia,International Journal o f Psychology in the Orient, vol. 1, p. 4, 1958, сондайак,журналдың осы санынын озге мақалалары.266