Әлемдік

есептелетін осы тәжірибе, аристотельдік қисын түрғысынаналғанда, мәніссіз болып шығады. Сондықтан, адамдардьщкөпшілігі үшін амбивалентті сезімдерді түйсіну шектен тысқиын. Егер олар өздеріне сүйіспеншілік туралы есеп берсе,жек кору есепте жоқ “ ойткені, бір ғана сәтте, бір ғана жәнетек сол адамга қатысты бір-біріне қайшы екі сезімменәсерлену шектен тыс қисынсыз болар еді.16Тіл мен қисыннан озге, сүзгінің үшінші аспектісі —тәжірибенің мазмүны. Әрбір қогам белгілі бір ойлар менсезімдерге шек қояды, олардың корініс беруіне жол бермейді.“Істелмейтін” гана емес, “ойга келмейтін” де нэрселер бар.Мүшелері кісі олтірумен және өзге тайпаларды тонауменкүн көретін жауынгер тайпада кісі өлтіру мен қарақшылықтанжиренетін индивидтің дүниеге келуі бек мүмкін.Бірақ сол сезімдердің оның санасына жетіп-сіңуі негайбылнәрсе, себебі, бүл күллі тайпаның сезімдеріне сәйкес келмеседі, мүндай сыйымсыз сезімдерді санамен түйсінуоқшаулану мен таба болу қаупін тугызган болар еді.Сондықтан, мүндай сезімі бар индивидтің жиреніші қүсутүріндегі психосоматикалык симптом ретінде корініс табуымүмкін, бүл оның жиреніш сезімінің орнын басып, солсезімнің санага енуіне жол бермейді.Басқа топтар мүшелеріне қатысты кісі олтіру және тонауимпульстері мықты бейбіт ауыл түргынының жагдайымүңдайда керісінше болады. Оның да осы желікгерді санасынасіңіруге жол бермесі анық, бірақ, соның есесіне онда дасимптом пайда болады —ол, мүмкін, қорқыныш сезімі болар.Тагы бір мысал. Біздің үлкен қалаларымызда киім сатыпалгысы-ақ келетін, бірақ, ең арзанын алуга да ақшасы жоқкелушілерді жиі кездестіретін дүкен иелері аз емес.Дүкеншілер арасынан адамга тэн табиги қүлшынысы бар —костюмді сатып алушыга ол толей аларлық қана багага бересалатындар да табылады. Алайда, солардың копшілігі осындайүмтылысты санасымен сезіне ала ма? Аз гана шыгар депойлаймын. Копшілігі мүндай сезімін басып тастайды, соданДа біз келушілерге деген жеккөрушілікті еш қиындықсызаҚаңгарамыз, ол санадан тыс импульсті немесе оныаңгартатын түс корулерді жасырып тастайды.16 Осы проблеманы мейілінше накты талдауды караңыз: Е.Fromm,пе Art of Loving. World Perspektives Series, Harper and Bros, New York,1956, p. 72 ff.291