Әлемдік

аналитикке) тәуелді, сондыктан, ұстаздьщ сөзі ол үшін ақиқатболып табылады дегенді білдіре ме?Күмөн жоқ, психоаналитиктер мүндай тәуелділікфактісіне (ауыстыру — перенос) тап болады жэне озықпалдарының едәуір екенін мойындайды. Бірақ аналитикгіңмақсаты осы байланысты түсіну және мүмкіндігінше, онысейілтіп жіберу болады; ол пациентті аналитиктен толықеркіндік алатын, озінің санадан тысын толық түйсініп, оныозінің санасына үластырып жіберетін пунктке дейін жетелепапарады. Дзен үстазы (псхоаналитик туралы да осыны айтуғаболады) кобірек біледі, сондықтан, оз сеніміне берік. Бірақбүл оз ой-пікірін,толғамын шәкіртке таңады деген соз емес.Ол шәкіртті шақырып алған жоқ, кетуіне де кедергіболмайды. Егер шәкірт нүрлануға апарар жолда жетекшіболар кісіні оз еркімен іздеп келсе, үстаз оны жетелеу үшінбір ғана шарт қояды: шәкірт озіне комектесуші адам жанындатүрса да, әр нәрсеге тек озінің козімен қарау керектігінтүсінуге тиіс. Біздің арамызда ешкім оз жанын біреу үшінқүтқармайды. Өзіңді озің ғана қүтқара аласың. Үстазбосандырушы әйелдің немесе тауда жол корсетушінің ролінойнайды. Үстаздардың бірі былай деген: “Іс жүзінде меніңсаған берер ештеңем жоқ, егер мен солай істеуге тырыссамсенің мені мазақ етіп күлуіңе болар еді. Оның үстіне, менсаған нені айтсам да, ол ешуақытта сенікіне айнала алмайды.”Херригельдің садақ ату онері туралы кітабы дзен үстазыпозициясының ең тамаша және нақты иллюстрациясы болаалады.41Дзен үстазы оз беделінің рационалды екенін атап корсетеді:ол садақ ату онерін қалай игеруді жақсырақ біледі,сондықтан да үйретудің белгілі бір түріне кобірек мән береді,бірақ ол ешқандай иррационалды беделді, шәкіртке оз билігінжүргізуді, оның шеберден тәуелділігін қаламайды. Керісінше,шәкірттің озі шебер болған бойда, ол оз жолымен кетеді, алүстаз одан ісінің қалай жүріп жатқаны туралы сирекхабарларды ғана күтеді. Дзен үстазы оз шәкірггерін сүйедідеуге де болады. Бірақ бүл шынайы және есті, онын озшәкіртінің мақсатына жетуі үшін бар күшімен комектесуінесеп боларлық жақсы кору. Бірақ шебер шәкірт үшін озі ешбір41 Eugen Herrigel: Zen in the Artof Archery, New York, Pantheon Books,1953.314