Әлемдік

еді. Егер олардьщ тиісті ғүрыптың көмегі арқылы көңілінауламаса, онда ауруға шалдыққан адам өлетін еді. Бірақ бақсы(■дтомба), өзінің сиқырлы қарағының (чары) қүдіретініңарқасында нагаларды, олардың үрлап алып, қамап тастағанжандарды босатуға мәжбүр ету қабілетіне ие болыпты41.Бақсының өзі, тек Дтомба есімді Бірінші Бақсы Гаруданыңколдауымен осындай күреске мифтік уақыттарда белбайлағандықтан ғана, нагаларға қарсы күресе алатын болған.Айықтыру (исцеление) ғүрпының өзі, іс жүзінде ілкібастаулық уақыттарда болып өткен оқиғаларды салтанаттытүрде тізіп шығудан түрады. Роктың төржімелеуіндегі мәтіндеайтылгандай, “егер гарудалардың шығу тегі туралыайтылмайтын болса, онда олар туралы әңгіме айтудың дакерегі ж оқ”42. Сонымен, бақсы Гаруданың шығу тегіжоніндегі мифтің мазмүнын баян етеді. Қайлас тауыныңшыңындағы сиқырлы күштің жүмыртқаларды жаратқандығын,осы жүмыртқалардан гарудалардың туғандығын,олардьщ, адамзат үрпагын нагалар жіберген ауруларданқүтқару үшін томенге, жазыққа түскендігін әңгімелейді.Бірақ, Гаруда руының туу тарихын айтпастан бүрын,жоралғылық ән қысқаша түрде ғаламның жаратылуыменбайланысты оқиғалар жонінде де айтып отеді. “Солуақыттарда, аспан пайда болған, күн де, ай да, жүлдыздарда, осімдіктер де, жердің озі де оз орындарына ие болғаншақта; таулар, аңғарлар, ағаштар мен жартастар пайда болғаншақта, Нагалар мен айдаһарлар да пайда болган, т.т.”43.Осындай, ауруды жазып жіберуге арналган жоралғылықәндердің копшілігі, космогониялык жүйені еске алуданбасталады. Мәселен: “Ең эуелде, аспан, күн, ай, жүлдыздар,планеталар мен жер олі пайда болмаган уақьгггарда, әлі ештеңежақ кезде...”44. Жэне, одан әрі қарай галамның жаратылгандыгытуралы, демондардың тугандыгы туралы жэнеаурулардың пайда болгандыгы туралы жэне, ақырында, осыауруларды жазатын дәрі-дәрмектерді алып келген Дтомбаесімді ілкі бақсының тугандыгы туралы әңгімеленеді. Басқабір мәтін де мифтік уақыттарды еске алудан басталады: “Обаста, барлыгы бір-бірінен ажырагысыз, айыргысыз болган4641 J.F.Rock, The Na-khi Nada Cult and ceremonies(Rome, 1952), vol. I, pp. 9-10.42 Ibid., vol. I, p. 98.43 Ibid., vol. I, p. 97.44 Ibid., vol. I, p. 108.